Yurt dışına verilen danışmanlık ve eğitim hizmeti

Soru: Serbest Meslek Mükellefinin Yurt dışına verdiği danışmanlık ve eğitim hizmetlerinin tüm vergi kanunları karşısındaki durumu nedir?

Cevap: Serbest meslek mükellefi bazı kişiler yurt dışındaki çeşitli firmalar danışmanlık ve eğitim hizmetleri vermektedirler. Zira bu daha çok yurt dışındaki firmanın Türkiye’ye yönelik veya bölge ülkelerine yönelik talebinden kaynaklanmaktadır. Yurt dışındaki firmalara verilen bu danışmanlık ve eğitim hizmetlerinin vergi kanunları karşısındaki durumu aşağıda etraflıca ele alınmıştır.

GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır. …hükmüne yer verilmiştir.

Gerek ticari kazanç gerekse serbest meslek kazancı, kazanç sahibinin kendi nam ve hesabına yaptığı müstakil bir faaliyetten doğar. Bir faaliyette sermaye unsuru fazla da olsa bu sermaye ilmi veya mesleki bilgi yahut ihtisasa dayanan şahsi mesai ile değerlendiriliyorsa, serbest meslek faaliyetinin varlığı kabul edilmelidir.

 Zira yurt dışına verilen bu işte, ticari bir organizasyon unsuru hakim olmaksızın, şahsi mesaiye ve mesleki bilgiye dayanarak kendi nam ve hesabına verilen eğitim hizmetleri nedeniyle elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.

 Ayrıca, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde; birinci fıkrada sayılan kişi ve kurumların bu maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakten veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapacakları hüküm altına alınmış, aynı fıkranın 2 nci bendinde ise yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, söz konusu eğitim hizmeti nedeniyle kişiye yapılan ödemeler kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunmayan firma tarafından doğrudan ilgili kişinin banka hesabına yatırılarak ödendiği takdirde gelir vergisi tevkifatı yapma sorumluluğu söz konusu olmayacaktır.

 

 

 

BELGE DÜZENİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesinde serbest meslek erbabına defter tutma mecburiyeti getirilmiş, Kanunun 210 uncu maddesinde de serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç defteri tutacağı hüküm altına alınmış, 236 ncı maddesinde ise ; “Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan madde hükmüne göre, serbest meslek mükellefi tarafından verilen eğitim hizmetleri nedeniyle elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi nedeniyle; bu faaliyetle ilgili olarak, serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirilmesi ve mesleki faaliyete ilişkin her türlü tahsilat için de serbest meslek makbuzu düzenlenmesi gerekmektedir.

KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

3065 sayılı Kanunun11/1-a maddesi hükmü ile de ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin katma değer vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmış, konu ile ilgili olarak 26 Seri No.lu  Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (K) bölümünde gerekli açıklamalar yapılmıştır.

 Söz konusu Tebliğde, bir hizmetin “hizmet ihracı” kapsamında değerlendirilmesi için;

            1-Hizmetin Türkiye’de yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması,

            2-Fatura ve benzeri nitelikteki belge yurt dışındaki bir müşteri adına düzenlenmesi,

            3-Hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi,

            4-Hizmetten Yurt dışında yararlanılması,

 

gerektiği belirtilmiştir.

Tüm bu açıklamalar ışığında, ;  yurtdışında faaliyet gösteren bir firmaya verilen eğitim hizmetleri, yurt dışındaki müşteriye yapılıyor ve bu hizmetten yurt dışında faydalanılıyor ise söz konusu işlem  Katma Değer Vergisinden istisna olacak ve buna ilişkin 213 sayılı Vergi Usul Kanununu hükümlerine göre fatura düzenlenecek ancak, Katma Değer Vergisi hesaplanmayacaktır.

Zira, bu hizmetlerden yurt içinde de faydalanılıyor ise bir başka deyişle yurt dışındaki firma bu hizmet sonucu Türkiye’de kendisine bir müşteri veya Pazar payı bulursa yapılan işlemler Katma Değer Vergisine tabii olacak ve bu işleme ilişkin olarak düzenlenecek faturada Katma Değer Vergisi hesaplanacak ve buna ilişkin tutarla ilgili dönem beyannamesine intikal ettirilecektir.

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

(19.04.2011)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.