Asgari Ücrette 2025 Beklentisi: Dolar ve Altın Karşısında Reel Alım Gücü Artacak mı?

Son on yılda Türkiye’de asgari ücrette yüksek oranlı artışlar yaşanmış olsa da, döviz kuru ve altın fiyatlarındaki hızlı yükseliş, çalışanların alım gücünü baskılamaya devam ediyor. 2014-2024 dönem aralığı incelendiğinde, asgari ücretteki nominal artışların, enflasyon ve döviz kuru dalgalanmaları nedeniyle reel bir değer kazanım sağlayamadığını görüyoruz. 2025 yılına girerken asgari ücretin TL, dolar ve altın bazındaki alım gücü hakkında bazı öngörülerde bulunmak geleceğe ışık tutmak adına faydalı olacaktır.

2014-2024: Asgari Ücretin Dolar ve Altın Karşısındaki Değeri

Dönem	Net Asgari Ücret (TL)	İşveren maliyeti (TL)	İlgili Dönem Ortalama USD/TL	İlgili Dönem Ortalama Gram Altın/TL	İlgili Dönem Ortalama Net Asgari Ücret USD	İlgili Dönem Ortalama İşveren Maliyeti USD	Gram Altın Bazında Net Asgari ücret (Gr)	Gram Altın Bazında İşveren Maliyeti (Gr)
01.01.2014-30.06.2014	846,00	1.247,72	2,2	89,4	391,1	576,8	9,46	13,96
01.07.2014-31.12.2014	891,03	1.332,45	2,2	87,5	403,2	602,9	10,19	15,24
01.01.2015-30.06.2015	949,07	1.411,76	2,6	99,5	370,7	551,4	9,53	14,18
01.07.2015-31.12.2015	1.000,54	1.496,36	2,9	103,4	347,9	520,4	9,68	14,47
01.01.2016-31.12.2016	1.300,99	1.935,23	3,0	120,9	431,1	641,2	10,76	16,01
01.01.2017-31.12.2017	1.404,06	2.088,56	3,6	147,4	385,3	573,1	9,53	14,17
01.01.2018-31.12.2018	1.603,12	2.384,66	4,8	195,4	331,9	493,7	8,20	12,20
01.01.2019-31.12.2019	2.020,90	3.006,12	5,7	254,3	356,3	530,1	7,95	11,82
01.01.2020-31.12.2020	2.324,71	3.458,03	7,0	402,3	331,9	493,8	5,78	8,59
01.01.2021-31.12.2021	2.825,90	4.203,56	8,9	520,1	319,1	474,7	5,43	8,08
01.01.2022-30.06.2022	4.253,40	5.879,70	14,8	888,9	286,9	396,6	4,78	6,61
01.07.2022-31.12.2022	5.500,35	7.603,43	18,2	1014,1	301,5	416,8	5,42	7,50
01.01.2023-30.06.2023	8.506,80	11.759,40	19,8	1233,8	429,2	593,2	6,89	9,53
01.07.2023-31.12.2023	11.402,00	16.432,76	27,6	1741,5	412,9	595,1	6,55	9,44
01.01.2024-31.12.2024	17.002,12	23.502,94	32,4	2496,2	524,1	724,5	6,81	9,42

1. Dolar Bazında Asgari Ücret:
   • 2014 yılında asgari ücretin ortalama dolar karşılığı yaklaşık 391 USD iken, 2024 yılında bu değer 524 USD’ye yükseldi. Nominal olarak %34’lük bir artış görülse de, aynı dönemde dolar enflasyonu %33 seviyesinde gerçekleşmesi, asgari ücrette dolar bazında reel bir artış sağlanmadığını göstermektedir. Bir başka deyişle, nominal olarak artmış görünen asgari ücret, dolar bazında reel anlamda bir değer kazanmamıştır.
2. Altın Bazında Alım Gücü:
   • Altın fiyatlarındaki artışla birlikte, asgari ücretin altın bazında alım gücü de azaldı. 2014 yılında bir asgari ücretle 9,46 gram altın alınabilirken, 2024 yılında bu miktar 6,81 grama düştü. Bu durum, altın bazında asgari ücretin alım gücünün %30 oranında düştüğünü göstermektedir. Altına dayalı bu kayıp, enflasyonun ve döviz kuru dalgalanmalarının çalışanların reel alım gücünü nasıl erittiğini net bir şekilde ortaya koymaktadır.
3. İşveren Maliyetleri ve Altın Bazında Değişim:
   • 2014 yılında işverenin asgari ücret maliyeti 13,96 gram altın seviyesindeyken, 2024’te bu maliyet 9,42 gram altına geriledi. İşveren maliyetinin altın bazında %33 oranında düşmesi, yüksek enflasyonun TL maliyetlerini artırırken altın bazında yükün azaldığını gösteriyor. Bu durum, işverenlerin maliyet baskısı altında kalmakla birlikte, altın karşısında reel yüklerinin azaldığını ortaya koyuyor.

