Devir halinde iade alacağının diğer şirketin borcuna mahsubu

Soru: Şirketlerde devir halinde devrolunan şirketin iade alacağı devralan şirketin vergi borcuna mahsup edilebilir mi?

Cevap: konu ile ilgili olarak 252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “Mahsup Yoluyla İade” başlıklı 1.3.1’inci bölümünde; “Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilir.

Bunun için mahsup talebinin dilekçe (Ek:2 Dilekçe Örneği) ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun (Ek:1) dilekçe ekinde yer alması gerekmektedir. Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olacaktır. Mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin  vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilir.”şeklinde açıklanmıştır.

Yine 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19’uncu maddesinde ise; “(1) Bu kanunun uygulanmasında aşağıdaki şartlar dahilinde gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:

a) Birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanuni veya iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması.

b) Münfesih kurumun devir tarihindeki bilanço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir bütün halinde devralınması ve aynen bilançosuna geçirilmesi.

(2) Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.” hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun “Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi Hallerinde Vergilendirme” başlıklı 20’nci maddesinde; (1) Devirlerde, aşağıdaki şartlara uyulduğu takdirde, münfesih kurumun sadece devir tarihine kadar elde ettiği kazançlar vergilendirilir; birleşmeden doğan karlar ise hesaplanmaz ve vergilendirilmez.

a) Şirket yetkili kurulunun devre ilişkin kararının Ticaret Sicilinde tescil edildiği tarih, devir tarihidir. Münfesih kurum ile birleşilen kurum;

1- Devir tarihi itibariyle hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesi ile,

2- Devir işleminin hesap döneminin kapandığı aydan kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar geçen süre içerisinde yapılması halinde, münfesih kurumun önceki hesap dönemine ilişkin olarak hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesini,

birleşmenin Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde münfesih kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine verirler.

b) Birleşilen kurum, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini münfesih kurumun birleşme sebebiyle verilecek olan kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde vereceği bir taahhütname ile taahhüt eder. Mahallin en büyük mal memuru, bu hususta birleşilen kurumdan ayrıca teminat isteyebilir.” denilmek suretiyle hangi şartların oluşması halinde münfesih kurumun sadece devir tarihine kadar elde ettiği kazançların vergilendirilip, doğrudan doğruya birleşmeden doğan karların hesaplanmayacağı belirtilmiştir.

Bununla beraber Vergi Usul Kanununun 161’inci maddesinde işi bırakma vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona erdirilmesi olarak tanımlanmış olup, kurumlar için tasfiye ve iflas işi bırakma olarak kabul edilerek tasfiye ve iflas hallerinde mükellefiyetin vergi ile ilgili işlemlerin tamamen sona ermesine kadar devam edeceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, örneğin limited şirket iken nev’i değiştirerek anonim şirkete dönüşen ve hukuki varlığı sona eren şirketin bilançosu aktif ve pasifiyle kül halinde A.Ş.’ye geçeceğinden Ltd.Şti.’nin kurumlar vergisi beyannamelerindeki gösterdiği tevkif suretiyle kesilen vergilerden doğan iade alacakları eski şirketin devamı niteliğinde olan A.Ş.’ne intikal edecektir.

Diğer taraftan, Ltd.Şti’nin bilançosunun aktif ve pasifiyle kül halinde A.Ş.’ne devrolması halinde ise söz konusu şirketin nevi değişikliği yapmadan önceki yıllara ait kurumlar vergisi beyannamelerindeki tevkif suretiyle kesilen vergilerden doğan iade alacaklarının, A.Ş.’nin borçlarına mahsuben iade işlemlerinin 252 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar çerçevesinde yerine getirileceği unutulmamalıdır.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(04.05.2011)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.