Soru: Yıllara sari inşaat işi kapsamında alınan makine ve techizat için tevkiat söz konusu mudur?
Cevap: GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinde, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işlerinde kar veya zararın işin bittiği yıl kati olarak tespit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamına girmesi için, faaliyet konusu işin, inşaat ve onarım işi olması, işin taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına sirayet etmesi gerekmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ise; Gelir Vergisi Kunununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış olup, kesinti oranı 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %3 olarak belirlenmiştir.
Bu nedenle sözleşme hükümlerine göre taahhüt edilen işin malzeme, makine ve teçhizat tedarikini de kapsayan komple yapım işi olması halinde Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinde belirtilen birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işi olarak değerlendirilmesi gerektiğinden anılan sözleşme kapsamında işletmelere yapılacak hakediş ödemeleri üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca %3 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında "Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir." hükmüne yer verilmiştir.
Söz konusu yetkiye istinaden yayımlanan 91, 95, 96, 97, 99 ve 104 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde sorumlu tayin edilen ve tevkifat yapacak kuruluşlar ile tevkifat uygulanacak işlemler ve tevkifat oranlarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
28.02.2004 tarih ve 25387 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin; "A-2- Sorumlu Tayin Edilen ve Tevkifat Yapacak Kuruluşlar" başlıklı bölümünde sayılan kuruluşların, birbirlerine karşı ifa ettikleri hariç olmak üzere, tebliğin; "A-3- Tevkifat Uygulanacak İşlemler" başlıklı bölümünde belirtilen hizmet alımlarına ait bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, sorumlu sıfatıyla beyan edilmek ve ödenmek üzere, tevkifat yapmak zorunda oldukları belirtilmiştir.
Tebliğin "A-3- Tevkifat Uygulanacak İşlemler" başlıklı bölümünde ise "...Tevkifat kapsamına giren bu işlemlerin tamamı "hizmet" mahiyetindedir. Katma Değer Vergisi Kanununun 2'nci maddesinde tanımı verilen "teslim" mahiyetindeki işlemler bu bölümde düzenlenen tevkifat uygulaması kapsamına girmemektedir." ifadelerine yer verilmiş ve aynı Tebliğin "A-5/a) Yapım İşleri ile Bu İşlere İlişkin Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri" bölümünde yapım işlerinin kapsamı belirlenmiştir.
Diğer taraftan, 11/07/2006 tarih ve 26225 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 99 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile 91 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/5-a) bölümünde kapsamı belirtilen yapım işlerinde 14.07.2006'dan itibaren 1/6 oranında tevkifat uygulanacağı belirtilmiş ise de 14/04/2012 tarih ve 28264 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 01.05.2012 tarihinde yürürlüğe giren 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "3.2.1.1.Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı " bölümünde 01.05.2012 tarihinden itibaren yapım işlerinde uygulanacak tevkifat oranı 2/10 olarak değiştirilmiş ve aynı tebliğin "3.2.1.2. Kapsam" bölümünde yapım işlerinin kapsamı yeniden düzenlenmiştir.
Buna göre, yapım işi ile iş makinesi teslimlerinin ayrı ayrı tespit edilmediği hallerde, söz konusu işin yapım işi kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte olup, bu işe ilişkin faturanın tek kalem halinde düzenlenmesi ve fatura bedelinin tamamı üzerinden yapım işleri için 91 ve 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğlerinde belirlenen oranlarda (14/7/2006 - 30/4/2012 tarihleri arasında 1/6; 1/5/2012 tarihi itibariyle 2/10) tevkifat uygulanması gerekmektedir.
Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(26.08.2013)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.