Karşıt İncelemeye Farklı Bir Bakış Açısı Ve Mali Müşavirlerin Yeni Bir Sorunu Haline Gelmesi

13.6.1989 Tarihinde kabul edilen ve Resmi Gazetede yayınlanan 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında “İşletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak ve yüksek mesleki standartları gerçekleştirmek üzere” meslek tesis edilmiştir.

Aynı kanunda, mesleğin konusu olarak, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;

      a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.

      b) Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.

      c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil ve denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.

Şeklinde tanımlanmış olup, bu işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yapanlara serbest muhasebeci mali müşavir denmiştir.

Bu kanunun 12 ve VUK 227 maddesi kapsamında ise meslek mensuplarına sorumluluklar yüklenmiştir.

Peki, meslek mensuplarına verilen bu sorumluluk kadar hiç meslek mensuplarının sorunları ile ilgili mevzuat anlamında bir çalışma yapılmış mı buna bakmak lazım. Bu doğrultuda, mesleği icra edenlerin, eğitim kuruluşları, yasa koyucu, meslek kuruluşları, meslektaşları ve mükellefleri arasındaki sorunlar tespiti gerekmektedir.

 Meslek mensupları ile yapılan görüşmeler ve alan yazın taramasında elde edilen verilere göre meslek mensuplarının öne çıkan sorunları; Eğitim kurumlarının yeterli mesleki eğitimi verememesi, sıkça vergi aflarının hemen hemen iki yılda bir çıkarılması, meslek mensuplarının ücretleri ile ilgili kaynaktan kesilememe ve tahsilatta yaşanan sorunlar, meslek mensubu sayısının fazla olması, yeni çıkan yasaların uygulanmasında yaşanılan sorunlar, meslek mensupları arasında haksız rekabetin olması, mesleğin itibarının zedelenmesi gibi ana hususlar sayılabilir.

Bu çerçevede, yapılan değerlendirmelere özellikle ülkemizin bulunduğu ekonomik konjonktürde göz önünde bulundurulmuş, 2023, 2024  ve 2025 yıllarında sıkılaştırılmış para ve maliye politikası doğrultusunda uygulanan sıkılaştırılmış, hatta Cumhuriyet tarihinde hiç olmadığı kadar yoğunlaşan vergi denetimleri mükellefler kadar meslek mensuplarını da etkilediği ve sorumluluk altına aldığı hususlarının özellikle altı çizilmiştir. Bu hususa bir örnek vermek gerektiğinde, mükellefin  sahte ve muhteviyatı yanıltıcı bir belge kullanması durumunda, karşıt inceleme yetkisi olmamasına rağmen meslek mensupları da sorumluluk ve hakkında rapor yazılması sayıları artmıştır.

Ülkemizde Mali Müşavirlik Mesleği önemli ve saygın bir meslektir. Ekonominin dinamiklerinden bir tanesi de, vergiyi koyan kadar verginin tahakkukunu ve danışmanlığını yapan mali müşavirlerdir. Bu doğrultuda, meslek mensuplarının sorunlarını iyi anlaşıp, dinleyip ve vergi politikasını bu doğrultuda uygulanması değerlidir. 2025 yılındı yaşanan Enflasyon Muhasebesi uygulanmasının başarı yada başarısızlığı buna çok net bir örnektir.

Meslektaşlarımızın;

1. Mevzuattan ve uygulamadan kaynaklanan sorumlulukları,
2. Vergi uygulamalarından kaynaklanan yasal düzenlemeler,
3. Enflasyon Muhasebesi gibi yeni vergi uygulamalarından kaynaklı iş yüklerinin artışı,
4. Ofis Maliyetleri,
5. Meslektaşlar arasında yaşanan rekabet ve etik ilkelerinin uygulanmaması,
6. Teknolojik yeniliklere uyum süreçleri,
7. Mesleği uygulama süreçlerinde gelişimi ve eğitime iş yoğunluğu nedenleriyle ayak uyduramama,
8. Vergi mevzuatının sadeleşmemesi,
9. Muhasebe, Finans, Vergi, Hukuk, İş Hukuku, Sosyal Güvenlik Mevzuatı gibi bilim dalların günümüzde iç içe geçmesi ve konsolidasyonu gibi tüm hususlara entegre olma, ayrıca bu entegrasyonu ofis çalışanlarına anlatarak uyumluluğu sağlayabilme,
10. Mükelleflerin yaşadığı sorunların çözümünde yargısal süreçlerin çözümünde yaşanan uzamalar,
11. Olmazsa olmaz tahsilat süreçlerinin “kaynaktan kesilmesi” konforunun hayata geçmesi,
12.  Diğer mesleklerde olduğu gibi iş güvenliğinin sağlanması ile ülkeler arasında seyahatte diğer mesleklere uyumluluk,
13.  Bilişim alanında verilerin korunması ve teknolojide hızlanmak,

çözüm arayan sorunları şeklinde tanımlanabilir. 

Sonuç itibariyle;

Mali Müşavirlerin yaşadığı bu sorunlara nasıl çözüm bulunabilir, mevzuatta ne gibi değişiklikler yapılarak, hem mesleği etkin, verimli hale getirilerek verginin tabana yayılması sağlanabilir, meslek nasıl daha da itibarlı hale getirilebilir. Tabiki, bu süreç meslek mensuplarının, Mali Müşavir Odalarının, TÜRMOB’ un, Maliye Bakanlığının ve yasama ve yargının hep beraber hareket etmesi ile olabilecektir.

Mesleği daha etkin, verimli hale getirilmesi için;

1. Türkiye’de uygulanmakta olan 373 adet vergi kaleminde sadeleşmeye gidilmesi,
2. Meslek mensuplarının her anlamda diğer meslekler gibi korumaya alınması,
3. Meslek mensuplarının sorumluluklarında yapılacak düzenleme ile karşıt inceleme yetkisinin verilmesi,
4. Meslek Mensupları ücret tarifelerinin uygulanması ile bu tutarların kaynaktan kesilme yönteminin hayata geçirilmesi,
5. İş yükünün azaltılması bağlamında eğitimlerin artırılması, bu eğitimlerin paydaşlar olan Avukatlar, SGK Uzmanları, Maliye Bakanlığı Uzmanları ile desteklenmesi,
6. Ofis maliyetlerinin azaltılması bağlamında vergiden arındırılmış  “Vergipark” larının kurulması,
7. İş güvenliği ve yurtdışı seyahatlerde diğer mesleklere uyumluluk süreçlerinin acilen tamamlanması,
8. Teknolojiye uyumluluk bağlamında yapay zekanın mesleğe entegrasyonu,

süreçlerinin tamamlanması mesleği daha saygın ve verginin tabana yayılmasını sonucunu getirecektir.

Murat TEKİN
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
mtekin@ilkyatirimgrup.com.tr

(19.03.2025)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.