Kısa Mesaj (SMS) Yoluyla toplanan yardımların KDV ve ÖİV karşısındaki yeri

Soru: Kısa mesajla toplanan yardımların vergi kanunları karşısındaki yeri nedir?

Cevap: 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde, verginin konusunu oluşturan işlemler üç grupta toplanmıştır.

Birinci grupta; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları yer almaktadır. Faaliyetin bu gruba girmesi için, ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyet kapsamında bağımsız ve devamlı olarak yapılması gerekir.

İkinci gruba; Türkiye’ye yapılan her türlü mal ve hizmet ithalatı dahil edilmiştir. İthalat, genel bir tarzda vergi kapsamına alınmıştır. İthalatı yapan kişinin vergi mükellefi olması, ithalatın mesleki bir faaliyet çerçevesinde gerçekleştirilmesi şart değildir. İster özel isterse kamu kesimi tarafından yapılsın, her türlü mal ve hizmet ithalatı vergiye tabidir.

Üçüncü grup işlemler ise, Kanunda “diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler” başlığı altında ifade edilmiştir.

Diğer taraftan, bu üç grupta toplanan söz konusu işlemlerin vergiye tabi tutulması için, işlemlerin Türkiye’de yapılması zorunlu kılınmıştır.

Buna göre, mal teslimi ve hizmet ifasının verginin konusuna girmesi için, belirtilen faaliyetler dahilinde yapılmış bir “işlemin” bulunması temel koşulu oluşturmaktadır. Başka bir anlatımla, bir işlemin bulunmadığı durumlarda vergileme yapılması mümkün değildir.

Ayrıca, 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu, yardım toplamaya yetkili kişi ve kuruluşları ve bunların hangi amaçla yardım toplayabileceklerini belirlemiş, yardımın toplanmasına, kullanılmasına ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemiştir.

Kanunun 3’üncü maddesinde ise, kamu yararına uygun olarak amaçlarını gerçekleştirmek, muhtaç kişilere yardım sağlamak ve kamu hizmetlerinden bir veya birkaçını gerçekleştirmek veya destek olmak üzere gerçek kişiler, dernekler, kurumlar, vakıflar, spor kulüpleri, gazete ve dergilerin yardım toplayabilecekleri öngörülmüştür.

Bu çerçevede; örneğin ilköğretim okulu yaptırmak amacıyla yardım toplamak üzere gerçekleştirilecek kampanya gelirlerinin, gelirleri toplayan kurum tarafından derneğe aktarılacak kısmı, herhangi bir mal veya hizmetin karşılığını oluşturmaması nedeniyle katma değer vergisine tabi bulunmamaktadır.

Bununla beraber; verginin konusunu teşkil eden işlemlerden biri olan hizmeti, maddi özellik taşıyan ve elle tutulabilen mal ve eşyalardan farklı olarak, elle tutulmayan, fakat alımı ve satımı mümkün olan iktisadi çaba olarak tanımlamak gerekir. Katma Değer Vergisi Kanununun 4. maddesinde ise hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler şeklinde tanımlanmış ve bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği belirtilerek, dolaylı bir şekilde tanımlanmış ve hizmet sayılan bazı işlemler belirtilmek suretiyle maddede sayılan ve bunlara benzeyen işlemlerin de hizmet sayılacağı hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, Katma Değer Vergisi Kanununun 20’nci maddesinin 1 numaralı bendinde teslim ve hizmet işlemlerinde katma değer vergisinin matrahının, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; 2 numaralı bendinde, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade edeceği, 24’üncü maddesinin (b) bendine ise ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların da matraha dahil bulunduğu hükme bağlanmıştır.

Kampanyaya katılacak olanlara faturalandırılacak bedellerden KAMPANYAYI YÜRÜTEN DERNEĞE aktarılacak kısımdan arta kalan bedeller üzerinden katma değer vergisinin hesaplanarak şirket tarafından beyan edilmesi gerekmektedir.

Bununla beraber, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39/a maddesi gereğince, 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev ve imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin, her nevi mobil telekomünikasyon işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetlerinin % 25 oranında özel iletişim vergisine tabi olacağı hükme bağlanmıştır.

Bu nedenle, kampanyaya katılacak olan abonelerden tahsil edilip Derneğe aktarılacak yardım tutarı özel iletişim vergisine tabi bir telekomünikasyon hizmetinin karşılığı olarak alınmaması nedeniyle, GSM operatörünce düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilmek kaydıyla, fatura bedelinden düşülmek suretiyle özel iletişim vergisi matrahına dahil edilmemesi ve fatura bedelinden yardım tutarı düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun (39/a) maddesi uyarınca %25 oranında özel iletişim vergisi hesaplanması gerekmektedir.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(14.09.2011)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.