Soru: İhraç edilen ve faturası önceden düzenlenen malın düşük kalitede olması halinde faturadaki bedelden daha düşük bedele satılması hali
Cevap: Bazı işletmeler ihraç ettikleri ve faturasını düzenledikleri malların kalitesi bozuk olduğundan yurt dışındaki firma bu malları kabul etmeyip fatura bedelinden çok daha düşük bir bedele alabilmektedir. Zira bu durumda faturası daha önceden düzenlenen ihraç mallarının faturadaki bedel üzerinden mi 601 yurt dışı satışlar hesabına alınacağı yoksa çok daha düşük bedelden olan fiyatla mı 601 hesaba alınacağı özellik arz eden konulardan biridir.
Kurum kazancı, ticari kazanç niteliği taşıdığı ve ticari kazanç gibi tespit edildiğinden elde etme yönünden tahakkuk esası geçerlidir. Kurum kazancının hesap dönemleri itibariyle tespit edilerek, dönemler itibariyle gerçekleşmiş gelir ve giderlerin safi kurum kazancının tespitinde dikkate alınması gerekir. Gelir ve giderler tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilerek hasılat, gelir ve karlar aynı döneme ait maliyet, gider ve zararlarla karşılaştırılır.
Tahakkuk; gelirin ve giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmesini ifade eder. Tahakkuk esasında, geliri doğuran muamelelerin eksiksiz olarak tekemmül etmiş olması, gelirin elde edilmiş sayılması için yeterlidir. Diğer bir ifade ile, tahakkuk esasında vergilendirme yapılabilmesi için, alacak hakkının doğmuş olması gerekir.
Bu çerçevede, ticari bir faaliyet olan ihracat işlemlerinde, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu yönünden vergiyi doğuran olayın satışa konu malların fiilen ihraç edildiği tarihte meydana gelmesi ve alacak hakkının da bu tarihte doğması nedeniyle gelir bu tarih itibariyle tahakkuk etmektedir.
Ayrıca, yurtdışına ihraç edilen söz konusu malzemeler için alıcı firma adına fatura düzenlendiği ve gümrük çıkış beyannamelerinin de buna uygun şekilde düzenlendiği durumunda, yurtdışındaki alıcı firmanın, gönderilen malzemenin bozuk olduğunun ileri sürüldüğü ve malın teslim alınmadığı ve faturada yazılı olan meblağın ödenmediği, bu durumda ise malzemenin ülkemize geri getirilmek yerine düşük bir bedel ile aynı firmaya veya başka bir firmaya devredildiği hallerinde, adı geçen şirketin ihraç ettiği söz konusu mallar dolayısıyla satış hasılatı olarak, belgelendirilmesi şartıyla gerçek satış bedelini bir başka deyişle ilk faturadaki satış bedelinin esas alınması gerekir.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
(18.05.2011)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.