2024 yılı işsizlik maaşı; en düşük 7.940,27 TL ve en yüksek 15.880,54 TL olarak değişti. İşsizlik maaşı nasıl alınır? 2024 işsizlik maaşı ne kadar? Konu ile ilgili tüm detayları yazımızda bulabilirsiniz.
İşsizlik maaşı hakkında merak edilen sorulardan biri de elde edilecek işsizlik maaşının aylık kaç TL olduğudur. İşsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 2024 yılında işsizlik maaşı aldıkları aylık sürelerde asgari ve azami işsizlik maaşı tutarı şu şekildedir;
2024 Yılı İşsizlik Maaşı |
Aylık Brüt |
Damga Vergisi |
Aylık Net |
Asgari |
8.001 TL |
60,73 TL |
7.940,27 TL |
Azami |
16.002 TL |
121,46 TL |
15.880,54 TL |
Hizmet akdi ile bir işyerinde çalışmakta iken istek, yetenek, sağlık ve yeterliliği olmasına rağmen, herhangi bir kasıt unsuru bulunmaksızın işini kaybeden sigortalıların işlerini kaybetmeleri nedeniyle uğramış oldukları gelir kaybının bir süre ve belirli bir ölçüde karşılayan geçici destek işsizlik sigortası olarak adlandırılmaktadır. İşsizlik sigortası kapsamında olan kişilere işsiz kalması halinde ödenen geçici destek tutarı ise işsizlik maaşı veya işsizlik ödeneği olarak adlandırılır.4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında içeriği tanımlanmış olan işsizlik maaşı sigortalı çalışanlar için yasadaki şartları sağlamış olmaları şartıyla geçici bir güvenlik sistemidir.
İşsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı almak isteyen işçinin;
Gerekmektedir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2018 yılı içerisinde açıklanan 100 günlük eylem planı ile işsizlik maaşı şartlarından olan 120 gün kesintisiz prim ödeme şartının esnetileceği ifade edilmişti.
Mecliste yapılan düzenleme sonrası 18 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7161 sayılı torba kanun ile hizmet akdinin sona ermesinden önceki 120 gün kesintisiz “prim ödeyerek sürekli çalışmış” olma şartı “hizmet akdine tabi” olma şeklinde değiştirilmiştir.
Yapılan düzenleme ile birlikte eksik günleri nedeniyle 120 gün kesintisiz prim ödeme gününe sahip olması şartının yarattığı mağduriyetin de önüne geçilmiş oldu.
İşsizlik maaşında bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan sigortalılar, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılardan isteğe bağlı prim ödeyenler sandıklara tabi sigortalılar ve ülkemizde çalışma vizesi ile çalışan yabancı işçiler işsizlik sigortası kapsamındadır.
Sigortalı bir işte çalışırken istek ve kusuru olmaksızın işsiz kalan sigortalının son üç yıl içinde 600 gün işsizlik sigorta primin olması ve işten ayrılmadan önce en az 120 gün hizmet akdine tabi çalışmış olması koşuluyla hizmet akdinin feshinden sonra İŞKUR'a şahsen ya da www.iskur.gov.tr veya https://www.turkiye.gov.tr/issizlik-odenegi-basvurusu üzerinden başvurulmaları gerekmektedir.
İşsiz kalan sigortalının son üç yılda 600 gün işsizlik sigorta primin olması ve işten ayrılmadan önce en az 120 gün hizmet akdine tabi çalışmış olması koşuluyla hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a şahsen ya da elektronik ortamda başvurması gerekmektedir.
Sigortalı olarak çalışmakta iken işsiz kalan işçi işsizlik maaşını şahsen İŞKUR’a başvurarak ya da elektronik ortamda başvurarak alabilirler.
Elektronik ortamda E-Devlet üzerinden başvuranlar başvuru adresi https://www.turkiye.gov.tr/issizlik-odenegi-basvurusu ‘dir. E-Devlet üzerinden başvuranların İŞKUR’a ayrı bir belge teslim etmelerine gerek yoktur.
