Sınır Ticaretinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (İhracat: 2009/7)

16 Haziran 2009 SALI
Resmî Gazete
Sayı : 27260
 

Dış Ticaret Müsteşarlığından:

SINIR TİCARETİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ

(İHRACAT: 2009/7)

             Amaç

             MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 16/5/2009 tarih ve 27230 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin 1/12/2008 tarih ve 2008/14451 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen usul ve esaslar dâhilinde; Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile İl Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde hizmet verecek sekreteryanın yerine getireceği işlemlere ilişkin izlenecek yöntemler ve Valilik nezdinde İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü bünyesinde hizmet verecek sınır ticareti bürosunun görevlerinin belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır.

             Kapsam

             MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Kararın 2 nci maddesinde yetkili kılınan sınır illeri ve gümrük kapılarından komşu ülkeler ile yapılacak sınır ticaretine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.

             Dayanak

             MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin 1/12/2008 tarihli ve 2008/14451 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden düzenlenmiştir

             Tanımlar

             MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde yer alan;

             a) Karar: Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin 1/12/2008 tarihli ve 2008/14451 sayılı Bakanlar Kurulu Kararını,

             b) Sınır İlleri: Kararın 2 nci maddesinde sınır ticareti için yetkili kılınan sınır illerini (Artvin, Ardahan, Iğdır, Ağrı, Van, Hakkâri, Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay),

             c) Valilikler: Sınır illerinin valiliklerini,

             ç) Sınır Ticareti: Karar kapsamındaki sınır illerinin ihtiyaçlarının bir kısmının sınır komşusu ülkelerden ithalat yoluyla daha düşük maliyetle karşılanması ve bu illerimizden ihracatın artırılması suretiyle söz konusu illere ekonomik ve ticari canlılık kazandırılması amacıyla yapılan ticari işlemleri,

             d) Esnaf: Karar kapsamındaki illerde en az iki yıldır yerleşik olarak faaliyette bulunan basit veya gerçek usulde vergiye tabi gerçek kişileri (Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayan dâhil),

             e) Tacir: İl sınırları içerisinde en az iki yıldır yerleşik olarak faaliyette bulunan, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre bir ticari işletmeyi kısmen bile olsa kendi adına işleten gerçek kişi ile aynı Kanunda belirtilen sayıda özel kişilerin sermayelerini bir araya getirerek belirli bir sözleşme akdi ile oluşturulan tüzel kişileri (Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayan dâhil),

             f) İl Değerlendirme Komisyonu: Vali veya Vali Yardımcısı başkanlığında İl Jandarma Komutanlığı ya da İl Emniyet Müdürlüğü temsilcisi, Defterdar, Gümrük Müdürü, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü, Tarım İl Müdürü, İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği temsilcilerinden oluşan komisyonu,

             g) Sekretarya: İl Değerlendirme Komisyonunun sekretarya hizmetini yürüten İl Ticaret Odasını veya İl Ticaret ve Sanayi Odasını,

             ğ) Sınır Ticareti Belgesi: İl sınırları içerisinde en az iki yıldır yerleşik olarak faaliyet gösteren esnaf ve tacire Valilik tarafından düzenlenen belgeyi (Karar Ek–2),

             h) İthalat Uygunluk Belgesi: Karar kapsamındaki sınır illerinde yerleşik Sınır Ticareti Belgesini haiz esnaf ve tacir (Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayan dâhil) adına ilgili gümrük kapısından ve Sınır Ticaret Merkezinden her bir ürünün ithalatı için ilgili İl Değerlendirme Komisyonu tarafından düzenlenmesi uygun görülen belgeyi (Karar Ek–1),

