Soru: Soma’da ölen işçiler için ölüm aylığı bağlanmasında aranan şartlar nelerdir?
Cevap: 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce yürürlükte bulunan 506 sayılı Kanuna göre 5 yıldan beri sigortalı olup en az 900 gün, 1479 sayılı Kanuna göre 5 tam yıl hizmet, 5434 sayılı Kanuna göre ise 10 tam yıl hizmet süresinin bulunması zorunluydu.
Ancak, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Kanunun 32. maddesi gereği, " Ölüm aylığı;
a) En az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
b) 47 nci maddede yazılı sebeplerle kazaya uğramış, malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemi tamamlanmamış,
c) Bağlanmış bulunan malûllük, vazife malûllüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş, durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığından dolayı prim ve prime ilişkin her türlü borcunun olmaması veya ödenmesi şarttır." şeklinde düzenlenen hüküm çerçevesinde hak sahiplerine aylık bağlanır.
Gerek 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce gerekse de yürürlük tarihinden sonra çalışmaya başlayanlar için ölüm aylığı bağlanma şartları;
- 4/b ve 4/c sigortalıları için 1800 prim ödeme gün sayısı,
- 4/a sigortalıları için ise her türlü borçlanma süreleri hariç 5 yıldan beri sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödeme gün sayısı aranacaktır. Bu ayrım ile 4/a sigortalılarının mevcut hakları korunmuştur.
Kimlere verilir?
- Dul eşe herhangi bir şart aranmadan,
- Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan;
18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl olduğu anlaşılanların veya,
Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının her birine,
- Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın aylık bağlanır.
Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(20.05.2014)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.