Teknoloji geliştirme bölgesinde çalıştırılan personele yapılan ücret ödemelerinin vergi kanunları karşındaki durumu?

 

Soru:

 

Teknoloji geliştirme bölgesinde çalıştırılan personele yapılan ücret ödemelerinin vergi kanunları karşındaki durumu?

 

Cevap: Bilindiği üzere; 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Geçici 2. maddesinin ikinci paragrafında, “Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Bölgede fiilen çalışmayanlara istisna uygulandığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan yönetici şirket de ayrıca sorumludur.” hükmü yer almaktadır.

19.06.2002 tarih ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde, Teknoloji Geliştirme Bölgesinde çalışan ve ücretleri gelir vergisinden istisna olan;

-Araştırmacı Personel: Bölgede yer alan faaliyetlerde hizmetine ihtiyaç duyulan üniversitelerde çalışan, konusunda uzman akademik personeli ve kamu kurum ve kuruluşlarına ait araştırma merkez ve enstitülerinde çalışan en az yüksek lisans derecesine sahip konusunda uzman personeli,

-Yazılımcı Personel: Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp yazılım geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personeli,

-AR-GE Personeli: AR-GE faaliyetlerinde çalışan, alanında uzman personel ile nitelikli destek personelini ve AR-GE faaliyetlerinin bilimsel ve teknik yanlarının planlanıp yönetilmesi, izlenip değerlendirilmesi ve desteklenmesi ile uğraşan personeli, ifade ettiği belirtilmiştir.

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun ücret istisnası hükümleri ile ilgili olarak yayımlanan 28.10.2003 tarih ve   KVK-1/2003-1 sayılı 1 Nolu Kurumlar Vergisi Sirkülerinin 3.2 bölümünde, “Bölgede Çalışan Personelin Ücretlerinde İstisna Uygulaması: Bölgede çalıştırılan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri gelir vergisinden istisnadır.

Bu niteliklere haiz olsalar dahi, bir personelin araştırma, yazılım ve AR-GE çalışmaları dışında kalan görevleri dolayısıyla ödenen ücretlerin  istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Bölgede araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personeli dışında kalan diğer personele yapılan ücret ödemeleri de istisnaya konu edilmez." ;  3.2.1 bölümünde, "Personelin  hem  bölge   içinde  hem  de  bölge   dışındaki  projelerde   çalışıyor olması halinde sadece bölge içerisinde çalışılan süreye tekabül eden ücret kısmı gelir vergisinden istisnadır. Bölge dışında çalışılan süreye ait hak kazanılan ücret ise gelir vergisine tabidir. Bölgede geliştirilen projelerin pazarlanması amaçlı olarak bölge dışında çalışılan sürelerin istisna kapsamına dahil edilmesi mümkün değildir.” ;  3.2.3. bölümünde, “Ücretlerde İstisna Uygulaması İle İlgili Diğer Hususlar: Bölgede çalıştırılan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin kanuni izin süreleri içerisinde hak kazandıkları ücretlerin de istisnaya konu edilmesi gerekir.                                                                                                                                  

Mükelleflerce, anılan personele çeşitli adlarla yapılan ve ücret olarak değerlendirilecek ödemeler de (prim, ikramiye vb) istisna kapsamında olacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.           

15.03.2004 tarih ve KVK-6/2004-4 sayılı 6 Nolu Kurumlar Vergisi Sirkülerinin  3.2. bölümünde ise, “5035 sayılı Kanunla 4691 sayılı Kanuna eklenen Geçici 2'nci maddedeki düzenleme, sadece istisna uygulamasının süresini değiştirmekte olup, yapılan düzenleme ile bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2013 tarihine kadar gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Ücreti gelir vergisinden müstesna olan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelinin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığı yönetici şirket tarafından denetlenecektir. Bölgede fiilen çalışmayanlara veya bölge dışında çalışılan süreye istisna uygulandığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan yönetici şirket de ayrıca sorumlu olacaktır.” açıklamaları yapılmıştır.

Öte yandan; 03.04.2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Seri Nolu 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği Hükümlerine Göre Bildirim ve Beyanın Yapılması Gereken Yer” başlıklı 5.12.2.9’ncu bölümünde, “19/6/2002 tarih ve 24790 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinin 37'nci maddesinde, yönetici şirketin kuruluşunun Ticaret Sicili Gazetesinde ilanından sonra Maliye Bakanlığına başvuruda bulunacağı; bölgede yer alan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarının gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilebilmesi için Maliye Bakanlığına müracaat edecekleri, bu müracaata bölgede faaliyette bulunulduğunu gösteren yönetici şirketten alınan bir belgenin ekleneceği; girişimcilerin, istihdam ettikleri tüm araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge projelerindeki personelin listesini, görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini yönetici şirkete onaylattıktan sonra aylık olarak Maliye Bakanlığına bildirecekleri ifade edilmiştir.

Söz konusu yönetmelikte başvuru, müracaat ve bildirimlerin yapılacağı yer Maliye Bakanlığı olarak belirtilmekle birlikte, bu bildirimler bölgede faaliyet gösteren mükelleflerin kurumlar  vergisi  yönünden  bağlı  oldukları   vergi  dairesine  yapılacak olup,  bunların  bir örneğinin de muhtasar beyanname yönünden bağlı olunan vergi dairesine bildirilmesi gerekmektedir. Vergi dairelerince mükelleflere istisna uygulamasına ilişkin olarak herhangi bir belge verilmesi söz konusu değildir. Bölgede faaliyete geçen mükellefler, işe başlama, işi bırakma ve diğer değişiklikler konusunda Vergi Usul Kanununda yer alan hükümlere uymak zorundadır.” denilmektedir.

Buna göre;  şirketler  tarafından teknoloji geliştirme bölgesinde  çalıştırılan ve 4691 sayılı Kanun ile ilgili olarak 19.06.2002 tarih ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen şartlara haiz araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personeline, bu görevleri ile ilgili olarak yapılacak ücret ödemelerinin  31.12.2013 tarihine kadar gelir vergisinden istisna tutulması gerekmektedir.                                                                                                                                 

Ancak, söz konusu personelin bölge içindeki proje çalışmalarına ilişkin olarak bölge dışında da çalışmaları halinde, bölge içerisinde çalışılan sürelere ait ücretleri gelir vergisinden istisna olup, bölge dışında çalışılan sürelere ait ücretleri ise gelir vergisine tabidir.

Ayrıca; 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Geçici 2’nci maddesinde yer alan, “Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. Bölgede fiilen çalışmayanlara istisna uygulandığının tespit edilmesi halinde, ziya uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan yönetici şirket de ayrıca sorumludur.” hükmü gereğince, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde çalışan araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri gelir vergisinden istisna olduğundan, bu ücret ödemelerine ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238’nci maddesi uyarınca ücret bordrosu düzenlenmekle birlikte, söz konusu bordroda gelir vergisi tevkifatına yer verilmemesi ve bu ücret ödemelerine ilişkin tutarın muhtasar beyannameye dahil edilmemesi gerekmektedir.

Ancak, şirketlerin istihdam ettiği tüm araştırmacı, yazılımcı ve Ar-Ge projelerindeki personelle ilgili listenin görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini yönetici şirkete onaylattıktan sonra aylık olarak kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine, bir örneğini de muhtasar beyanname yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine verilmesi gerekeceği tabiidir.   


Koray ATEŞ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
www.MuhasebeTR.com

 

(10.05.2010)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.