Sözleşmeli çalışan avukatlara yapılan ödemelerde belge düzeni

Soru: Sözleşmeli çalışan avukatlara yapılan ödemelerde belge düzeni nasıl olmalıdır?

Cevap: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; “ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.” hükmü yer almaktadır.

Hizmet karşılığı olarak yapılan ödeme, nakit (haftalık, aylık vb.), ayın (çalışma karşılığının mal olarak verilmesi) veya para ile temsil edilebilen menfaatler (konut, araç sağlanması gibi) şeklinde olabilir.

Aynı Kanunun 94’üncü maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirini beyan etmeye mecbur ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” hükmü yer almış olup, aynı maddenin 1. bendinde, “hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre tevkifat yapılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Bununla beraber 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci maddesinin birinci paragrafında; işverenlerin her ay ödedikleri ücretler için “Ücret Bordrosu” tutmaya mecbur oldukları, hükmü yer almaktadır.
 

Yine 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Serbest Meslek Kazancının Tarifi” başlıklı 65 inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
 

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 236’ncı maddesinde; “Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.”hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; şirketler in kendi bünyelerinde istihdam ettikleri avukatlara yapılan ödemelerde ücret bordrosu düzenlenmesi ve yapılan ödemelerden de GVK’nun 94/1. maddesi gereğince aynı kanunun 103. maddesinde belirtilen tarifeye göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmekte olup, yapılan stopaj kesintilerinin vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekir.

Ayrıca, avukatlar tarafından bu ücret gelirleri için serbest meslek makbuzu düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(26.10.2011)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.