Şirketimiz aktifine kayıtlı olan emtia zarar gördü. Zarar gören bu emtiayı gider olarak gösterebilir miyiz?

 

Soru:

 

Şirketimiz aktifine kayıtlı olan emtia zarar gördü. Zarar gören bu emtiayı gider olarak gösterebilir miyiz?

Cevap:
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Kıymeti Düşen Mallar” başlıklı 278’nci maddesinde; “Yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmıyan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartalar emsal bedeli ile değerlenir.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre, emtianın kıymeti düşen mal olarak emsal bedeli ile değerlenebilmesi için iktisadi kıymetindeki önemli azalışın yangın, deprem, su basması gibi tabi bir afet veya bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller nedeniyle olması gerekir.
Bu maddede kıymetin azalış nedenleri teker teker sayılmış ve bunların sonuna “gibi” edatı eklenerek, benzeri durumlar nedeniyle emtianın değerinde önemli miktarda azalma olduğu takdirde emsal bedeli ile değerleme yapılacağı belirtilmiştir.
Emsal bedeli uygulamasında ise Vergi Usul Kanununun 267’nci maddesinin 3’üncü sırasında yer alan takdir esasına göre değerleme yapılmaktadır.
Bunun için de Vergi Usul Kanununun 72’nci maddesinde yer alan takdir komisyonlarına başvurulması gerekir.
Bu durumda, kaza sonucunda değeri düşen malların takdir komisyonunca takdir edilecek emsal bedeli ile malların maliyet bedeli arasındaki tutarın stok maliyetlerinden indirilerek dönem hesabına gider yazılması mümkündür.

Ancak, hasara uğrayan mallarla ilgili olarak sigorta şirketinden tazminat alınması veya herhangi bir ticari değeri bulunmayan malın satılması halinde elde edilen hâsılata göre kâr veya zarar hesabına gerekli kaydın yapılacağı tabiidir.

Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30/c maddesinde; deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı hükme bağlanmıştır.

Buna göre, kazaya uğrayan malın zayi olan ve Takdir Komisyonunca bedeli belirlenen kısmına ilişkin olarak yüklenilen KDV, zayi olma nedeniyle indirilemeyecek KDV niteliğine dönüştüğünden, bu kısma isabet eden ve daha önceki dönemlerde indirim konusu yapılan verginin, malın zayi olduğu dönem beyannamesinin ilgili satırında gösterilerek hesaplanan KDV’ye ilave edilmek suretiyle beyan edilmesi, bu şekilde beyan edilen verginin ise işin mahiyetine göre Kurumlar Vergisi açısından gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınması gerekmektedir.


Koray ATEŞ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
E. Öğretim Görevlisi - Denetçi
korayates@muhasebetr.com
www.MuhasebeTR.com

(01.04.2010)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.