Soru: Basit Usulden gerçek usule geçen mükelleflerde KDV VE Amortisman indirimi nasıl olacaktır?
Cevap: KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:
Katma Değer Vergisi Kanununun 29/1-c maddesinde götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin çıkarılan envantere göre hesap dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirebilecekleri belirtilmiştir.
Bu çerçevede, basit usule tabi iken gerçek usule geçen mükelleflerin hesap dönemi başında çıkaracakları envanterde yer alan mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV yi indirim konusu yapmaları mümkün bulunmaktadır.
Buna göre; basit usulde mükellefken örneğin 2012/Eylül ve 2012/Aralık aylarında satın alınan araçlar için yüklenmiş olunan KDV, gerçek usulde vergilendirmeye geçilen hesap dönemi başında çıkarılacak envanterde göstermek şartıyla, indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Ancak, söz konusu araçlara ilişkin yüklenilen katma değer vergisi daha önce gider olarak kaydedilmiş olunması halinde, bu tutar için gerekli düzeltmenin yapılacağı unutulmamalıdır.
VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Değerlenmesi" başlıklı Geçici 5'inci maddesinde "Bu kanunun mer'iyete girdiği tarihte veya müteakip yıllarda ticari, zirai veya mesleki kazançları dolayısıyla yeniden gelir vergisine girecek veya basit usulden gerçek usule geçecek olan mükellefler ile öteden beri faaliyete devam eden serbest meslek erbabının amortismana tabi iktisadi kıymetleri maliyet bedeli, maliyet bedeli bilinmiyorsa bizzat kendilerince alış tarihindeki rayice göre tahmin olunacak bedeli ile değerlenir. Şu kadar ki, bu kıymetlerin alış tarihleri ile mükellefiyete giriş veya gerçek usule geçiş tarihi arasındaki yıllara ait amortismanlar tutarı bu değerden düşülür ve bakiyesinin amortismanına devam olunur." hükmü yer almaktadır.
Yine aynı Kanunun 315'inci maddesinde "Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır." hükmündedir.
Yine, 320'nci maddesinde ise, "Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe uygulanan nispete bölünür.
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekilde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir.
Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir.
Amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, basit usulde gelir vergisi mükellefi iken örneğin 2012/Eylül ayında alınan otobüsün alış tarihi ile gerçek usulde gelir vergisi mükellefiyetine geçiş tarihi arasındaki yıla ait amortisman tutarını otobüsün maliyet bedelinden düşerek bakiyesinin amortismanına devam edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com
(03.01.2013)
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.