             ı) İthalat Kotaları: Karar kapsamındaki illerin valiliklerince talep edilen ve Dış Ticaret Müsteşarlığının koordinasyonunda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme neticesinde il ihtiyacı ölçütü kapsamında ithalatı uygun görülen ürün ve miktarlarını,

             i) İthalat Değer Limitleri: İl ihtiyacı ölçütü kapsamında, İthalat Kotaları tahsisi yerine,  il bazında tarım ve sanayi ürünleri için CIF kıymet üzerinden belirlenecek yıllık ithalat değer limitlerini,

             j) Sınır Ticareti Kapsamında İhracat: Sınır İllerinde en az iki yıldır yerleşik olarak faaliyet gösteren esnaf ve tacir (Sınır Ticaret Merkezi mağazası kiralayan esnaf ve tacir dâhil) tarafından ilgili gümrük kapısı (ve Sınır Ticaret Merkezinden) Sınır Ticareti Belgesi ile yapılacak Türk menşeli ürün ihracatını,

             k) Sınır Ticareti Kapsamında İthalat: Sınır İllerinde yerleşik ve Sınır Ticareti Belgesini haiz esnaf ve tacir (Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayan dâhil) tarafından ilgili gümrük kapısı ve Sınır Ticaret Merkezinden İthalat Kotaları veya İthalat Değer Limitleri dâhilinde İthalat Uygunluk Belgesi ile yapılan ithalatı,

             l) Sınır Ticareti Bürosu: Valilik nezdinde Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösterecek olan Büroyu,

             m) Ürün: Karar kapsamında sınır ticareti yoluyla ithalat ve ihracatı yapılabilen ürünü,

             ifade eder.

             Sorumluluk

             MADDE 5 – (1) Sınır ticaretinin amacına uygun olarak yürütülmesi ve izlenmesinde ilgili valiler sorumludur.

             (2) Karar kapsamında İl Değerlendirme Komisyonunun oluşturulması ile çalışma usulünün belirlenmesine, Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesinin düzenlenmesine, İl Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde hizmet verecek sekretaryanın işlemlerinde izlenecek yöntemlere, Valilik nezdinde Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde kurulacak Sınır Ticareti Bürosunun görev ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar, Dış Ticaret Müsteşarlığının (İhracat Genel Müdürlüğü) uygun görüşü alınmak suretiyle, ilgili valiliklerce hazırlanacak yönergelerle belirlenir.

             Sınır ticareti yapabilecekler

             MADDE 6 – (1) Merkezi, ilgili sınır ilinde olan ve en az iki yıldan beri yerleşik olarak faaliyet gösteren esnaf ve tacir tarafından yapılabilir.

             İl Değerlendirme Komisyonu

             MADDE 7 – (1) İl Değerlendirme Komisyonu; Vali veya ilgili Vali Yardımcısı başkanlığında İl Jandarma Komutanlığı veya İl Emniyet Müdürlüğü temsilcisi, Defterdar, Gümrük Müdürü, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü, Tarım İl Müdürü, İl Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği temsilcilerinden oluşur.

             (2) İl Değerlendirme Komisyonu oybirliği ile karar verir.

             (3) Valilik, İl Jandarma Komutanlığı ya da İl Emniyet Müdürlüğünden bir temsilciyi İl Değerlendirme Komisyonu üyeliği için görevlendirmeye yetkilidir. Sözkonusu görevlendirme kararı Yönergede belirtilir.

             (4) İl Değerlendirme Komisyonunun sekretarya hizmetleri, İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve  Sanayi Odası tarafından yerine getirilir.

             (5) Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesi İl Değerlendirme Komisyonunun uygun görüşü üzerine düzenlenir.

             Sınır Ticareti Belgesi

             MADDE 8 – (1) Karar kapsamındaki sınır illerinde en az iki yıldan beri yerleşik olarak faaliyet gösteren esnaf ve tacirin sınır ticareti yoluyla ithalat ve ihracat yapabilmelerini ve ilgili Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayabilmelerini teminen ilk aşamada ilgili valilikler tarafından Sınır Ticareti Belgesi (Karar Ek–2) düzenlenir.

             (2) Sınır Ticareti Belgesine ilişkin müracaatlar, İl Değerlendirme Komisyonu Sekretaryasına (İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası) yapılır.

