Soru: Kredi kartı ile tek çekimde ödenen dershane ücretinin vergi kanunları karşısındaki durumu nedir
Cevap: Dersane faaliyetinde bulunan bazı mükellefler dershaneye gelen öğrencilerin bazılarından tüm yılın parasını kredi kartı ile tek çekimde alabilmektedirler. Hal böyle olunca konu hem KDV hem de Kurumlar Vergisi açısından özellik arz edip arz etmediği sıkça sorulmaktadır. Konu kanunlar ışığında aşağıda etraflıca ele alınmıştır.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME :
Vergi Usul Kanununun 231 inci maddesinin beş numaralı bendinde; “ Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.” denilmekte olup, 232 nci maddesinde; birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek, satın aldıkları emtia ve hizmetler için de fatura istemek ve almak zorunda oldukları; 233 üncü maddesinde de; “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek mecburiyetinde olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin bedellerinin perakende satış fişleri, makineli kasaların kayıt ruloları veya giriş ve yolcu taşıma biletlerinden biri ile tevsik olunacağı,…” hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, kredi kartlarının genel işleyiş sisteminde, bankalar tarafından üye işyerlerine sözleşme karşılığı verilen elektronik ya da mekanik (POS veya imprinter cihazları) cihazlar kullanılarak, harcama belgesi (kredi kartı ile yapılan işlemler ile ilgili olarak üye işyeri tarafından düzenlenen, kart hamilinin işlemden doğan borcu ile diğer bilgileri gösteren ve kart hamili tarafından imzalanan belge) düzenlenmekte ve kart hamiline(kredi kartı hizmetlerinden yararlanan gerçek veya tüzel kişi) Vergi Usul Kanununun 229 ve müteakip maddelerinde yazılı belgelerden biri verilmektedir.
POS cihazları ile düzenlenen harcama belgeleri, ödeme karşılığında bir mal tesliminin veya hizmet ifasının bulunduğunu tevsik etmektedir. Üye işyerleri, mal ve hizmet bedellerinin kredi kartı ile ödenmesi halinde, POS cihazlarını kullanarak harcama belgesi düzenlemek, aslını sözleşmelerinde belirtilen süre içerisinde muhafaza etmek ve bir nüshayı da kart hamiline vermek zorundadır. Bu hükme aykırılık halinde, satılan hizmet veya mal bedeli üye işyeri anlaşması yapan kuruluştan talep edilememektedir.
Kredi kartlarının üye işyerlerindeki POS cihazlarında kullanımı sonucu düzenlenen ve üzerinde “... ... ... ... Tutarında mal veya hizmeti teslim aldım” ibaresinin yer aldığı harcama belgelerinin kredi kartı hamilleri tarafından imzalanması, üye işyerlerince bu belgelerde yazılı tutar kadar malın teslim edildiğini veya hizmetin ifa edildiğini göstermektedir
Buna göre, dershaneler tarafından verilen eğitim hizmetlerinin karşılığını teşkil eden bedelin tamamının veya taksitlendirilen kısmının kredi kartına slip çekilmek suretiyle tahsil edilmesi halinde slip tutarı kadar 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 ve müteakip maddelerinde yazılı belgelerin düzenlenmesi gerekmektedir.
Ancak, kredi kartı slipinin, daha önceki bir tarihte tanzim olunmuş bir belge ile (fatura vb.) ilişkili olduğunun kanaat getirici vesikalar ile ispatladığı takdirde, tekrar belge düzenleme zorunluluğunun bulunmayacağını belirtmek isterim.
B) KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME :
KDV Kanununun 10’uncu maddesine göre, vergiyi doğuran olay, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması, anında meydana gelecektir.
Aynı kanunun 20’ nci maddesinde; teslim ve hizmet işlemlerinde verginin matrahının, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; bedel deyiminin ise, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği hükümlerine yer verilmiştir.
625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na tabi olan dershanelerce verilen eğitim hizmeti, belirli ayları içine alan dönemler itibariyle verilmektedir. Dönemler itibariyle hesaplanacak katma değer vergisi matrahının ise bir eğitim öğretim yılı için belirlenen toplam bedelin, öğretimin kapsadığı ay sayısına bölmek suretiyle tespit edilmesi gerekmektedir
Ancak, eğitim döneminin başında hizmet bedelinin tamamına ait bir fatura düzenlenmesi halinde, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 10/1-b maddesine göre belgenin düzenlendiği tarihte vergiyi doğuran olay meydana geleceğinden, hizmet ifası sonuçlanmadan bu bedel üzerinden katma değer vergisinin hesaplanıp ödenmesi gerekmektedir.
Dershanelerce yıl içine yayılarak verilen eğitim hizmetlerinde, hizmet, eğitim döneminin sonunda tamamlandığından bedelin bir ödeme planı dahilinde takside bağlanması halinde, vergiyi doğuran olay kısım kısım hizmetin yapılması ile meydana geldiğinden, her taksit bedelinin ödendiği dönemde taksit bedeli üzerinden katma değer vergisinin hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir. Ancak, taksit süresinin eğitim döneminden uzun olması halinde taksit süresine bakılmaksızın beyan döneminin her halükarda eğitim dönemini geçemeyeceğini önemle hatırlatmak isterim.
Diğer taraftan;
-Yıl içerisinde verilecek eğitim hizmet bedelinin tamamı için kredi kartı ile slip çekilmek suretiyle taksitlendirilme yapılması durumunda usul yönünden, çekilen slip tutarı kadar belge düzenleme zorunluluğu bulunduğundan, faturanın düzenlendiği dönem beyannamesinin kredi kartı ile yapılan ödemelerin yazıldığı satıra yazılmak suretiyle beyan edilmesi gerekmektedir.
-Ancak; her taksit dönemi geldikçe her taksit tutarı için ayrı ayrı kredi kartı ile slip çekilmesi halinde, işlem tutarı kadar fatura düzenlenip ilgili ay beyannamesinde beyan edilecektir.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
(01.04.2011)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.