2025 Yılı İçin Asgari Ücret Beklentileri

2025 yılında asgari ücretin yeniden belirlenmesi, gerçekleşen enflasyon, döviz kuru ve genel ekonomik baskılar göz önüne alınarak yapılacak. Alım gücünü korumak için güçlü bir artış beklense de, genel kanı bu zammın 2024 yılı gerçekleşen enflasyonun altında kalacağı yönünde. İşte 2025 yılına dair olası gelişmeler ve öngörüler:

1. TL Bazında Net Asgari Ücret Artışı:
   • Türkiye’de enflasyonun yüksek seviyelerde seyretmesi, alım gücünün korunabilmesi için 2025 yılında asgari ücrette %50 veya daha yüksek bir artış gerektirmektedir. Ancak, Orta Vadeli Program’da belirlenen %17,5’lik 2025 enflasyon hedefi dikkate alındığında,   %20-%25 zam aralığı ile asgari ücretin 21.000 TL seviyelerine çıkması olası senaryolardan biridir. Bu durumun yaşam standartlarını ciddi ölçüde düşüreceği ortadadır.
2. USD/TL Kuru ve Dolar Bazında Alım Gücü:
   • 2024 yılında USD/TL kuru ortalama 32,4 seviyesindeydi. Kurdaki artışın devam etmesi ve 2025 yılı ortalama USD/TL’nin 42 seviyelerine yükselmesi beklenmektedir. Bu durumda, 23.000 TL’ye çıkarılmış bir asgari ücret, dolar bazında aylık ortalama 550 USD seviyesine denk gelecektir. Bu, 2024 yılındaki aylık ortalama 524 USD seviyesine göre bir artış olmakla birlikte, dolar enflasyonu dikkate alındığında reel anlamda yine sınırlı bir değer kazancı anlamına gelecektir. Bir başka anlatımla, 23.000 TL (%35 zam ile) üzerinde belirlenecek her rakam 2025 yılı ortalama USD/TL nin 42 TL üzerinde gerçekleşeceği bir senaryoda mümkün görülmektedir.
3. Gram Altın Bazında Alım Gücü:
   • 2024 yılında gram altın fiyatı ortalama 2.496 TL seviyesindeydi. 2025 yılında küresel belirsizlikler ve Fed’in faiz indirimleri gibi faktörler Ons altın fiyatlarında %20 civarında bir artışa sebep olursa, gram altının fiyatı yaklaşık 4.000 TL seviyesine ve üzerine çıkabilir. Bu durumda, 23.000 TL’lik asgari ücret senaryosunda yaklaşık 6 gram altın alınabilecektir. Yani, altın bazında alım gücünde uzun yıllara yayılan bir düşüş trendinin devam edeceğini söyleyebiliriz.

Sonuç: Reel Alım Gücünde Beklentiler

2025 yılında yapılacak asgari ücret artışı, TL bazında çalışanların gelirinde belirgin bir yükseliş sağlasa da, döviz ve altın bazında reel bir kazanım getirmesi zor görünmektedir. Özellikle kur artışlarının ve yüksek enflasyonun devam etmesi durumunda, nominal artışların çalışanların reel alım gücünü korumakta yetersiz kalması muhtemeldir.

Özetle, 2025 yılında asgari ücretin:

• TL bazında yaklaşık 23.000 TL seviyesine yükseltileceği,
• Dolar bazında aylık ortalama 550 USD seviyesine yükseltileceği,
• Gram altın bazında ise aylık ortalama 6 gram seviyesine düşeceği öngürülebilecektir.

Bu öngörüler ışığında, ekonomik koşullar değişmedikçe, çalışanların reel alım gücünü artırmak ve enflasyonun etkisini azaltmak için daha kapsamlı ekonomik önlemlere ihtiyaç duyulacağı açıktır. Asgari ücretin TL bazında sürekli artırılması, yüksek enflasyon ve kur baskısı altında uzun vadede kalıcı bir çözüm sağlamamaktadır. Ekonomide istikrarın sağlanması, enflasyonun kontrol altına alınması ve kur baskısının azaltılması, çalışanların reel alım gücünü korumak için kritik öneme sahiptir.

SMMM Abdussamed KARADAĞ

(13.11.2024)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.