             (3) Müracaatta istenecek belgeler Valilikçe belirlenir ve Yönergede belirtilir.

             (4) Sekreterya, müracaatın ön incelemesi sırasında Sınır Ticareti Bürosu ile koordinasyon içinde çalışır.

             (5) Sınır Ticareti Belgesine ilişkin başvuru belgeleri tam olan müracaatlar, sekretarya tarafından beş iş günü içinde İl Değerlendirme Komisyonuna sunulur.

             (6) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından on iş günü içinde yapılan değerlendirme sonucunda müracaatları uygun görülen esnaf ve tacir adına Valilik tarafından Sınır Ticareti Belgesi düzenlenir.

             (7) Hizmet sektöründe faaliyet gösteren esnaf veya tacir adına sınır ticareti belgesi düzenlenmez.

             (8) Sınır Ticareti Belgesinin geçerlilik süresi bir yıl olup, süre sona erdiğinde, talebi halinde ilgiliye Valilikçe yeniden belge düzenlenebilir.

             (9) Sınır Ticareti Belgesi hiçbir şekilde devredilemez.

             (10) Sınır Ticareti Belgesinin kaybolması veya zayi durumunda, ilgili mevzuat uyarınca yapılacak işlem sonucunda, farklı kayıt numarası verilmesi suretiyle bu madde kapsamında sözkonusu belgenin yenisi düzenlenebilir.

             İl ihtiyacı taleplerinin Dış Ticaret Müsteşarlığına bildirilmesi

             MADDE 9 – (1) Valilik, İl Değerlendirme Komisyonları tarafından il ihtiyacı kapsamında hazırlanan yıllık ürün talep listelerini, ürünlerin 12 haneli Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (G.T.İ.P.) ve ürünlerin tam isimlerinin belirtilmesi suretiyle, her yıl Ekim ayı sonuna kadar Dış Ticaret Müsteşarlığına (İhracat Genel Müdürlüğü) bildirir.

             (2) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından il ihtiyacı taleplerinin belirlenmesinde ilde üretimi veya imalatı yapılan tarım ve sanayi ürünleri göz önünde bulundurulur.

             İthalat kotaları ve/veya ithalat değer limitlerinin tespit edilmesi

             MADDE 10 – (1) Dış Ticaret Müsteşarlığının koordinasyonunda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme neticesinde il ihtiyacı kapsamında bir yıl için uygun görülen İthalat Kotaları ve/veya İthalat Değer Limitleri, İthalat Uygunluk Belgelerinin düzenlenmesinde esas alınmak üzere, Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl Ocak ayının ilk beş iş günü sonuna kadar ilgili valiliklere bildirilir.

             (2) Karar kapsamındaki bir komşu ülkeye sınırı bulunan yetkili sınır illerine ithalat için yıl bazında İthalat Kotaları veya İthalat Değer Limitleri kapsamında tahsisat yapılır.

             (3) İthalat Değer Limitinin uygulanacağı komşu ülke veya ülkeler, Dış Ticaret Müsteşarlığının teklifi üzerine, Dış Ticaret Müsteşarlığının koordinasyonunda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme neticesinde belirlenir. İthalat Değer Limitleri, ilgili sınır ili bazında ve bir yıl için tespit edilir.

             (4) İthalat Değer Limitleri uygulaması kapsamında ilgili sınır illerine yapılacak tahsisatlarda ürün miktarı belirtilmez.

             (5) İthalat Değer Limiti kapsamında ithalat yapılacak komşu ülkenin veya ülkelerin tespitinde, komşu ülke ile Dış Ticaret Müsteşarlığınca yürütülecek sınır ticaretine ilişkin tercihli ticaret müzakerelerinde karşılıklı taviz kapsamında varılacak mutabakat da göz önünde bulundurulur.

