Şirketin aktifine kayıtlı araçlarla müşteri taşınması işinin vergisel boyutu

Soru: Aktife kayıtlı bir araçla müşteri taşınması hizmetinin vergisel yönden boyutu nedir?

Cevap: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

1.Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2.Serbest meslek erbabına;
3.Kazançları götürü usulde tespit olunan tüccarlara;
4.Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5.Vergiden muaf esnafa.

Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler...”, 233 üncü maddesinde, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedelleri aşağıdaki vesikalardan herhangi biri ile tevsik olunur.

1. Perakende satış fişleri;
2. Makineli kasaların kayıt ruloları;
3. Giriş ve yolcu taşıma biletleri.

Perakende satış fişi; makineli kasaların kayıt ruloları ve biletlerde, işletme veya mükellefin adı, düzenlenme tarihi ve alınan paranın miktarı gösterilir” hükmü yer almaktadır. Aynı Kanunun 240/B maddesinde, “şehirler arasında yapılan yolcu taşımalarında 233 üncü madde gereğince yolcu taşıma bileti kesmeye mecbur olan mükellefler, (T.C. Devlet Demiryolları hariç) taşıtların her seferi için müteselsil seri ve sıra numaralı ve oturma yerlerini planlı şekilde gösteren iki nüsha yolcu listesi düzenlerler ve bu listenin bir nüshasını sefer sonuna kadar taşıtta ve diğer nüshasını işyerinde bulundururlar. Yolcu taşıma biletlerinin komisyoncu veya acenteler tarafından kesilmesi halinde yolcu listeleri 3 nüsha olarak düzenlenir ve bir nüshası bu kimseler tarafından saklanır” hükmü yer almaktadır. Yolcu listelerinde yer alacak bilgiler söz konusu maddede bentler halinde sayılmıştır.

Ayrıca, Vergi Usul Kanununun bazı maddelerinin uygulanmasına yönelik olarak yayımlanan 173 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yolcu taşıma biletleri ile yolcu taşıma listelerinin yolcu taşıma işini gerek işletmeye bağlı otobüslere gerekse bağımsız otobüs sahiplerine yaptırılan taşımalarda işletmece düzenlenmesinin zorunlu olduğu belirtilmiş ve 206 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (B) bölümünde yapılan düzenleme ile de yolcu taşıma bileti kesmek zorunda olan mükelleflerce yolcu taşıma listesinin üç nüsha olarak düzenleneceği bir nüshasının işyerinde kalacağı, diğer iki nüshasının da mutlaka yolcuları taşıyan taşıtta bulundurulacağı, yolcu taşıma biletlerinin komisyoncu veya acenteler tarafından kesilmesi halinde ise yolcu listelerinin dört nüsha olarak düzenleneceği ve bir nüshasının da bu kimseler tarafından saklanacağı belirtilmiştir.

Bununla beraber; servis hizmeti yapan firmaların bu hizmetleri şehirlerarası yolcu taşıma amacına yönelik olmayıp, belirli bir yerden başlayıp bir yerde biten bir faaliyettir. Şehirlerarası yolcu taşıma amacı olmayan bu tür faaliyetleri dolayısıyla araçla yolculuk yapan kişilere yolcu bileti düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, müşteri taşıma işinde kullanılan araçların şirketin aktifine kayıtlı olması ve bunun belgelendirilmesi (ruhsatname), yapılacak olan müşteri taşıma işleminin acenta veya otellerle yapılan anlaşma üzerine yapılıyor olması durumunda, acenta ve oteller ile yapılan sözleşmenin bir örneği ile bunlardan alınan taşıma işinin yapıldığı günü, taşıma güzergahını ve hangi müşterilerin bu hizmetten yararlanacağını gösterir listenin araçta bulundurulması kaydıyla yapılan müşteri taşıma işi için yolcu bileti ve yolcu listesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. Söz konusu belgelerin yapılan yaygın ve yoğun vergi denetimlerinde ibraz edilememesi halinde; yapılan hizmetin yolcu taşımacılığı olarak kabul edilerek, yolcu bileti ve yolcu listesi aranılması gerekeceği tabiidir.

Buna ek olarak; herhangi bir firmadan bağımsız olarak verilen bu  hizmetten doğrudan yararlanan müşteriler olması durumunda, yolcu listesi düzenleyerek araçta bulundurulması ve yolcu bileti düzenlenmesi gerekmektedir.


Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(09.01.2012)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.