İŞKUR’a elden başvurarak işsizlik maaşından faydalanmak isteyenlerin ise nüfus kâğıdı, işten ayrılış bildirgesi ve işsizlik maaşı dilekçesi ile şahsen başvurmaları gerekmektedir. Başvuru formunu indirmek için tıklayınız.
Sigortalı işsizler işsizlik ödeneğine hak kazandıkları andan itibaren son 3 yıla göre yatırılan işsizlik prim günleri ile değişkenlik gösteren sürelerde işsizlik maaşı alırlar. Kişilerin işsizlik ödeneği son dört (4) aylık prime esas kazanç aylık ortalamasına göre değişmekte olup maaş hesaplama sistemi ve ortalama brüt kazancın üzerinden örnek işsizlik maaşı hesaplaması aşağıdaki gibidir;
Son Dört (4) Aylık Prime Esas Kazancın Aylık Ortalaması |
Brüt Aylık İşsizlik Maaşı |
Damga Vergisi |
Net Aylık İşsizlik Maaşı |
(a) |
(b) = (a) * %40 |
(c) = (b) *%0,759 |
(d) = (b) – (c) |
20.002,50 TL (Asgari Ücret) |
8.001 |
60,73 |
7.940,27 |
40.005 TL (Asgari Ücret) | 16.002 | 121,46 | 15.880,54 |
Sigortalı olarak çalışmakta iken işsiz kalan işçinin işsizlik ödeneğini almaya hak kazanması halinde sigortalı işsizin ne kadar süre işsizlik maaşı alacağı ise son 3 yıl içerisinde ödenen işsizlik prim süresine göre değişmektedir.
Son 3 Yıl İçerisinde Yatırılan İşsizlik Prim Günü |
İşsizlik Maaşı Alınacak Gün Sayısı |
600 |
180 (6 Ay) |
900 |
240 (8 Ay) |
1080 |
300 (10 Ay) |
İşsizlik sigortası kapsamında olmayan sigortalılardan başlıcaları;
Sigortalı işsiz olarak nitelendirilen ve işsizlik maaşı almaya hak kazanan kişilerin almakta oldukları ödeneğin kimi hallerde sonlanma ihtimalleri vardır. Bunlar;
Sigortalı işsizlerin, işsizlik maaşı kesilir.
Sigortalı işsizlerin, işsizlik maaşından faydalanabilmesi için sigortalıların son 3 yıl içerisinden en az 600 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olmaları gerekmekte olup hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi çalışmış olmaları gerekmektedir.
İşsizlik maaşının temel kural kişinin kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmiş olmasıdır. Fakat sigortalı olarak çalışmakta olduğu işyerinden 'Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri' olarak nitelendirilen ve işçinin haklı fesih nedeni sunan hallerden dolayı işten ayrılan işçi işsizlik maaşı alabilir. İşçiye haklı fesih sunan haller şu şekildedir;
İşçinin, işinin haklı bir nedenle feshetme nedenlerdir. Bu nedenlerle işinden ayrılanlar işsizlik maaşı alabilirler.
İşsizlik maaşı almak için işsiz kaldığı günden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurmayan kişiler için 30 günlük süre hak düşürücü süre olmayıp, gecikilen süre için işsizlik maaşı ödenmez. Hak edilen toplam sürenin geri kalan günleri için işsizlik maaşı ödenir.
Sigortalı işsizin yapmış olduğu işsizlik ödeneği başvurusu izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. Sigortalı işsiz, işsizlik maaşını, nüfus kâğıdı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak her ayın 5’inde alabilir.
Sigortalı işsiz, işsizlik maaşını, nüfus kâğıdı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak her ayın 5’inde alabilir. Sigortalı işsiz işsizlik maaşını PTT’den 6 ay içerisinde çekmelidir.