             (6) İthalat Değer Limiti; CIF kıymet üzerinden, 30 milyon ABD Dolarına kadar tarım ürünleri ve 70 milyon ABD Dolarına kadar sanayi ürünleri olmak üzere, ülke bazında yıllık toplam tutarın azami 100 milyon ABD Dolarını geçmemesi kaydıyla, söz konusu sektörel değerlerin ilgili sınır illerine paylaştırılması suretiyle tespit edilir.

             (7) İthalat Değer Limiti kapsamında ilgili sınır illerine yapılacak tahsisatlarda, ilgili sınır illerinin nüfusu ve sınır ticareti kapsamında ilgili komşu ülke ile son üç yıl içinde gerçekleştirilen toplam ithalat ve ihracat değerleri gözönünde bulundurulur.

             (8) Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından bir sınır ili için tahsis edilen İthalat Kotası veya İthalat Değer Limiti, Valilikçe beş iş günü içinde ilgili meslek kuruluşları aracılığıyla esnaf ve tacire duyurulur.

             (9) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülen İthalat Uygunluk Belgelerine ilişkin bilgiler sekreterya tarafından kaydedilir.

             (10) İl Değerlendirme Komisyonu, İl İthalat Kotası veya İthalat Değer Limiti dahilindeki tahsislerde, uygulamadan mümkün olduğunca çok sayıda esnaf ve tacirin yararlanabilmesini esas alır.

             (11) İthalat Değer Limiti uygulaması kapsamında, İl Değerlendirme Komisyonu tarafından yıl içinde her bir ürün için düzenlenmesi uygun görülen İthalat Uygunluk Belgelerinin toplam değeri, ilgili sınır iline tarım ve sanayi ürünleri için tahsis edilen yıllık ithalat değer limitinin %2’sini aşamaz. Bu oran, Dış Ticaret Müsteşarlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) tarafından, ilgili kurum ve kuruluşların olumlu görüşlerinin alınması suretiyle, % 5’e kadar yükseltilebilir. 

             (12) İthalat Değer Limiti uygulaması kapsamında, İl Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılacak değerlendirmede, ithalata konu olabilecek ürünlere ilişkin olarak Dış Ticaret Müsteşarlığının ilgili kurum ve kuruluşlar ile belirleyeceği referans fiyatlar esas alınır.

             (13) İthalat Kotası veya İthalat Değer Limiti yıl içinde değiştirilemez. Ancak, Dış Ticaret Müsteşarlığınca, ilgili komşu ülke ile aynı yıl içinde yürütülen ikili müzakerelerde ülkemize ithal edilmesi hususunda mutabakata varılan yeni ürünler, Karar’ın 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen usul çerçevesinde miktar tespit edilmek suretiyle İl İthalat Kotasına ilave edilebilir.

             İthalat Uygunluk Belgesi

             MADDE 11 – (1) İthalat Uygunluk Belgesi taleplerine ilişkin müracaatlar, bir dilekçe ile sekreteryaya yapılır.

             (2) Müracaatta istenecek belgeler İl Değerlendirme Komisyonu Kararı çerçevesinde valilikçe belirlenir ve Yönergede belirtilir.

             (3) Müracaatlar, Sekreterya tarafından beş iş günü içinde İl Değerlendirme Komisyonuna sunulur.

             (4) İl Değerlendirme Komisyonu on iş günü içerisinde müracaatları inceleyerek sonuçlandırır.

             (5) İl Değerlendirme Komisyonu, talep edilen ürünün ve miktarının değerlendirilmesinde il ihtiyacı ölçütü ile talep sahibinin vergi ve sosyal sigorta prim borcunun olup olmadığı, son bir yıla ait işletme cirosu, esnaf veya tacirin sektörel ticari faaliyeti ile daha önce adına tahsis edilmiş İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamında gerçekleştirmiş olduğu ithalata ilişkin veriler de gözönünde bulundurulur.

             (6) Esnaf veya tacirin ticari faaliyeti kapsamına girmeyen ürün ithalat talebi değerlendirmeye alınmaz.

