Soru: Eksperlere yapılan ödemelerde vergilendirme Nasıl Olacaktır ?
Cevap: Eksper kelimesi geniş anlamda bir kelime olup gayrimenkul değerleme işini yapan eksperlerde bu gruba dahildir.
GELİR VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez..." hükmü yer almıştır.
Aynı maddenin 5 numaralı bendinde, "Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler" in ücret sayılacağı hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre, örneğin gayrimenkul değerleme işini yapan kişilere ekspertiz faaliyetleri karşılığında yapılan ödemelerin, ücretin unsurlarını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın, Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinin 5 numaralı bendi uyarınca ücret olarak kabul edilmesi ve ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin hükümler çerçevesinde vergiye tabi tutulması gerekmektedir.
KDV KANUNU AÇISINDAN
3065 sayılı KDV Kanununun, 1/1 inci maddesine göre, Türkiye'de ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV ye tabidir. Ticari, sınaî, ziraî faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre, Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edilmektedir.
Buna göre, verilen gayrimenkul değerleme hizmetiyle ilgili aldığınız bedel ücret olarak kabul edildiğinden, bu işlem KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV nin konusuna girmemektedir.
VERGİ USUL KANUNU AÇISINDAN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci maddesinde; " İşverenler her ay ödedikleri ücretler için (ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle diğer ücret üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz. Ücret bordrolarına en az aşağıdaki malumat yazılır:
1. Hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin alındığına dair imzası veya mührü (ücretin ödenmesinde ayrıca makbuz alan iş verenlerin tutacakları ücret bordrosuna imza veya mühür konulması mecburi değildir.);
2. Varsa vergi karnesinin tarih ve numarası;
3. Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik, saat veya parça başı ücreti);
4. Çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre;
5. Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı;
Bordronun hangi aya ait olduğu baş tarafında gösterilir. Bir aya ait bordro ertesi ayın yirmi üçüne kadar hazırlanıp tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü ile bordroyu tanzim eden memur tarafından imzalanır. İş verenler ücret bordrolarını, yukarıdaki esaslara uymak şartıyla diledikleri şekilde tanzim edebilirler." hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre, verilen örneğin gayrimenkul değerleme hizmetiyle ilgili alınan bedel ücret olarak kabul edildiğinden, şirketçe ekspere yapılan ücret ödemeleri için ücret bordrosu düzenlenmesi gerekmektedir. Bu ücret bordrosunda SGK olmayacak olup sadece gelir vergisi stopajı yapılacaktır.
Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(08.01.2015)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.