Mali Müşavirlik mesleğinde geç tahsilat halinde muhtasar ve kira stopajı

Soru: Mali Müşavirlik mesleğinde geç tahsilat halinde ve kira stopajı beyanında beyanname verme süresinde değişiklik var mıdır?

Cevap: Bilindiği üzere Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik faaliyetinde müşterilerin bazılarının ekonomik koşulların olumsuzluğu nedeniyle ödemeleri geciktirerek 5 ay veya daha fazla sürede toplu ödeme de bulunduğu, bu durumda müşterilerin ödemelerinden yapmış oldukları tevkifatları ödediği ayda mı, yoksa her ay mı beyan etmeleri gerektiği,

-Yine müşterilerin işyeri kiralarını ekonomik nedenlerden dolayı aylık olarak ödeyemediklerinden kira stopajını ödemeyi yaptıkları ayda mı, yoksa aylık dönemlerde mi beyan edeceği, en çok sorulan konulardan biridir;

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Serbest Meslek Kazancının tespiti başlıklı 67’inci maddesinde; “Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.

Yine aynı Kanunun 94. maddesinde; Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdur oldukları, maddenin 5/a bendinde ise; 70'inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden %20 tevkifat yapılacağı müteakip 96’ıncı maddesinde ise; “Vergi tevkifatı, 94’üncü madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder. Vergi Tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu vergi, bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır.” hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun “Muhtasar Beyanname” başlıklı 98. maddesinde ise; 94'üncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.…..
………..
hükmü yer almaktadır.

Gayrimenkul Sermaye İradında gelirin elde edilmesi tahsil esasına bağlanmıştır. Tahsil esasına göre gayrimenkul sermaye iradına konu olacak bir gelir unsurunun vergilendirilmesi için mutlaka tahsil edilmesi gerekmektedir.

Yukarıdaki açıklamalara göre, kira ödemeleri ile muhtasar beyannamelerin dönemleri arasında bir bağlantı kurulmaması gerekir. Muhtasar beyannamenin ilgili olduğu dönemde vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Ancak, kiralanan işyerine ait bir kira ödemesi yapılmadığı halde, mükellefin defterine gider olarak kaydedilmesi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 96’ncı maddesine göre hesaben ödeme olarak kabul edildiğinden, söz konusu kira tutarları üzerinden 94’üncü madde gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılarak bağlı bulundukları vergi dairelerine beyan edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, söz konusu kira bedellerinin nakden veya aynen ödenmemesi ve aynı zamanda defter kayıtlarında da gider olarak yer almaması halinde herhangi bir tevkifat yapılmayacaktır.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(27.10.2011)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.