             (7) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından, firma veya esnafın ürün için beyan ettiği birim fiyatına ilişkin tereddüde düşülmesi halinde, Valilik kanalıyla Dış Ticaret Müsteşarlığının yazılı görüşü alınır.

             (8) İl Değerlendirme Komisyonu taleplerin değerlendirilmesi kapsamında, ürünün ilgili komşu ülkede üretiminin veya imalatının yapılıp yapılmadığı hususunun araştırılmasını isteyebilir.

             (9) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından müracaatları uygun görülen esnaf veya tacir adına her bir ürün için bir İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenir.

             (10) İthalat Uygunluk Belgesinin tanzimi, İl Değerlendirme Komisyonunun sekretarya görevini yürüten İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yerine getirilir.

             (11) İthalat Uygunluk Belgesi, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü ile İl Ticaret ve Sanayi Odasının en az genel sekreter düzeyindeki yetkilisi tarafından imzalanır ve İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından mühürlenir. 

             (12) İthalat Uygunluk Belgesi üç nüsha düzenlenir. Birinci nüsha sekretaryada muhafaza edilir, ikinci nüsha ilgili gümrük idaresine gönderilir, üçüncü nüsha ise ilgili gümrük kapısında yapılacak işlemlerde ibraz edilmesi ve üzerine gümrük idaresince ilgili işlem kaydının düşülmesi için ilgili esnaf veya tacire verilir.

             (13) Sekreteryada muhafaza edilen İthalat Uygunluk Belgesinin bir örneği de aynı gün Valiliğe gönderilir.

             (14) İthalat işlemlerinde, İthalat Uygunluk Belgesinin aslının ilgili esnaf veya tacir tarafından gümrük idaresine ibraz edilmesi zorunludur.

             (15) İthalat Uygunluk Belgesinin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren 45 gün olup bu süre uzatılamaz. Ancak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca belirlenen tarım ürünlerinin ithalatında hasat dönemi dikkate alınarak bu belge daha kısa süreler için de düzenlenebilir.

             (16) İthalat Uygunluk Belgesi süresinin bir kısmının tarım ürünleri ile ilgili mevsimsel ithalat kısıtlamaları dönemine girmesi halinde bakiye süre kazanılmış hak teşkil etmez.

             Sekretaryanın görevleri

             MADDE 12 – (1) İl Değerlendirme Komisyonunun sekreterya hizmetleri İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yerine getirilir.

             (2) Sekretarya’nın başlıca görevleri;

             a) Sınır ticareti yapmak isteyen esnaf ve tacirin Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesi başvurularını kaydetmek ve varsa eksikliklerini tamamlattırmak,

             b) Durumu sınır ticareti yapmaya uygun olanların müracaatlarını, Yönergede belirtilen belgeler tam olarak, İl Değerlendirme Komisyonunun onayına sunmak,

             c) Esnaf veya tacirin İthalat Uygunluk Belgesine ilişkin talebinin İl Değerlendirme Komisyonuna sunulmasından önce, ilgili ürün için İle tahsis edilmiş İthalat Kotaları veya İthalat Değer Limiti kapsamındaki bakiye miktarı veya değeri tespit etmek,

             ç) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülen ürünler için İthalat Uygunluk Belgesi tanzim etmek,

             d) Düzenlenen İthalat Uygunluk Belgesine ait bilgilerin kaydını tutmak,

             e) İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenenlerin listesini valiliğe ve gümrük idaresine bildirmek,

             f) Düzenlenen İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamında gerçekleşen ithalata ilişkin istatistikleri tutmak ve yıllık kotaların aşılmamasını teminen kontrol etmek,

             g) İlgili gümrük idaresince gönderilen gümrük beyannamelerine dayalı olarak sınır ticaretine ait istatistikî bilgileri derlemek ve bunların aylık, üçer aylık ve yıllık dönemler halinde Valilik kanalıyla Dış Ticaret Müsteşarlığına iletilmesini sağlamak,

