Ciro Primlerinin Dönemsellik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi Ve Muhasebe Kaydı

 Soru: Ciro Primlerinin Dönemsellik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi Ve Muhasebe Kaydı Uygulaması Nasıldır?

Cevap: Ciro primleri uygulamasının vergi ve muhasebe boyutu güncelliğini hiçbir zaman yitirmeyen ve en çok sorulan sorular arasında daima yer almış bir uygulamadır. Ciro primleri birkaç farklı şekilde uygulanabilmektedir. Örneğin bedelsiz mal verilmesi şeklinde ciro primi, nakit para verilmesi şeklinde ciro primi gibi.

Ciro primleri ile ilgili bir diğer konu ise bunların yıl sonu yapılması dolayısıyla yıl atlaması meydana gelen durumlarda ciro primi faturalarındaki KDV’nin akibetidir. Konuyu bu açıdan öncelikle dönemsellik ilkesi doğrultusunda değerlendirmemiz gerekecektir.

26 Seri No’lu KDV Genel Tebliğinde belli bir dönem sonunda ve belli bir ciro aşıldığında yapılan ödemelerin, satılan mallarla ilgili olmadığı, alıcı firmanın yaptığı ek bir çalışmanın ya da çabanın sonucu olarak doğduğu, dolayısıyla alıcının satıcıya yaptığı bir hizmetin bedeli olarak KDV’ne tabi tutulması gerektiği açıklanmıştır.

Kapanan hesap döneminde alınan mal miktarı veya tutarına göre hesaplanan ve takip eden yılın tarihini taşıyan belgelerle tevsik olunan ciro primlerinde ise; belgeleme yeni yılda olmakla beraber elde eden yönünden hasılat, sağlayan yönünden gider kapanan yıla aittir ve dönemsellik ilkesi gereği ait oldukları yılda gelir ve gider olarak dikkate alınmalıdır. 

Özellikle ciro primlerinin tutarı önceden yaklaşık olarak bilinir. Tek Düzen Hesap Planında bunu sağlayacak mekanizma, gelir ve gider karşılıkları hesaplarının çalıştırılmasıdır.

 

Uygulama: Elde eden yönünden aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.

 ----------------------------------------31.12.2012--------------------------------

181 GELIR TAHAKKUKLARI    10.000

                                                           602 DIĞER GELIRLER   10.000

Faturası henüz tanzim edilmeyen ciro primi kaydı

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Ciro primini sağlayan işletmenin ise yapacağı kayıt aşağıdaki gibi olmalıdır;

----------------------------------------31.12.2012---------------------------------------------

760 PAZ.SAT.DAĞ.GID.    10.000

                                               379 DIĞ.BORÇ VE GID.KARŞ.    10.000

Faturası henüz alınmayan ciro primi kaydı

------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Faturası tanzim edildikten sonra ciro primini sağlayan ve alan işletmenin yapacağı muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır;

(Kayıtlarda sadece faturadaki KDV nin dikkate alınmasının nedeni soz konusu faturaya ait gelir yazılacak tutarın bir önceki dönem sonunda kayıtlara zaten gelir olarak alınmasından dolayıdır.)

 

--------------------------------------------------01.01.2013-------------------------------------

191    İND. KDV  1.800

320           SATICILAR  1.800

Ciro primini sağlayan firmanın muhasebe kaydı

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

 

--------------------------------------------------01.01.2013-------------------------------------

120 ALICILAR    1.800

                                                           391 HESAPLANAN KDV    1.800

Ciro primini alan firmanın muhasebe kaydı

------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

(14.12.2012)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.