Kısa Çalışma Ödeneği Nedir? Nasıl Başvuru Yapılır? (Rehber)

Uzun bir süredir çalışma hayatında olan ve birçok şirketin başvurduğu kısa çalışma ödeneği hakkında merak edilen: Kimler başvurabilir, yararlanma süresi ne kadardır, nasıl hesaplanır, ne zaman ödenir ve hangi hallerde sona erer merak edilen birçok sorunun cevabını yazımızda bulabilirsiniz.

 

KISA ÇALIŞMA UYGULAMASI NEDİR?

İşverenin;

• Genel ekonomik

• Sektörel
• Bölgesel kriz
• Zorlayıcı

Sebeplerden en az biri dolayısıyla işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde

• İŞKUR’a başvuruda bulunması
• İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin

Üç ayı geçmemek üzere sigortalılara çalışmadıkları dönem için sağlanan gelir desteği uygulaması kısa çalışma uygulaması olarak adlandırılır.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNE HANGİ İŞVERENLER BAŞVURABİLİR?

Covid-19 nedeniyle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini;

• Geçici olarak En Az Üçte Bir Oranında azaltan ya da

• Süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen En Az Dört Hafta Süreyle Durduran

İşverenler kısa çalışmaya başvurabilir.

Çalışma süresinin en az 3’te 1 oranda azalması nedir?

Haftalık çalışma süresi olarak kabul gören 45 saate göre haftalık 30 saat ve aşağısında olması demektir.

Çalışanlar kendisi kısa çalışma için başvuruda bulunamaz.

Kısa çalışma başvuruları sadece işverenler tarafından yapılabilir.

KISA ÇALIŞMAYA TABİ TUTULAN İŞÇİNİN TAŞIMASI GEREKEN ŞARTLAR NELERDİR?

Kısa çalışmaya tabi tutulan işçilerden;

• Kısa Çalışma Başlama Tarihinden Önceki 60 Gün Hizmet Akdine Tabi Olan
• Son 3 Yılda 450 Gün Süreyle Prim Ödemiş Olma Şartını Taşıyan

her bir işçi kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanır.

Son 60 günün belirlenmesinde eksik gün primleri veya iş sözleşmesinin askında kalması kesintiye neden olmaz.

Eksik prim gün gerekçesi bildirilen günler ile iş sözleşmesinin askıda olduğu prim yatırılmayan bu süreler 60 günün hesabında dikkate alınmakta olup, KESİNTİ SAYILMAMAKTADIR.

KISA ÇALIŞMAYA ÖDENEĞİNE NASIL BAŞVURULUR?

İşverenler Kısa Çalışma başvurularını E-Devlet Üzerinden gerçekleştirebilirler.

• 23 Haneli SGK numarası için İŞKUR’da kaydınız olmalıdır.
• Bu kayıtta işveren yetkilisi olarak tanımlanmış olmanız gerekmektedir.
• E-Devlet üzerinden TC Kimlik Numaranız ile giriş yapınız.
• Arama kısmına “Kısa Çalışma Ödeneği Başvurusu” yazdığınızda uygulamaya yönlendirileceksiniz.

Veya https://www.turkiye.gov.tr/iskur-kisa-calisma-odenegi-basvurusu linkinden giriş sağlayabilirsiniz.

