Gerçek Gider Yöntemini Seçen ve Ancak Zarar Doğması Halinde Bu Zarar Gelecek Yıllara Devreder Mi ?

 

Soru: Gerçek Gider Yöntemini Seçen Ve Ancak Zarar Doğması Halinde Bu Zarar Gelecek Yıllara Devreder Mi ?

Cevap: Örneğin 2012, 2013, 2014 ve 2015 yılları için kişinin gerçek gider usulünü seçmek suretiyle gayrimenkul sermaye iradı beyanında bulunduğunu, kira kira gelirlerinin üzerinde faiz ve kira gideri ödemelerinin bulunması nedeniyle söz konusu yıllar için gider fazlalığı meydana geldiğini, bu gider fazlalığından meydana gelen zararların, gelecek yıllara devredilmesi suretiyle gelecek yıllarda elde edilecek kira gelirlerinin beyanında gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağını irdeleyelim.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 70'inci maddesinde, gayrimenkul sermaye iradının tarifi yapılmış olup, anılan maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, binaların, sahipleri tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu açıklanmıştır.

Anılan Kanun'un "Giderler"  başlıklı 74'üncü maddesinde; "Safi iradın bulunması için, 21 inci maddeye göre istisna edilen gayrisafi hasılata isabet edenler hariç olmak üzere gayrisafi hasılattan aşağıda yazılı giderler indirilir:

...

4. Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren beş yıl süre ile iktisap bedelinin % 5'i (İktisap bedelinin % 5'i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanır. Ancak, indirilmeyen kısım 88 inci maddenin 3 üncü fıkrasının uygulanmasında gider fazlalığı sayılmaz),

...

10.  Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedeli (kira indirimi gayri safi hasılattan bu maddenin 1 ila 9 ve 11 numaralı bentlerinden yazılı giderler düşüldükten sonra, kalan miktar üzerinden yapılır; kiranın indirilemeyen kısmı 88 inci maddenin 3 üncü fıkrasının uygulanmasında gider fazlalığı sayılmaz);" hükümlerine yer verilmiştir.

Yine, aynı Kanun'un 88'inci maddesinde; "Gelirin toplanmasında gelir kaynaklarının bir kısmından hasıl olan zararlar  (80 inci maddede yazılı diğer kazanç ve iratlardan doğanlar hariç) diğer kaynakların kazanç ve iratlarına mahsup edilir.

Bu mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı, müteakip yılların gelirinden indirilir. Arka arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen zarar bakiyesi müteakip yıllara naklolunamaz.

Menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında, gider fazlalığından doğanlar hariç, sermayede vukua gelen eksilmeler zarar addolunmaz." hükmü yer almaktadır.

Buna göre, gayrimenkul sermaye iradına konu olan sermayenin kendisinde meydana gelen eksilmeler, zarar sayılmamakta ve iradın gayri safi miktarının tespitinde gider olarak kabul edilmemektedir. Gayrimenkul sermaye iradının safi tutarının hesabında giderlerin fazlalığı dolayısıyla doğan zararlar ise, gelecek yıllarda beyan edilen gelirlerden indirilebilmektedir. Ancak, bu durumun istisnasını teşkil eden iki hususa aşağıda yer verilmiştir:

- Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkule ait hasılattan indirim konusu yapılmak ve iktisap tarihinden itibaren  beş yıl uygulanmak kaydıyla, iktisap bedelinin % 5 i oranındaki tutar ile

- Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konut veya lojmanların kira bedellerinin indirilemeyen kısımları zarar olarak kabul edilmemekte, diğer gelir unsurlarından indirilemediği gibi gelecek yıllara da devredilememektedir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde, gerçek gider usulünün tercih edilmesi halinde,  istisnaya isabet eden kısım hariç olmak üzere elde edilen gayrisafi kira gelirinden, ikamet edilen konutun kira bedeli dışındaki diğer giderler (zarar doğurucu giderler) indirim konusu yapıldıktan sonra kazanç kalması durumunda, ikamet edilen konuta ilişkin ödenen kira bedelinin indirilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, faiz giderinin istisnaya isabet eden kısım hariç olmak üzere, kira gelirinden fazla olması halinde doğan zararın gelecek yıllarda beyan edilecek gelirden indirilmesi mümkündür.

Ancak, ikamet edilen konut için ödenen kira tutarı ile kiraya verilen konutun iktisap bedelinin %5'i tutarındaki indirimin, kira gelirinden indirilemeyen kısmı, Gelir Vergisi Kanununun 88 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gider fazlalığı sayılmadığından zarar olarak beyan edilmesi ve sonraki yıllarda indirim konusu yapılması da mümkün değildir.

Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

(23.10.2015)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.