İşsizlik maaşını çekme süresi 6 aydır. İşsizlik maaşı PTT’de sigortalı işsizin hesabına yatırıldıktan sonraki 6’ıncı ayının son gününe kadar alınmaz ise, işsizlik maaşı İŞKUR emanet hesaplarına geri gönderilir. İŞKUR’un emanet hesabına gönderilen işsizlik maaşı iadesinin alınabilmesi için sigortalı işsizin İŞKUR’a dilekçe ile müracaat etmesi gerekmektedir.
Sigortalı işsizlerin durumu İşsizlik maaşını PTT şubesinden çekmek için uygun değil ise vermiş oldukları vekâlet neticesinde vekâlet verdikleri kişi tarafından verilen vekâletname ile birlikte PTT şubesinden çekilebilir.
Sigortalı bir işte çalışmakta iken işsiz kalan sigortalının gerekli şartları sağlaması halinde sigortalı işsiz kapsamında tanımlanmaktadır. Sigortalı işsizin işsizlik sigortası kapsamında İŞKUR tarafından sunulan faydalanabileceği haklar mevcuttur. Bunlar;
hakları bulunmaktadır.
Sigortalı işsizlerin işsizlik maaşı aldıkları süre zarfınca bakmakla yükümlü oldukları kişiler de dâhil olmak üzere genel sağlık sigortası kapsamında sağlık sigortasından faydalanma hakları vardır. İşsizlik maaşını aldıkları süre bitimi sonrasında ise sağlık hakkından yararlanma hakları bulunmamaktadır.
Sigortalının işsizlik sigortasından faydalanması için en önemli şart kendi istek ve kusuru dışında işini kaybetmiş olmasıdır. Bu nedenle sigortalılar işten çıkarıldıklarında çıkarılma neden olarak gösterilen kodlar burada önem taşımaktadır. Sigortalılar aşağıdaki kodlardan biri ile çıkış verilmesi durumunda işsizlik maaşı alabilirler;
Fesih Kodu |
SGK Fesih Nedeni |
04 |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi |
05 |
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi |
12 |
Askerlik |
15 |
Toplu işçi çıkarma |
17 |
İşyerinin kapanması |
18 |
İşin sona ermesi |
23 |
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih |
24 |
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih |
25 |
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih |
27 |
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih |
28 |
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih |
31 |
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih |
32 |
4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih |
33 |
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi |
34 |
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih |
Sigortalı işsizlerin işsizlik maaşı aldıkları süre içerisinde; aşağıda belirtilen
gibi durumların oluşması halinde 15 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine yazılı dilekçe ile veya Alo 170’e başvurmaları gerekmektedir.
Durumun bildirilmemesi ve işsizlik maaşının ödenmeye devam etmesi halinde haksız ve yersiz yapılan ödemeler durumun tespit edilmesi sonrasında sigortalı işsizden yasal faizi ile geri alınır.
Sigortalı işsiz olarak nitelendirilen kişinin almakta olduğu işsizlik maaşından sadece damga vergisi kesilmekte olup başkaca bir vergi ve kesinti olmamaktadır. Damga vergisi oranı binde 7,59’dur.
Sigortalı olarak çalışmakta olduğu işyerinden 'Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri' olarak nitelendirilen ve işveren haklı fesih nedeni sunan hallerden dolayı işten çıkarılan işçi işsizlik maaşı alamaz. İşverene haklı fesih sunan haller şu şekildedir;
İşçinin, işverence işinin haklı bir nedenle feshetme nedenlerdir. Bu nedenlerle işten çıkarılanlar işsizlik maaşı alamazlar.
İşsizlik maaşı kimi hallerde dondurulur iken kimi hallerde dondurulmaz. Dolayısıyla işsizlik maaşı almakta iken çalışmaya başlayan sigortalılar için 2 durum mevcuttur. Bunlardan birincisi, sigortalı işsiz, işsizlik maaşı aldığı sırada işe girer fakat kanun ön gördüğü şartları yerine getirmeden tekrar işsiz kalır ise daha önce hak etmiş olduğu işsizlik maaşını süresini bu süre doluncaya kadar almaya devam eder.
