Yeni TTK'da Eleştirilen Maddeler Değişti

1 Temmuz 2012'de yürürlüğü girecek yeni Türk Ticaret Kanunu'nda iş dünyasının endişeleri önceki gün Meclis'te yapılan son kanun değişikliği ile büyük ölçüde giderildi. Kamuoyunda çok tartışılan mevcut 46 hapis cezasından 33'ü idari para cezasını dönüştürüldü. 13 konudaki hapis cezası ise korundu. Sahtekarlık ve evrak sahteciliği yapanlara hapis cezası öngörüldü.

Gümrük ve Sanayi Bakanı Hayati Yazıcı'nın 'İş dünyası için duble yol olacak' dediği yeni Türk Ticaret Kanunu, TBMM Genel Kurulu'nda önceki gece kabul edildi. 1 Temmuz 2012'den itibaren yürürlüğe girecek olan kanunda, 14 Şubat 2011'de Resmî Gazete'de yayımlanmasından sonra kamuoyundan alınan tepkiler de değerlendirilerek bazı değişiklikler yapılmıştı. En çok itiraz edilen konuların başında şirket ortaklarının şirketten para çekemeyecek olmaları, şirketin finansal tablolarının internetten yayınlanması zorunluluğu ve zarar eden şirketin yönetim kurulunun istifa etmesi geliyordu. 1965'ten beri yürürlükte bulunan TTK'nın yerine gelen yeni kanun 1.535 maddeden oluşuyor. Kanun, temmuzun 1'inden itibaren yürürlüğe girecek olsa da bazı maddelerin uygulama tarihleri değişiklik gösteriyor. Mesela, Türkiye denetim standartlarının belirlenmesi ve denetçilerin denetimi ile ilgili yönetmeliklerin hazırlanması kanunu yayım tarihi olan Şubat 2011 tarihinde uygulamaya girdi. İnternet sitesi açma zorunluluğu olan sermaye şirketleri sitesinde yayımlaması zorunlu hükümleri düzenleyen 1.524'üncü maddesi gelecek yılın temmuz başı itibarıyla uygulanacak. Uluslararası finansal raporlama standartlarının (IFRS) uyumlu olan Türkiye muhasebe standartlarına (TMS) uygun finansal raporlama zorunluluğu ise 2013'ün başından itibaren yürürlüğe girecek.

Kanunun denetlenmesi ise ticaret şirketlerine ilişkin hükümlerin uygulamasıyla ilgili tebliğler yayımlamaya yetkili olan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın denetim elemanları yoluyla yapılacak. Diğer bakanlık, kurum, kurul ve kuruluşlar, ancak kendilerine kanunla tanınan yetkinin sınırları içinde kalmak şartıyla ve öngörülen amaç, konu ve şekle tabi olarak şirketlere ilişkin düzenlemeler getirebilecek.

Yeni TTK, şirket ortaklarının şirkete borçlanmalarını engelliyor. Yönetim kurulu üyelerinin yakınları, şirkete nakit olarak borçlanamayacak, bu kişiler için şirket kefalet, garanti ve teminat veremeyecek. Ancak düzenlemeye göre anonim şirketlerde pay sahiplerinin şirkete borçlanması yasak olmakla birlikte pay sahiplerinin, iştirak taahhüdünden doğan borçları istisna sayılıyor. Kanunun 358 ve 562/5c maddeleri uyarınca ortaklar bu istisna dışında şirkete borçlanmaları durumunda 300 günden 500 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Diğer taraftan artık anonim şirketlerde en az 5 ortak olması zorunluluğu kaldırılıyor. Madde 580'de limited şirketlerin asgari sermaye tutarı 5 bin liradan 10 bin liraya çıkarılırken, madde 332'de de anonim şirketler için 'esas sermaye' ibaresi 'başlangıç sermayesi' ile değiştirilerek bu tutar 50 bin liradan 100 bin liraya çıkarıldı. Yeni TTK, tek kişilik yönetim kurulu kurulabileceğini öngörerek, kurul üyesi olmak için illa pay sahibi ve gerçek kişi olunması gerekliliğini kaldırarak üyelerden en az birinin Türkiye'de ikamet etmesi zorunluluğunu getirdi.

TEKNOLOJİ KULLANIMI TEŞVİK EDİLİYOR

İnternetin hayatın her alana dâhil olmasını da göz önünde bulunduran kanun, bir dizi yenilikler getiriyor. Yeni TTK, ticaret sicil kayıtlarının elektronik ortamda tutulması ve depolanması, sözleşmelerin kuruluş süreçlerinin elektronik ortamda yapılmasının mümkün olması, fatura ve teyit mektuplarının elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, genel kurul çağrılarının elektronik posta ile yapılabilecek olması, toplantıya katılma, öneri sunma, oy kullanma gibi yönetimsel hakların internet ortamında elektronik imza ile kullanılabilecek olması ve sermaye şirketleri için internet sayfalarının hazırlanması gibi düzenlemeler öngörüyor. İnternet sayfalarının hazırlanmasında son tarih 1 Temmuz 2013. Madde 1534/1 bu zamandan itibaren 3 aya kadar yükümlülüğü yerine getirmeyenler için hapis ve para cezası uygulanacağını belirtiyor. Madde 562'e göre cezalar 6 aya kadar hapisten, 100 ila 300 gün adli para cezası arasında değişiyor. Ancak işletmeyle ilgili internet sitesinin adresi ve numarasının gösterilmesi zorunluluğuyla ilgili maddenin yürürlüğü 1 Ocak 2014'e ertelendi.

Yeni TTK ile şirketlerin isim seçerken daha dikkatli olması gerekiyor. Üçüncü şahısları yanıltan, arkalarında başka şirketin var olduğu izlenimi veren ekler konulamayacak. Ayrıca 'Türk, Türkiye, Cumhuriyet ve Milli' kelimelerinin bir ticaret unvanına koyulabilmesi için Bakanlar Kurulu kararı gerekecek. SPK izni olmadan şirket kurmak, şirketin sermayesini artırmak vaadiyle halktan para toplamaya da hapis cezası geldi.

Hangi tarihte ne olacak?

1 TEMMUZ 2012; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girmesi. (Madde 1534)

14 AĞUSTOS 2012; anonim şirketler ve limited şirketlerin ana sözleşmelerinin yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getirilmesi. (6103 madde 22)

1 OCAK 2013; muhasebe kayıtları ve finansal tablolarının TMS / TFRS'ye göre düzenlenmesi. (Madde 1534/3)

1 MART 2013; bağımsız denetçi seçilmesi için son tarih. Atama yapmayan şirketlere mahkemece atama yapılacak. (Geçici madde 6/3)

1 TEMMUZ 2013; sermaye şirketleri için internet sayfalarının hazırlanması ve yayınlanması. Bu tarihten itibaren 3 ay içinde internet sitesi kurma zorunluluğunu yerine getirmeyenler için ise çeşitli hapis cezaları öngörülüyor. (Madde 1534/1)

14 ŞUBAT 2014; anonim ve limited şirketler, Türk Ticaret Kanunu'nun yayımı tarihinden itibaren 3 yıl içinde yani 14 Şubat 2014 tarihine kadar sermayelerini, 332 ve 580. maddelerde öngörülen tutarlara yükseltmek zorunda. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, bu süreyi birer yıl olarak en çok 2 defa uzatabilir. (6103 madde 20)

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 28.06.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.