Soru: Yurt dışında çizdirilen desenlerde vergi ve muhasebe uygulaması
Cevap: Son yıllarda tekstil sektöründe yurt dışına yaptırılan desen çizim işlerinin arttığını görmekteyiz. Özellikle İtalya bu ülkelerin başında gelmektedir. Yurt dışında yaptırılan desen ve benzeri çizim işlerinin ise vergi kanunlarında özellikli bir yeri vardır. Konu aşağıda hem kurumlar hem de KDV yönüyle etraflıca ele alınmıştır.
Kurumlar Vergisi Açısından
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun yurtdışına ödemelerde stopaj yükümlülüğüne açıklık getiren 30/2 maddesinde ticarî veya ziraî kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller kurumlar vergisi kesintisi yapılacağına hükmedilmiştir.
Aynı maddenin (11) nolu fıkrasında ise yapılacak vergi kesintisinde kazanç ve iratlar gayrisafi tutarları üzerinden dikkate alınacağına ve kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde vergi kesintisi, fiilen ödenen tutar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanacağına hükmedilmiştir.
Ancak aynı kanunun 35/3 maddesinde “uluslararası anlaşma hükümleri saklıdır” hükmü ile referans verdiği çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları ile vergi oranı daha aşağı çekilmektedir. Şöyle ki, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının gayrimaddi hak bedellerine ilişkin hükümlerin yer aldığı 12. maddesinin 2. Fıkrasında “gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri, radyo-televizyon yayınlarında kullanılan filmler ve bantlar dahil olmak üzere edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının veya her nevi patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı, kullanma hakkı veya satışı ile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı karşılığında elde edilen her nevi bedeli kapsar.” hükmüne yer verilmiştir. Bunun yanında genelde bu ödemeler için stopaj ilgili anlaşmalarda %10 olarak öngörülmüştür.
Yukarıda yer verilen yasal açıklamalar çerçevesinde, ülkemiz ile arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması olmayan bir ülkeye yapılacak ödemelerde %15, anlaşma olan ülkelerde ise %10 vergi stopajı yapılacaktır. Beyan edilecek kesinti tutarı ise brüt tutar üzerinden hesaplanmalıdır.
KDV Yönünden Değerlendirme
3065 sayılı KDV Kanunu’nun 9. maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı kanunun 6. maddesinde bir hizmetin KDV’ye tabi olması için hizmetin Türkiye'de yapılması veya hizmetten Türkiye'de faydalanılması gerektiği ifade edilmiştir. Yazıya konu olan hizmetin Türkiye’de yapılmadığı kolayca anlaşılabilir ancak Türkiye’de faydalanma üzerinde net bir görüş birliğine varmak söz konusu değildir.
Bu noktada bizim görüşümüz yapılan desen işi şirketin satmış olduğu kumaşların bir parçası olacağından hizmetten Türkiye’de yararlanılmış sayılıp sorumlu sıfatıyla KDV beyan edilmesi gerekmektedir.
Uygulama: ABC Tekstil Konfeksiyon Ltd.Şti ürettiği kumaşlar için yurt dışından desen çizimi ithal etmiştir. Söz konusu desen çizimi için İtalyada yerleşik bir şirkete 10.000 TL ödemede bulunmuştur.
Şirket söz konusu işlemleri muhasebeleştirmeden önce İtalya ile yapılan çifte vergiyi önleme anlaşmasına bakacaktır. Anlaşma metninde gayrimaddi hak bedelleri için yüzde 10 stopaj yapılacağı belirtilmiştir.
Ödeme yapılacak tutarın öncelikle stopaj oranı kadar brütleştirilmesi gerekir
1 – 0,10 = 0,90
10.000 / 0,90 = 11.111,11 TL
Bu tutar üzerinden hem stopaj yapılacak hem de KDV hesaplanacaktır.
------------------------------------------/----------------------------------------------
760 Paz.Sat.Dağ.Gid. 11.111,11
191 İndirilecek KDV 2.000
360 Ödenecek Ver.Fon. 3.111,11
360.01 2.000- 2nolu KDV ile
360.02 1.111,11- Muhtasar beyanname ile
320 Satıcılar 10.000,00
Yurt dışı desen çizimi faturası kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------------
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
(02.11.2011)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.