             ğ) Sınır ticaretine ilişkin tespit edilen veya esnaf ya da tacirden intikal eden görüş ve sorunları İl Değerlendirme Komisyonuna sunmak ve ilgililere cevap vermek,

             h) İthalat Değer Limiti uygulaması kapsamında düzenlenen İthalat Uygunluk Belgelerinin yıllık toplam değerinin, ürün bazında il için tahsis edilen yıllık sektörel değer limitinin aşılmamasını teminen kaydi takibini yapmak,

             ı) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından verilen ve Yönergede belirtilen diğer görev ve hizmetleri yürütmek.

             (3) Sekreterya, Sınır Ticareti Bürosu ile koordinasyon içinde çalışır.

             (4) İl Değerlendirme Komisyonun kararı çerçevesinde, hizmetlerin yürütülmesinde yardımcı olmak üzere sekreteryada, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinden de bir personel görevlendirilebilir.

             (5) Vali veya görevlendireceği Vali Yardımcısı tarafından Sekretaryanın faaliyetleri ve işlemleri denetlenebilir.

             Sınır Ticareti Bürosu

             MADDE 13 – (1) Sınır ticaretinin, sınır ilindeki ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon içinde yürütülmesini teminen, Valilik Makamının gözetim ve denetiminde İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü bünyesinde Sınır Ticareti Bürosu kurulur.

             (2) Valilikçe gerekli görüldüğü takdirde, büroda çalıştırılmak üzere, İl Değerlendirme Komisyonunda temsil edilen diğer kamu kurumlarının sınır ilindeki teşkilatından eleman görevlendirilebilir.

             (3) Büronun başlıca görevleri şunlardır:

             a) Sınır ticaretine ilişkin olarak Valiliğin ilgili kurum ve kuruluşlarla yazışmalarını yapmak ve İl Değerlendirme Komisyonu ile koordinasyonu sağlamak,

             b) Sınır ticaretine ilişkin konularda Valiliğin sekretarya hizmetini yürütmek,

             c) Sınır Ticareti Belgeleri ile sekreterya tarafından düzenlenerek bir örneği valiliğe gönderilen İthalat Uygunluk Belgelerinin arşiv kaydını tutmak,

             ç) Sınır ticaretine ilişkin istatistikleri tutmak.

             Sınır Ticaret Merkezlerinin kurulması ve işletilmesi

             MADDE 14 – (1) Kararın 11 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilenlere ilave olarak Sınır Ticaret Merkezleri kurulması için, ilgili valiliklerce Dış Ticaret Müsteşarlığına talepte bulunulur.

             (2) Valilik talebi; Dış Ticaret Müsteşarlığının koordinasyonunda Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Gümrük Müsteşarlığı temsilcilerinden oluşan bir Komisyonun oybirliğiyle yapacağı teklif üzerine Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın onayı ile kararlaştırılır.

             (3) Sınır Ticaret Merkezleri İl Özel İdaresi tarafından işletilir.

             (4) Sınır Ticaret Merkezlerinin inşası ve işletilmesi ile mağazaların kiraya verilmesine ilişkin uygulamalar, ilgili valilikçe hazırlanan ve Gümrük Müsteşarlığınca uygun görülen Sınır Ticaret Merkezleri Yönergesi çerçevesinde il özel idaresince yerine getirilir.

             (5) Sınır Ticaret Merkezlerinin fiziki olarak düzenlenmesi, eşya ve stok kontrollerinin yapılması ile bu merkezlere giriş ve çıkışlara ilişkin usul ve esaslar Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça tespit edilir.

             Sınır ticareti kapsamına girmeyen ürünler

             MADDE 15 – (1) İhracı ve ithali ilgili mevzuatla yasaklanmış ve ithali belli kurum ve kuruluşlara bırakılmış maddeler, ticaret politikası önlemleri kapsamındaki kota, korunma, damping ve sübvansiyona karşı vergi önlemlerine tabi ürünler ile 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun kapsamında kontrole tabi ürünler sınır ticaretine konu edilemez.

