Nevi Değiştiren Şirketin Yükümlülükleri

 Soru: Nevi değiştiren şirketin yükümlülükleri nedir?

Cevap: 1- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

        5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinde; "(1) Bu Kanunun uygulanmasında aşağıdaki şartlar dahilinde gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:

        a) Birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanunî veya iş merkezlerinin Türkiye'de bulunması.

        b) Münfesih kurumun devir tarihindeki bilânço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir bütünhalinde devralınması ve aynen bilânçosuna geçirilmesi.

         (2) Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.

        ..." hükmü yer almaktadır.

        Aynı Kanunun 20 nci maddesinde; "(1) Devirlerde, aşağıdaki şartlara uyulduğu takdirde, münfesih kurumun sadece devir tarihine kadar elde ettiği kazançlar vergilendirilir; birleşmeden doğan kârlar ise hesaplanmaz ve vergilendirilmez:

        a) Şirket yetkili kurulunun devre ilişkin kararının Ticaret Sicilinde tescil edildiği tarih, devir tarihidir. Münfesih kurum ile birleşilen kurum;

        1) Devir tarihi itibarıyla hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesi ile,

        2) Devir işleminin hesap döneminin kapandığı aydan kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın sonuna kadar geçen süre içerisinde yapılması halinde, münfesih kurumun önceki hesap dönemine ilişkin olarak hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait kurumlar vergisi beyannamesini,

       birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde münfesih kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine verirler.

        b) Birleşilen kurum, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini münfesih kurumun birleşme sebebiyle verilecek olan kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde vereceği bir taahhütname ile taahhüt eder. Mahallin en büyük mal memuru, bu hususta birleşilen kurumdan ayrıca teminat isteyebilir.

        ..." hükmüne yer verilmiştir.

       Aynı Kanunun 6 ncı maddesinde ise; "(1) Kurumlar vergisi, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanır.

        (2) Safî kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır. Ziraî faaliyetle uğraşan kurumların bu faaliyetinden doğan kazançlarının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun 59 uncu maddesinin son fıkra hükmü de dikkate alınır." hükmü yer almaktadır.

        Bu hüküm uyarınca tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilecektir.

        Buna göre, nevi değişikliği sonucunda limited şirketin mükellefiyeti ile ilgili bütün yükümlülükleri kulli halefiyet suretiyle anonim şirkete geçeceğinden ve devredilen kurum, faaliyetini bir anlamda devralan kurum olan anonim şirket bünyesinde sürdüreceğinden, nevi değiştirmek suretiyle devrolan limited şirket adına düzenlenen belgelerle tevsik edilen siparişlere ilişkin ödemeler nedeniyle katlanılacak gider veya maliyet unsurlarının devralan anonim şirket kayıtlarında izlenebilmesi ve kazancın tespitinde dikkate alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.

     

 

    2- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

        Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-c maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemleri  katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Aynı maddede yer alan parantez içi hükümde ise  bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından Katma Değer Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmünün uygulanmayacağı; işlem sonunda faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen ve indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya bölünen kurumların varlıklarını devralan mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak şekilde indirim konusu yapılacağı ifade edilmiştir.

        Bu hükme göre, şirketlerin Kurumlar Vergisi Kanununa göre nevi değişikliği yaparak limited şirketten, anonim şirkete dönüşmesi işlemi katma değer vergisinden istisnadır.

         Yine,  aynı Kanunun 29/1-a maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

         Buna göre, şirketin, örnreğin yurt dışından nevi değiştirmeden önce sipariş ettiği malların nevi değişikliğinin gerçekleştiği tarihten sonra Türkiye'ye gelmesi halinde, limited şirket adına düzenlenen kanuni belgelerle tevsik edilen siparişlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin anonim şirket tarafından Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1-a maddesine göre indirim konusu yapılması mümkündür.

Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

 

(26.04.2013)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.