Soru: Kısa mesajla mobil hediye uygulamasında vergilendirme ve belge düzeni nasıl olmalıdır?
Cevap: I- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun:
10 uncu maddesinin (a) fıkrasında; mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde malın teslimi veya hizmetin yapılması, (b) fıkrasında; malın tesliminden veya hizmetin ifasından önce fatura veya benzeri belgelerin verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, (d) fıkrasında; komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, malların alıcıya teslimi anında vergiyi doğuran olayın meydana geldiği,
20 nci maddesinin birinci fıkrasında, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu,
hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 42 nci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlığımızca şekil ve muhteviyatı belirlenen 1 Nolu KDV Beyannamesinin 45 inci satırına (e- beyannamenin "Sonuç Hesapları" kulakçığının "Diğer Bilgiler" bölümünde yer alan "Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmetlerin KDV Dâhil Karşılığını Teşkil Eden Bedel" satırına) kredi kartı ile tahsilâtı yapılan mal ve hizmet bedelleri yazılmaktadır.
1 Nolu KDV Beyannamesinin 45 inci satırında istenen bilgi, verginin tarh ve tahakkuku ile ilgili olmayan denetim amaçlı bir bilgidir. Bu satırda vergiyi doğuran olayın gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılmaksızın belirli bir dönemde kredi kartı ile yapılan tahsilâtlar gösterilmektedir.
Buna göre,
1. Şirketler tarafından internet ortamında üye işyerlerinin belirli ürünleri ile hediye çeklerini temsil eden hediye kodlarının satılarak kısa mesaj ile hediye yararlanıcılarına gönderilmesi işleminde KDV yönünden vergiyi doğuran olay gerçekleşmemektedir.
2. Vergiyi doğuran olay söz konusu hediye kodlarının hediye yararlanıcıları tarafından üye işyerlerine ibraz edilerek kendilerine mal teslimi veya hizmet ifasında bulunulması durumunda gerçekleşeceğinden, üye işyerleri tarafından hediye yararlanıcılarına yapılan bu teslim ve hizmetler için KDV hesaplanması ve beyan edilmesi gerekmektedir.
3. Teslim ve hizmetin ifasından önce teslim ve hizmet bedeline mahsuben kredi kartı ile yapılan avans niteliğindeki ödemeler, bir teslim veya hizmetin karşılığını oluşturmadığından KDV ye tabi olmayacaktır.
Avans mahiyetindeki söz konusu tahsilatın, yapıldığı dönem 1 Nolu KDV Beyannamesinin "Kredi Kartı ile Tahsil Edilen Teslim ve Hizmetlerin KDV Dahil Karşılığını Teşkil Eden Bedel " satırında gösterilmesi gerekmektedir.
Ancak, bu satırda yer alan tutarların vergiye tabi KDV matrahıyla uyum göstermemesi ve bu hususun vergi dairesince sorulması durumunda, farklılığın avans mahiyetindeki tahsilâttan kaynaklandığının izah gerekçesi olarak belirtilmesi mümkün bulunmaktadır.
4. İşletmelerce internet ortamında verilen söz konusu hizmetler karşılığında hediye gönderen kişilerden alınan işlem ücretleri ile üye işyerlerinden alınan komisyon tutarları üzerinden KDV hesaplanarak ait olduğu (internet ortamında hizmetin verildiği) dönemde beyan edileceği unutulmamalıdır.
5. Hediye gönderen kişiler tarafından satın alınan hediye kodlarının kullanım süresi içinde kullanılmaması ve bunun karşılığında ürün teslimi veya tahsil edilen bedellerin iade işleminin yapılmaması durumunda, işletmece herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası gerçekleştirilmediğinden katma değer vergisi doğmayacaktır.
II- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun Faturanın Tarifi başlıklı 229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." hükmü yer almaktadır.
Söz konusu Kanunun 231 inci maddesinin birinci fıkrasının 5 inci bendinde ise "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu nedenle;
1. Şirketler tarafından internet ortamında, üye işyerlerinin belirli ürünleri veya hediye çeklerini temsil eden hediye kodlarının satılarak SMS ile hediye yararlanıcılarına gönderilmesi işleminde, KDV yönünden vergiyi doğuran olay gerçekleşmediğinden fatura düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır.
2. Söz konusu hediye kodlarının üye işyerlerine ibraz edilmesi neticesinde, üye işyerinde ürün teslimi veya hizmet ifasında bulunulması durumunda vergiyi doğuran olay gerçekleştiğinden, üye işyerleri tarafından, bu teslim ve hizmetler için hediye yararlanıcıları adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmesi gerekmektedir.
3. Şirketler tarafından internet ortamında verilen söz konusu hizmetler karşılığında hediye gönderen kişilerden alınan işlem ücretleri ile üye işyerlerinden alınan komisyon tutarları üzerinden, Şirketçe hizmetin yapıldığı tarihten itibaren yedi gün içinde, hediye kodlarının kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın, hediye gönderen kişiler veya üye işyerleri adına fatura düzenlemesi gerekmektedir. Yedi günlük dönemler dâhilinde aynı üye işyerine yapılan hizmet ifaları için birinci günden itibaren yedi günü aşmamak kaydıyla toplu fatura düzenlenmesi de mümkün bulunmaktadır.
4. Hediye gönderen kişiler tarafından satın alınan hediye kodlarının veya çeklerinin kullanım süresi içinde kullanılmaması ve bunun karşılığında ürün teslimi veya tahsil edilen bedellerin iade işleminin yapılmaması durumunda, hediye kodlarının veya çeklerinin geçerlilik süresinin sonunda Şirket tarafından tahsil edilen tutarın gelir hesaplarına intikal ettirilmesi gerekmekte olup, gelir yazılacak bu tutarlar için hediye gönderen kişiler adına fatura düzenlenmesi mümkündür.
5. Hediye yararlanıcısının kendisine gönderilen hediye çekinden daha fazla tutarda ürün veya hizmet seçerek hediye çeki fark bedeli ödemesi durumunda ise, üye işyeri tarafından toplam tutar üzerinden hediye yararlanıcısı adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlemesi gerekmektedir.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(18.03.2013)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.