Soru: Ortağa ait gayrimenkulün işletme tarafından bedelsiz kullanılmasında vergilendirme nasıl olacaktır?
Cevap: Bazı şirketler ortağa ait gayrimenkullerde faaliyet göstermektedir. Tapusu gerçek kişi ortağın adına kayıtlı gayrimenkullerde faaliyet gösteren işletmelerin ortağa herhangi bir bedel ödemeleri halinin vergi kanunları karşısındaki durumuna aşağıda etraflıca ele alınmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin birinci fıkrasında, Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin aynı maddede sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları, 5/a bendinde ise 70’inci maddede belirtilen mal ve hakların kiralanması karşılığında yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 96’ncı maddesinde vergi tevkifatının 94’üncü madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanacağı, bu maddede geçen hesaben ödeme deyiminin vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade edeceği, Kanunun 98’inci maddesinde ise 94’üncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettirdikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecbur oldukları hükümlerine yer verilmiştir.
Yine aynı Kanunun 73’üncü maddesinin birinci fıkrasında, “Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamaz. Bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır. Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen vergi değerinin %5’idir….”hükmü yer almıştır.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi gereğince tevkifat yapılabilmesi için nakden veya hesaben bir ödemenin bulunması gerekmektedir. Buna göre şirket ortağına ait olan gayrimenkulun işyeri olarak kullanılması karşılığında ilgili şirketçe nakden veya hesaben bir ödeme yapılmaması halinde Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi gereğince gelir vergisi tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.
Öte yandan, şirket ortağının sahibi olduğu gayrimenkulun bedelsiz olarak şirektin kullanımına bırakılması nedeni ile emsal kira bedeli hesaplanacak olup bu tutarın şirket ortağı tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak Gelir Vergisi Kanunu’nun 86/1-d maddesi çerçevesinde beyan edilmesi gerekmektedir.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
(04.02.2011)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.