İkinci durum ise; sigortalı işsiz, işsiz maaşını aldığı sırada işe girer fakat kanun ön gördüğü şartların yerine getirilmiş olması sonrasında tekrar işsiz kalan sigortalı için yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik maaşı ödenecektir.
İşsizlik maaşının birden fazla alınmasında yasal bir engel bulunmamaktadır. Fakat işsizlik maaşının tekrar alınabilmesi koşulu ilk işsizlik maaşı aldığı tarihten sonra ikinci bir defa işsizlik maaşı alabilmek için tekrar işsizlik maaşı alma şartlarını taşıyarak işten ayrılmış olması gerekmektedir.
Sigortalı işsizin Sosyal Güvenlik Kurumundan almakta oluğu işsizlik maaşı, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez.
Sigortalı işsiz kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte geri ödemek zorundadır. Fakat ölen sigortalılar için ödenen yersiz sigorta ödeneği geri alınmaz.
Emekli olduktan sonra hizmet akdine bağlı olarak bir işyerinde sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışanlar, çalıştıkları bu süre zarfında hem kendilerinden işsizlik sigortası primi kesilmemesi, hem de işsizlik ödeneğinden yararlanılabilmesi için herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaması şartı nedeniyle, kendi istek ve iradeleri dışında işten çıkartılmış olsalar bile işsizlik maaşından yararlanamazlar.
Sigortalı işsiz olarak nitelendirilen kişilerin ödeme süreleri de dikkate alınarak hesaplanan işsizlik maaşını aldıkları süre boyunca Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sadece genel sağlık sigortaları yatırıldığı için işsizlik maaşı aldıkları zamanlarda geçen süreler emeklilik açısından hizmet süreleri olarak değerlendirilmez.
Kişilerin işsizlik maaşları aldıkları sırada yurtdışına çıkmış olmaları İŞKUR’un çalışmaya hazır bulunma şartı ile bağdaşmadığı için sigortalı işsizin yurtdışına çıktığı tarihten itibaren işsizlik maaşı alma hakkı durur.
Sigortalı işsizin yurtdışına çıkış öncesi dilekçe ile bu durumu İŞKUR’a bildirmesi halinde ise işsizlik maaşı durur kişinin geri dönüşü ile geri kalan süre devam eder. Durumun İŞKUR tarafından tespit edilmesi halinde ise kişiye yapılan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte geri istenir.
4/b (Bağ-Kur)’liler işsizlik maaşı kapsamında değildir. Fakat 4/b (Bağ-Kur)’liler için oluşturulan işsizlik sigortası ve maaşının bir benzeri esnaf ahilik sandığıdır.
Esnafları yakından ilgilendiren Esnaf Ahilik Sandığının 2018 yılının başında kurulması beklenmekteydi. Fakat yayımlanan yasa ile başlangıç tarihi ertelenmiş Esnaf Ahilik Sandığının başlangıç zamanı 31.12.2023 olarak açıklanmıştır.
4/c kapsamında çalışmakta olan memurlar çalışmakta oldukları süre boyunca adlarına işsizlik primi yatırılmadığı için görevlerinden istifa etmek suretiyle veya görevden ihraç edildiklerinde işsizlik maaşı alma hakları bulunmamaktadır.
Askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılmış sigortalı çalışanlar, askerlikte geçen süreleri boyunca işsizlik maaşı alamazlar. Fakat askerlik hizmeti sonrasında işyerinden alacakları işten ayrıma bildirgesi ve ile terhis olduktan sonra 30 gün içerinde İŞKUR’a başvurarak işsizlik ödeneği için gereken diğer şartların sağlanmış olması koşuluyla işsizlik maaşı alabilirler.
Terhis olduktan sonra başvuruda 30 günü geçirmiş olmak işsizlik maaşı için hak düşürücü bir süre değildir. Toplam işsizlik maaş süresi hakkından, gecikilen süre kadar kayba neden olur.
