Teknoloji geliştirme bölgelerinin Kurumlar, KDV , Ücret gelir vergisi ve damga vergisi karşısındaki durumu nedir?

 

Soru:

 

Teknoloji geliştirme bölgelerinin Kurumlar, KDV , Ücret gelir vergisi ve damga vergisi karşısındaki durumu nedir?

Cevap:

 

Bilindiği üzere; 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri  Kanununa 5035 sayılı Kanunun 44. maddesiyle eklenen geçici 2’nci maddede; "Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar ile bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31.12.2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. 

 

Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Bölgede fiilen çalışmayanlara istisna uygulandığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan yönetici şirket de ayrıca sorumludur.

 

(5281 sayılı  Kanunun 41. maddesiyle eklenen  fıkra, Geçerlilik; 1.1.2005, Yürürlük; 30.12.2004) Bu madde hükümleri TÜBİTAK-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest Bölgesi yönetici şirketi, bu bölgede faaliyet gösteren Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri ile bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri bakımından da uygulanır. " hükümleri yer almaktadır.

 

Söz  konusu maddenin kazanç istisnası hükmünden yararlanılabilmesi için;

-Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterilmesi,

-Kazancın münhasıran bu bölgedeki yazılım ve AR-GE’ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlardan olması,

 -Bölge içi ve dışı faaliyetlerden elde edilen kazanç ayırımının yapılması 

zorunludur..

 

03.04.2007 tarih  ve 26482 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “5.12.2.2. Yazılım ve Ar-Ge Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazançlarda Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı” başlıklı bölümünde; “Yapılan düzenlemeyle teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflerin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar, faaliyete başlanılan tarihten bağımsız olmak üzere, 31.12.2013 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.                                                                                                                                

 

Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin bölge dışında gerçekleştirdikleri faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar, yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamaz.

 

Öte yandan, teknoloji geliştirme bölgelerinde yazılım ve Ar-Ge faaliyetinde bulunan şirketlerin, bu faaliyetler sonucu buldukları ürünleri kendilerinin seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı, transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılmak suretiyle istisnadan yararlanabilecektir. Üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Ancak, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara bağlanmamış olmakla birlikte uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon, ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançların istisna kapsamında değerlendirileceği tabiidir.

.......

 5.12.2.2.1.İstisna Kapsamına Giren Faaliyetler

 

İstisna sadece yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kazançlara tanınmıştır.

 4691 sayılı Kanunda;

......

Yazılım, bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin ve hizmetlerin tümü,

olarak tanımlanmıştır.

 

5.12.2.2.2. Bölgede Faaliyete Geçilmeden Önce Başlatılmış Projelerden Sağlanan Kazançların İstisna Kapsamında Değerlendirilip Değerlendirilmeyeceği 

 

Mükelleflerin bölgede faaliyete geçtikleri tarih itibariyle tamamlamış oldukları yazılım ve Ar-Ge’ye dayalı projelerden elde edecekleri kazançların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. 

 

Diğer taraftan, mükelleflerin bölgede faaliyete geçmeden önce başlayıp, bölgede devam ettirdikleri yazılım ve Ar-Ge’ye dayalı projelerden sağladıkları kazancın, sadece projenin bölgede gerçekleştirilen kısmına isabet eden tutarı istisnadan yararlanabilecektir.”

 açıklamaları yer almaktadır.

           

Öte yandan konu ile ilgili olarak 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Sirkülerinin "Bölgede Çalışan Personelin Ücretlerinde İstisna Uygulaması" başlıklı 3.2 bölümünde; "Bölgede çalıştırılan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri gelir vergisinden istisnadır.