• Başvuru yapılacak işveren seçilir.
• Yeni başvuru için YENİ BAŞVURU YAP linki tıklanır.
• Bilgilendirme ve taahhüt kısmını okuduktan sonra altındaki onay kutucuğunu işaretleyip, kısa çalışma başvurusu yapılan birimin doğruluğunu kontrol ederek, Detaylı bilgi için tıklayınız kısmını tıklayarak genel bilgilendirme bölümünü okuyunuz.
• İşveren bilgilerinin kontrolü sonrasında irtibat telefonu, yetki bilgileri ve mail adresi kısımlarından boş olanları doldurunuz.  
• Kısa çalışma bilgileri kısmından bilgileri okuyup, talebinize uygun şekilde doldurunuz.
• Kısa çalışma “Excel” listesini indirip kısa çalışma başvurusu yapmak istediğiniz çalışanlarınızı ekleyiniz.
• Dikkat: Excel listesi doldurulurken her bir Excel hücresine tıkladığınızda yönlendirici açıklamalar bulunmaktadır !!!
• Excel dosyası bilgisayarınıza kayıt edip, “Belge Seç” kısmı tıklanarak bilgisayarınıza yüklediğiniz “Excel Listesi” yükleyip, “Taahhüt” kısmı da işaretlenerek “Devam Et” denir.
• Excel işçi listesi yüklendiğinde kontrol için sıraya alınır. Aynı şekilde ispatlayıcı bir başvuru belgesinin de eklenmesi gereklidir.

İspatlayıcı Belge Örnekleri;

• Anonim şirketler için “Yönetim Kurulu Kararı”
• Limited Şirketler için “Şirket Kararı” veya şirket müdürünün “İmzalı Karar Yazısı”
• Şahıs şirketleri için şirket yetkilisinin “İmzalı Karar Yazısı”
• Excel listesinde bir hata mevcut ise Excel işçi listesini değiştirmek için “Değiştir” butonuna tıklanır.
• Belgeyi Yükle seçeneği tıklanır.
• Yükleme Başlat sekmesi tıklanır.
• Yeniden yüklenen Excel işçi listesi tekrar kontrol sırasına alınır.
• “Doğrulandı ve eklendi” yazısı Excel işçi listesinin doğrulandığı anlamına gelmektedir.
• “Başvuruyu Tamamla” butonuna basılarak başvuru tamamlanır.
• Başvuruya başlamış olduğunuz ekrandan “Başvurularımı Görüntüle” kısmından yaptığınız başvurunuzu takip edebilirsiniz.

Yeni işçi nasıl eklenir

Dikkat: Yeni kişi ekleme işlemi sadece Kısa Çalışma Talebiniz “Ön İnceleme Aşaması ”nda yapılmaktadır.

• Doğrulanmış ve eklenmiş Excel işçi listesine tıklama yapılır.
• “Yeni İşçi Ekle” ye basılır.
• İşçiye ait bilgiler girildikten sonra “Ekle” butonuna basılır.

Ayrıca fiziki ortamda evrak teslimine gerek yoktur.

Kısa çalışma başvuruları e-Devlet üzerinden yapılacak olup, ayrıca evrakların fiziki ortamda teslimine gerek bulunmamaktadır.

Birden fazla şubesi olan işyerleri ayrı ayrı başvuru yapmalı

İşveren, her bir şubesi için e-Devlet üzerinden ayrı ayrı başvuru yapmalıdır.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN MİKTARI NE KADAR?

Sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır.

Ödenek tutarı brüt tutarın 0’sini aşamaz.

Kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez. 

Son 12 Aylık Ortalama Brüt Ücret Tutarı	Kısa Çalışma Ödeneği Tutarı	Damga Vergisi	Ödenecek Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı
(A)	(B) = (A) X % 60	(C) = (B) X 0,00759	(D) = (B) – (C)
2.943,00 -TL	1.765,80-TL	13,40 –TL	1.752,40 -TL
5.000,00 -TL	3.000,00 -TL	22,77-TL	2.977,23 -TL
9.000,00 -TL	4.414,50 –TL (*)	33,51-TL	4.380,99 -TL

(*) 2020 yılı için belirlenen brüt asgari ücret 2.943,00-TL’dir. Kısa çalışma ödeneği miktarı brüt asgari ücretin 0’sini geçemez.

SGK VE MALİYE BORÇLARI KISA ÇALIŞMAYA ENGEL MİDİR?

İşverenin sigorta ve vergi borcu bulunması, kısa çalışma başvurusunda bulunmasına engel teşkil etmemektedir.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ KİME ÖDENİR?

Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine ödenir.

YABANCI İŞÇİLER KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALABİLİR Mİ?

Yabancı işçiler kısa çalışmanın başladığı tarih itibariyle;

• Kısa Çalışma Başlama Tarihinden Önceki 60 Gün Hizmet Akdine Tabi Olmaları,
• Son 3 Yılda 450 Gün Süreyle Prim Ödemiş Olma Şartını Taşımaları,

Şartı ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilirler.

KISA ÇALIŞMA UYGULMASI BOYUNCA SGK’YA BİLDİRİM NASIL YAPILIR?

Kısa çalışma kapsamında olan işçiler için Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi üzerinden EKSİK GÜN NEDENİ aşağıdaki şekilde gibi bildirim yapılır;

EKSİK GÜN NEDENİ	EKSİK GÜN KODU VE AÇIKLAMASI
Kısa Çalışma	18 – Kısa Çalışma Ödeneği
Kısa Çalışma ve Diğer	27 – Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler

KISA ÇALIŞMA UYGULMASI NE ZAMANA UZATILMIŞTIR?

30 Haziran’a kadar kısa çalışma başvurusunda bulunmuş işyerleri için kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

İlk kez başvuranlar

30.06.2020 tarihine kadar Kısa Çalışma Talebinde bulunmamış işyerleri E-Devlet üzerinden İŞKUR’a başvurmaları durumunda 3 ay süreyle yararlanabilirler.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN DÜŞER Mİ?

01.12.2020 tarih ve 31321 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile;

• Covid-19 nedeni ile yapılan kısa çalışma ödemeleri, başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden DÜŞÜLMEYECEKTİR.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN KESİLECEĞİ HALLER NELERDİR?

Kısa çalışma ödeneği alanların;

• İşe girmesi,
• Yaşlılık aylığı almaya başlaması,
• Herhangi bir sebeple silâh altına alınması,
• Herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması,
• Geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle

kısa çalışma ödeneği kesilir.

BAŞKA ZORLAYICI SEBEP İLE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN FAYDALANANLAR COVİD-19 NEDENİYLE YARARLANABİLİR Mİ?

Farklı bir gerekçeyle kısa çalışmadan yararlanan işyerleri de Covid-19 kapsamında kısa çalışmadan yararlanabilirler.

COVİD-19 NEDENİYLE KISA ÇALIŞMADAN YARARLANMIŞ OLAN İŞYERLERİ TEKRAR COVİD-19 NEDENİ İLE BAŞVURUDA BULANABİLİR Mİ?

İşverenin aynı işçileri için yeni bir başvuru yapması gerekmemektedir. Sadece daha önce başvuru yapmadığı yeni işçiler için başvuru yapması yeterli olacaktır.

YERSİZ YERE ÖDENEN KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İÇİN CEZAİ İŞLEM UYGULANIR MI?

Kısa Çalışma Ödeneğinde;

• İŞVERENİN hatalı bilgi ve belge vermesi sebebiyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden,

• İŞÇİNİN kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden,

 Tahsil edilir.

Dikkat; Kısa çalışma uygulanmamasına karşın işçilere kısa çalışma ödeneği ödenirse tespiti halinde cezai işlem uygulanır. !!!

FAZLA VEYA YERSİZ ÖDEMELER NASIL İADE EDİLİR?

Fazla ödeme yapıldığını tespit eden işçi bunu İŞKUR banka hesaplarına iade ederek bildirimde bulunabilir ve ya bu işlemi işverenine yazılı bildirim yaparak da iletebilir.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞI ALINAN SÜRE İÇIN GENEL SAĞLIK SIGORTASI PRIMLERI ÖDENMEKTE MİDİR?

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN ERKEN SONA ERMESİ HALİNDE NE YAPILMASI GEREKMEKTEDİR?

İşverenin normal faaliyetine başlamaya karar vermesi durumunda;

• Durumu Kurum birimine,
• Varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına,
• İşçilere,

Altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. 