             (2) Sınır ticareti kapsamında petrol ve petrol ürünleri ticareti yapılamaz.

             (3) Yerli üretimin ve imalatın korunması ile ithalatta ve iç piyasada haksız rekabetin önlenmesi kapsamında çay, şeker, fındık ve antepfıstığı, canlı hayvan, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri ile Dış Ticaret Müsteşarlığınca ithalatının durdurulması gerektiği bildirilen diğer ürünlerin ithalatına izin verilmez.

             (4) Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca bazı tarım ürünleri için belirlenen ülkemizdeki hasat dönemlerinde ilgili ürünlerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.

             (5) Sınır ticareti kapsamında transit ticarete müsaade edilmez.

             (6) İthalat Rejimi Kararı, İhracat Rejimi Kararı ve Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı ve diğer mevzuatla ihracı ve ithali izne tabi ürünlerin sınır ticaretine konu edilmesi ilgili mercilerin izni ile mümkündür.

             Ürün güvenliği

             MADDE 16 – (1) Sınır ticareti kapsamında ithal ve ihraç edilen ürünler, 7/9/2005 tarihli ve 2005/9454 sayılı Kararnamenin eki “Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı”na istinaden yapılan ihracat ve ithalat denetimlerinden muaftır. Ancak, sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünlerin 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna istinaden güvenli olması zorunludur ve bundan ithalatçı sorumludur.

             (2) Sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünlerin güvensiz olduğunun tespit edilmesi halinde 4703 sayılı Kanunda yer alan cezai müeyyideler uygulanır.

             (3) Tarım ve Köyişleri Bakanlığının denetimine tabi ürünlerin sınır ticareti kapsamında ithalatı genel hükümlere tabidir.

             Gümrük işlemleri

             MADDE 17 – (1) Sınır ticareti kapsamında yapılacak ürün giriş ve çıkışı yetkili gümrük kapısından veya Sınır Ticaret Merkezinden yapılır.

             (2) Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri için gümrük beyannamesi düzenlenir.

             (3) Sınır ticareti yoluyla yapılacak ithalatta tek ve maktu vergi uygulanır. Tek ve maktu vergi; Gümrük Vergisi oranı sıfır, Katma Değer Vergisi ile Özel Tüketim Vergisi oranları tam olarak dikkate alınarak hesaplanır.

             (4) İthalatta, Dış Ticaret Müsteşarlığınca ilgili sınır ili için bildirilecek ithalat kotaları ya da ithalat değer limitleri esas alınır.

             (5) İthalat işlemlerinde, İl Değerlendirme Komisyonu kararı kapsamında düzenlenen İthalat Uygunluk Belgesi gümrük idaresince istenir.

             (6) Bir esnaf veya tacir, İthalat Kotası ya da İthalat Değer Limiti kapsamında ayda azami (toplam) 50.000 ABD Doları karşılığı Türk Lirasına kadar değerde eşya ithal edebilir.

             (7) İthalat işlemlerinde, eşyanın ilgili komşu ülkede üretildiğine veya imal edildiğine dair sözkonusu ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen menşe şahadetnamesi gümrük idaresince aranır.

             (8) İbraz edilecek menşe şahadetnamesinde, ilgili komşu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği ya da Konsolosluğunun tasdiki gümrük idaresince aranır.

             (9) Üçüncü ülke menşeli ürünlerin sınır ticareti kapsamında ithalatına izin verilmez.

             (10) İthalat işlemlerinde, gözetime tabi ürünlerin ithalatı için Dış Ticaret Müsteşarlığınca (İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenen gözetim belgesi gümrük idaresince aranır.

             (11) İthalat işlemleri sırasında, İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısının gümrük beyannamesi üzerine kaydedildiği hususu ilgili gümrük idaresince aranır.