           

Bu niteliklere haiz olsalar dahi, bir personelin araştırma, yazılım ve AR-GE çalışmaları dışında kalan görevleri dolayısıyla ödenen ücretlerin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Bölgede araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personeli dışında kalan diğer personele yapılan ücret ödemeleri de istisnaya konu edilmez.";"Bölge İçinde ve Dışında Çalıştırılan Personelin Ücretleri" başlıklı 3.2.1. bölümünde ise; "Personelin hem bölge içinde hem de bölge dışındaki projelerde çalışıyor olması halinde sadece bölge içerisinde çalışılan süreye tekabül eden ücret kısmı gelir vergisinden istisnadır.                                       

           

Bölge dışında  çalışılan  süreye  ait  hak  kazanılan  ücret  ise  gelir  vergisine  tabidir. Bölgede geliştirilen  projelerin pazarlanması amaçlı olarak bölge dışında çalışılan sürelerin istisna kapsamına dahil edilmesi mümkün değildir." açıklamaları yapılmıştır.                                                                                                                                   

           

Öte yandan; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1’nci maddesi gereğince Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetler katma değer vergisinin konusunu teşkil etmektedir.

           

Aynı Kanununun 19/1. maddesinde, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi bakımından geçersiz olduğu, katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.

           

 

Diğer taraftan, 5035 sayılı Kanunun 11. maddesiyle 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen geçici 20/1. maddesinde; “4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır.

           

Maliye Bakanlığı; program ve lisans türleri itibariyle istisnadan yararlanılacak bedele ilişkin olarak asgari sınır belirlemeye, istisna uygulanacak yazılım programlarını tanımlamaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir.” hükmüne yer verilmiş olup,  30. maddesinin (a) bendinde; vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği, 33. maddesinin 1'inci bendinde ise; bu Kanuna göre indirim hakkı tanınan işlemlerle indirim hakkı tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin ancak indirim hakkı tanınan işlemlere isabet eden kısmının indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır.

           

Yukarıdaki açıklamaların birlikte değerlendirilmesi durumunda;

           

KURUMLAR VERGİSİ AÇISINDAN

           

Şirketinizce söz konusu yazılım faaliyetinin yukarıda tanımı yapılan yazılıma uygun olması koşuluyla 4691 sayılı Teknoloji  Geliştirme  Bölgeleri  Kanunu   hükümleri   uyarınca   kurulan   Teknoloji   Geliştirme  Bölgesinde  gerçekleştirmiş olması şartıyla,  münhasıran bu  faaliyetiniz sonucu geliştirdiğiniz ürünü bölgede seri üretime tabi tutarak pazarlamanız halinde, bu ürünün pazarlanmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayri maddi haklara isabet eden kısmının 31.12.2013 tarihine kadar kurumlar vergisinden istisna edilmesi, üretim ve pazarlama organizasyonu nedeniyle doğan kazancın diğer kısmının ise istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından kurumlar vergisine tabi tutulması  gerekmektedir. Şirketinizce bölge dışında gerçekleştirdiğiniz faaliyetlerden elde ettiğiniz kazançlar için, (yazılım faaliyetlerinden dolayı  elde edilmiş olsa dahi) istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.

 

KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN

 

Şirketinizce Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyette bulunduğunuz süre içerisindeki  kazançlarınızın gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içerisinde münhasıran bu bölgede ürettiğiniz sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklinde gerçekleştirilecek  teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinden müstesna edilmesi,öte yandan bölge içinde üretilen bu teslim ve hizmetlerin bölge dışında satılması halinde ise katma değer vergisine tabi tutulması gerekeceği tabiidir. Söz konusu istisna kapsamındaki mal ve hizmetlerin teslimleri nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin  Katma Değer Vergisi Kanununun 30/a maddesi uyarınca

indirim konusu yapılamayacak işin mahiyetine göre gider ya da maliyet unsuru olarak  dikkate alınacaktır.

           

 

GELİR VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİ AÇISINDAN

 

Söz konusu yazılım faaliyetiniz ile ilgili bölgede çalıştırdığınız yazılımcı personelinizin bu görevleri nedeniyle elde ettikleri ücretleri 31.12.2013 tarihine kadar gelir ve damga vergisinden istisna edilmesi, ancak, söz konusu personelin bölge içindeki yazılım çalışmalarına ilişkin olarak bölge dışında da çalıştırılmaları halinde, bölge içerisinde çalışılan sürelere ait ücretlerin gelir ve damga vergisinden istisna tutulması, bölge dışında çalışılan sürelere ait ücretlerin ise  gelir (stopaj) ve damga vergisine tabi tutulması gerekir.

Koray ATEŞ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
www.MuhasebeTR.com

(11.06.2010)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.