İşsizlik sigortasından yararlanmak için öncelikli şart kişinin kendi istek ve kusuru olmaksızın işini kaybetmiş olmasıdır. Evlilik nedeniyle işten ayrılan ya da ikametgâh değişimi gibi nedenlerle ayrılmak zorunda kalan kadın işçinin kıdem tazminatı almaya hak kazanmasına rağmen işini kendi isteği ile bırakmış olmasından dolayı işsizlik maaşı alma hakkı bulunmamaktadır.
İş yerinde tam süreli olarak yapılan iş sözleşmelerindeki emsal sürenin üçte ikisine kadar yapılan çalışma kısmi süreli çalışma olarak adlandırılmaktadır. Kısmi süreli çalışan işçiler de tam süreli çalışan işçiler gibi kıdem tazminatı, yıllık izin ve hafta tatili haklarına sahiptir.
İşsizlik maaşında ise durum farklı idi. Şöyle ki; işsizlik maaşının şartlarından biri işten ayrılmadan en az 120 gün boyunca prim ödeyerek sürekli çalışma şartı idi. Bu durumda kısmi süreli çalışan ay içerisinde eksik kalan günlerini isteğe bağlı olarak borçlanabilir ve işsizlik maaşından yararlanabilirdi. 7161 sayılı kanun ile 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olma şartının yerine hizmet akdine tabi olarak çalışmış olma şartının getirilmesi beraber kısmi süreli çalışanlar için diğer şartları taşıması koşuluyla borçlanma yapmadan işsizlik maaşından yararlanma hakları oluşmuştur.
İstifa edilmesi halinde kıdem tazminatı almak için önemli ayrıntı işe giriş tarihidir. Sigortalılar için işe giriş tarihine göre değişkenlik gösteren sürelerde ki kadar sigortalılık süresini ve prim gün sayısını doldurduktan sonra işten ayrılıp kıdem tazminatı alma hakları vardır.
Fakat bu yolla işten ayrılan kişilerin işsizlik maaşının ön önemli şartlarından bir olan kişinin kendi istek ve kusuru olmaksızın işini kaybetmiş olması şartını sağlamadığı için işsizlik maaşı alma hakları bulunmamaktadır.
Ölen kişinin geride bırakmış olduğu kız ve erkek çocuklarına SGK tarafından sağlanan desteğe yetim aylığı denilmektedir. Geride kalan kız veya erkek çocukların kendi sigortalılıkları kapsamında gelir veya aylık bağlanmamış olması şartıyla;
Yetim aylığı almaya hak kazanır.
İşsizlik maaşı adlığı sırada yetim kalan erkek veya kız çocuklardan yetim aylığı almakla ilgili şartları taşımaları şartıyla işsizlik maaşlarının kesilmesine yol açacak bir neden bulunmamaktadır.
Çünkü işsizlik maaşı geçici bir ödenek olup çalışma durumu da esas alınarak kişiye en fazla 10 aya kadar kişiye verilecektir. Dolayısıyla diğer şartlarında taşınması şartıyla hem işsizlik maaşı hem de yetim aylığının alınmasında engel bir durum bulunmamaktadır.
ÖRNEK; Bir fabrikada çalışan ve evli olmayan Fatma Hanım, 10.06.2017 tarihinde işten çıkarılmış, işsizlik ödeneği almak için gerekli şartları sahip olduğu için işsizlik maaşı almaktadır. 10.08.2017 tarihinde sigortalı olarak çalışmakta olan Fatma Hanımın babası Hasan Beyin vefat etmiştir. Hasan Beyin vefatı nedeniyle sosyal güvenlik kurumuna başvurarak yetim aylığı alma hakkı vardır.
İşsizlik sigortasından yapılacak ödemeleri, hizmet ve yönetim giderleri karşılanmak üzere işçinin prime esas aylık brüt maaşları üzerinden sigortalılardan %1, işverenden %2 ve Devlet adına %1 alınır.
Yararlanılan Kaynaklar
YAZAR: E.ÖĞR.GÖR. NURTEN ÖRNEK
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.