Geç Bildirim Halinde Yersiz Ödemeler Faizi İle Tahsil Edilir !!!

Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ HACZEDİLEBİLİR Mİ?

Kısa çalışma ödeneği Nafaka Borçları Dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemez.

KISA ÇALIŞMA İÇİN İŞÇİNİN ONAYI GEREKLİ MİDİR?

Kısa çalışma kararı için işçinin onayına gerek bulunmamaktadır.

KISA ÇALIŞMA İÇİN ASGARİ ÇALIŞAN SAYISI ŞARTI VAR MIDIR?

Uygulamadan yararlanmak için asgari çalışan sayısı şartı yoktur.

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLAR KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN FAYDALANABİLİR Mİ?

Kısa çalışmanın başladığı tarih itibariyle kısmi süreli çalışan işçiler;

• Kısa Çalışma Başlama Tarihinden Önceki 60 Gün Hizmet Akdine Tabi Olmaları,
• Son 3 Yılda 450 Gün Süreyle Prim Ödemiş Olma Şartını Taşımaları,

Şartı ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilirler.

KONKORDATODA OLANLAR KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN FAYDALANABİLİR Mİ?

Konkordato ilan edilmesi, kısa çalışmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunmasına engel teşkil etmez.

KISA ÇALIŞMA SÜRESİ YILLIK İZİN SÜRESİNDEN DÜŞER Mİ?

Kısa çalışma süreleri yıllık izin süresinin hesabında çalışılmış gibi sayılmakta olup, yıllık izin süresinden düşmez.

İŞVERENİN KAYIT TUTMA ZORUNDA MIDIR?

Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDE PÜF NOKTALAR

• Haftalık çalışma sürelerini, Geçici olarak En Az Üçte Bir Oranında azaltan ya da Süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen En Az Dört Hafta Süreyle Durduran İşverenler kısa çalışmaya başvurabilir.
• Kısa çalışma uygulamasından faydalanılacak işçilerin kısa çalışmanın başlama tarihinden önceki 60 Gün Hizmet Akdine Tabi ve son 3 Yılda 450 Gün Süreyle Prim Ödemiş Olma şartını taşımaları gerekmektedir.
• İşverenler Kısa Çalışma başvurularını E-Devlet Üzerinden gerçekleştirebilirler.
• Kısa Çalışma Tutarı günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Ödenek tutarı brüt tutarın 0’sini aşamaz.
• İşverenin sigorta ve vergi borcu kısa çalışma ödeneğini etkilemez.
• Kısa Çalışma Ödeneği “18 – Kısa Çalışma Ödeneği” başka bir eksik gün mevcut ise “27 – Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler” eksik gün kodu ile bildirim yapılır.
• 30 Haziran’a kadar kısa çalışma başvurusunda bulunmuş işyerleri için kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi 31.12.2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
• Covid-19 nedeni ile yapılan kısa çalışma ödemeleri, başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden Düşülmeyecektir.
• Yabancı Uyruklu ve Kısmi Süreli Çalışan İşçiler kısa çalışmanın başlama tarihinden önceki 60 Gün Hizmet Akdine Tabi ve son 3 Yılda 450 Gün Süreyle Prim Ödemiş Olma şartlarını taşımaları şartı ile Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilirler.
• Kısa çalışma ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemez.

YARARLANILAN KAYNAKLAR

• İŞKUR - https://www.iskur.gov.tr/sikca-sorulan-sorular/kisa-calisma-odenegi/
• Ali Deniz İNAN - Kısa Çalışma Ödeneği İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/alidenizinan/018/
• Can DOYRANLI - Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneğinde Özellikli Durumlar https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/candoyranli/003/
• Bünyamin Çolak - Kısa Çalışma Ödeneği Kısa Notlar https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/bunyamincolak/001/
• Rıza Eroğlu - Kısa Çalışma Ödeneği Süresinin Uzatılması, Dünya Gazetesi, 03.07.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.