Cevap: Bilindiği üzere inşaat muhasebesi muhasebenin özellikli alanlarından biridir. İnşaat muhasebesinde birçok konu özelik arz etmektedir. Bunlar arasında amortismanların dağıtılması, yıllara yaygın inşaatlarda maliyetin belirlenmesi ve benzeri konuları örnek verebiliriz.
Yıllara yaygın inşaat ve onarım kar veya zarar işin bitim tarihinde hesaplanacaktır.
Örnek: ABC İnşaat Ltd.Şti. yıl içinde başladığı inşaat sonradan yıllara sari hale gelmiştir. ABC Ltd.Şti’nin yıllara sari hale gelen inşaat maliyetleri aşağıdaki gibidir.
a) Demir alım maliyetleri: 250.000 TL
b) İşçilik maliyetleri: 500.000 TL
c) Çevre düzenlemesi: 100.000 TL
d) Diğer maliyetler: 150.000 TL
---------------------------------------------/---------------------------------------
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 250.000
191 İND. KDV. 45.000
320 SATICILAR 295.000
Demir alım kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------/---------------------------------------
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 500.000
102 BANKALAR 500.000
İşçilik maliyet kaydı
-------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------/---------------------------------------
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 100.000
191 İND. KDV. 18.000
320 SATICILAR 118.000
Çevre düzenlemesi kaydı
-----------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------/---------------------------------------
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 150.000
191 İND. KDV. 27.000
320 SATICILAR 177.000
Diğer maliyetler kaydı
-----------------------------------------------------------------------------------
Görüldüğü üzere şirketin yıl içinde satın almış olduğu mal ve hizmetlerin muhasebeleştirilmesinde şu ana kadar herhangi bir problem yoktur. Zira asıl sorun bu aşamadan sonra oluşmaktadır.
Yukarıda da bahsetmiş olduğumuz üzere bazı şirketler, inşaat henüz devam etmesine rağmen söz konusu gider hesabını yıl sonunda kapatmaktadır.
Muhasebeciler tarafından yapılan hatalı kayıt:
----------------------------------------------31.12.2018------------------------------------
622 SATILAN HİZMET MALİYETİ 1.000.000
741 SATILAN HİZMET MAL.YANS.GİD. 1.000.000
Hizmet üretim giderinin satılan hizmet
maliyetine yansıtılması
--------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------31.12.2018------------------------------------
741 SATILAN HİZMET MAL.YANS.GİD. 1.000.000
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 1.000.000
Yansıtma ve gider hesabının kapatılması
--------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------31.12.2018------------------------------------
690 DÖNEM KAR VEYA ZARARI 1.000.000
622 SATILAN HİZMET MALİYETİ 1.000.000
Gider hesabının dönem kar zararına devri
--------------------------------------------------------------------------------------------------
İnşaat bitmemesine rağmen yapılan bu işlemler inşaat sanki bitmişçesine maliyetlerin hesaplanıp gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi sonucunu doğurmuştur. Oysa işletmelerin inşaatı devam eden inşaatlarla ilgili yıl sonunda aşağıdaki kaydı yapması gerekmektedir.
Doğru uygulama:
----------------------------------------------31.12.2018------------------------------------
170 YIL.YAY.İNŞ.ONAR.MAL. 1.000.000
741 SATILAN HİZMET MAL.YANS.GİD. 1.000.000
Hizmet üretim giderinin yıl.yay.inş.onar.
maliyetine yansıtılması
--------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------31.12.2018------------------------------------
741 SATILAN HİZMET MAL.YANS.GİD. 1.000.000
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 1.000.000
Yansıtma ve gider hesabının kapatılması
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Şirket ertesi yıl açılış bilançosunda 170 hesapta takip edilen tutarı tekrar gider hesaplarına virmanlamak suretiyle işlem yapacaktır. Bu işlemler ta ki inşaat bitene kadar her yıl yapılacaktır. İnşaat bittikten sonra inşaatla ilgili gider hesapları nihai olarak kapatılıp kar zarar tespiti yapılacaktır.
----------------------------------------------01.01.2019------------------------------------
740 HİZMET ÜRETİM GİDERİ 1.000.000
170 YIL.YAY.İNŞ.ONAR.MAL. 1.000.000
--------------------------------------------------------------------------------------------------
(26.01.2018)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.