Soru: Anonim şirketlerde cezai sorumlluklar nelerdir ?
Cevap: Anonim Şirketlerde Türk Ticaret Kanunu Cezai Sorumluluklar Getirmiştir. Bunların Başlıcaları Aşağıda Belirtilmiştir;
MADDE 562- (1) Bu Kanunun;
a) 64 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki defter tutma yükümünü yerine getirmeyenler,
b) 64 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca belgelerin kopyasını sağlamayanlar,
c) 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli onayları yaptırmayanlar,(Ticari defterlerin açılış ve kapanış onaylarının yaptırılmaması)
d) 65 inci maddesine uygun olarak defterlerini tutmayanlar,( Defterler ve gerekli diğer kayıtlar Türkçe tutulur. Kısaltmalar, rakamlar, harfler ve semboller kullanıldığı takdirde bunların anlamları açıkça belirtilmelidir. (2) Defterlere yazımlar ve diğer gerekli kayıtlar, eksiksiz, doğru, zamanında ve düzenli olarak yapılır.(3) Bir yazım veya kayıt, önceki içeriği belirlenemeyecek şekilde çizilemez ve değiştirilemez. Kayıt sırasında mı yoksa daha sonra mı yapıldığı anlaşılmayan değiştirmeler yasaktır.)
e) 66 ncı maddesine aykırı hileli envanter çıkaranlar,
f) 86 ncı maddesine göre belgeleri ibraz etmeyenler, (Saklanması zorunlu olan belgeleri, sadece görüntü veya başkaca bir veri taşıyıcısı aracılığıyla ibraz edebilen kimse, giderleri kendisine ait olmak üzere, o belgelerin okunabilmesi için gerekli olan yardımcı araçları kullanıma hazır bulundurmakla yükümlüdür)
ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(2) Bu Kanunun 88 inci maddesine aykırı hareket edenler (Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Defter Tutulması) yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(3) Bu Kanunun 199 uncu maddesinin birinci (Bağlı şirketin yönetim kurulunun, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, şirketin hâkim ve bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında düzenlememesi halinde.) ve dördüncü fıkralarına (Hâkim şirketin her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu başkanından; bağlı şirketlerin finansal ve malvarlığıyla ilgili durumları ile üç aylık hesap sonuçları, hâkim şirketin bağlı şirketlerle, bağlı şirketlerin birbirleriyle, hâkim ve bağlı şirketlerin pay sahipleri ve bunların yakınlarıyla ilişkileri; yaptıkları işlemler ve bunların sonuç ve etkileri hakkında, özenli, gerçeği aynen ve dürüstçe yansıtan hesap verme ilkelerine göre düzenlenmiş bir rapor hazırlattırıp yönetim kuruluna sunmasını ve bunun sonuç kısmının yıllık rapor ile denetleme raporuna eklenmesini isteyebilir. ) aykırı hareket edenler iki yıla kadar hapis ve adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(4) Bu Kanun hükümlerine göre tutulmakla veya muhafaza edilmekle yükümlü olunan defter, kayıt ve belgeler ile bunlara ilişkin bilgileri, denetime tabi tutulan gerçek veya tüzel kişiye ait olup olmadığına bakılmaksızın, 210 uncu maddenin birinci fıkrasına göre denetime yetkili olanlarca istenmesine rağmen vermeyenler veya eksik verenler ya da bu denetim elemanlarının görevlerini yapmalarını engelleyenler, fiilleri daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
(5) Bu Kanunun;
a) 349 uncu maddesine (Kurucular tarafından, kuruluşa ilişkin bir beyan imzalanır. Beyan, dürüst bir şekilde bilgi verme ilkesine göre, doğru ve eksiksiz olarak hazırlanır.) aykırı beyanda bulunan kurucular,
b) 351 inci maddesine aykırı rapor veren kurum denetçisi,
c) 358 inci maddesine (Şirket ortağının şirkete borçlanması hali) aykırı olarak şirkete borçlananlar,
d) 395 inci maddesine (Yönetim Kurulu Üyesinin Şirkete Borçlanması Hali) aykırı olarak şirkete borçlananlar,
üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(6) Bu Kanunun 524 üncü maddesindeki ilanı yaptırmayanlar (Bilanço gününden itibaren 6 ay içinde anonim şirket finansal tabloları ve faaliyet raporlarının ticaret sicilinde ilanının yaptırılmaması) ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(7) Bu Kanunun 527 nci maddesine aykırı hareket edenler, Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi hükümlerine göre cezalandırılırlar.(Denetçilerin sır saklama yükümlülüğünü yerine getirmemeleri)
(8) Bu Kanunun 549 uncu maddesine (Şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin kanuna aykırı olması) halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar.
(9) Bu Kanunun 550 nci maddesine (sermaye hakkında yanlış beyanda bulunanlar ve ödenmeyen sermayenin ödenmiş gibi gösterilmesi gibi) aykırı hareket edenler üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(10) Bu Kanunun 551 inci maddesine (Ayni sermayenin değer biçilmesinde yolsuzluk) aykırı hareket edenler üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar.
(11) Bu Kanunun 552 nci maddesine (Halktan para toplanabilmesi için Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınmaması) aykırı hareket edenler altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar.
(12) Bu Kanunun 1524 üncü maddesinde öngörülen internet sitesini bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren üç ay içinde oluşturmayan veya internet sitesi mevcut ise aynı süre içinde internet sitesinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemeyen anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla ve aynı madde uyarınca internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan bu bentte sayılan failler üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar.
(13) Birinci ilâ onbirinci fıkra kapsamındaki fiiller daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, birinci ilâ onbirinci fıkra hükümlerine göre cezalandırılırlar.
Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(10.02.2015)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.