             (12) Sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünler, yetkili sınır illerinde yerleşik esnaf ve tacire satışı yapılabilir. Satış işlemlerinde, satış faturası ve ilgili nakliye belgeleri düzenlenir ve birer örnekleri ilgili esnaf ve tacir tarafından en az üç yıl süreyle muhafaza edilir.

             (13) Ürün satış faturası üzerine ilgili İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısı da kaydedilir.

             (14) İhracat işlemlerinde, Sınır Ticareti Belgesi ile ihraç edilen eşya faturasının ve ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin yetkili gümrük idaresine tevdi edilmesi zorunludur.

             Müeyyideler

             MADDE 18 – (1) İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmesi sırasında gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu veya gerçeğe aykırı belge verdiği tespit edilen esnaf veya tacirin (Sınır Ticaret Merkezi mağazası kiralayan esnaf ve tacir dâhil) İthalat Uygunluk Belgesi ile Sınır Ticareti Belgesi, İl Değerlendirme Komisyonu tarafından iptal edilir ve söz konusu esnaf ve tacir ile bunların sahibi, kurucu ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha Valilikçe Sınır Ticareti Belgesi düzenlenmez.

             (2) Gerçek dışı menşe belgesi ibrazıyla ithal edilen ürünler için 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca işlem yapılır ve İthalat Rejimi Kararı uyarınca alınması gereken vergilerin tamamı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgililerden tahsil edilir.

             (3) Gerçek dışı menşe belgesi ibrazıyla ithal edilen ürünler için 4458 sayılı Gümrük Kanunu kapsamında tahakkuk ettirilmesi gereken vergilerin üç katı kadar para cezası uygulanır.

             (4) İthalat uygunluk belgesinde belirtilen miktardan fazla ithalat yapıldığının tespit edilmesi halinde, fazladan ithal edilen ürünler için gümrük mevzuatı ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca işlem yapılır.

             (5) Bu maddenin ikinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen eylemleri gerçekleştirdiği tespit edilen esnaf veya tacirin İthalat Uygunluk Belgeleri ile Sınır Ticareti Belgeleri, İl Değerlendirme Komisyonu tarafından iptal edilir ve söz konusu esnaf ve tacir ile bunların sahibi, kurucu ortağı veya yöneticisi olduğu firmalar adına bir daha Valilikçe Sınır Ticareti Belgesi düzenlenmez.

             (6) Sınır ticareti kapsamında ithal edilen, ancak yetkili sınır illeri dışına satıldığı tespit edilen ürünler için İthalat Rejimi Kararı uyarınca alınması gereken vergilerin tamamı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili esnaf veya tacirden (Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kiralayan dâhil) tahsil edilir ve İl Değerlendirme Komisyonu tarafından söz konusu esnaf veya tacir adına bir yıl süreyle İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmez.

             (7) Sınır ticareti kapsamında, vergi ve diğer mali yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmedikleri tespit edilenler adına Sınır Ticareti Belgesi ve/veya İthalat Uygunluk Belgesi düzenlenmez.

             (8) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun, 5682 sayılı Pasaport Kanunu ve 523 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’da sayılı suçlardan kesinleşmiş mahkûmiyet kararları bulunanların sınır ticaretine ilişkin belgeleri İl Değerlendirme Komisyonu kararı çerçevesinde iptal edilir. Sözkonusu kişilerin yeni talepleri değerlendirmeye alınmaz.

             İstatistiklerin bildirilmesi

             MADDE 19 – (1) İthalatta ve ihracatta düzenlenen belgelerin birer örneği gümrük idaresince, müteakip ayın ilk haftası içinde Valiliğe ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığına gönderilir.

             (2) Valilik, Sınır Ticareti Aylık İstatistik Formunu (Karar Ek–3), ithalat ve ihracat işlemlerine ait istatistikî bilgilerin doldurulmasını müteakip bir sonraki ayın ilk haftasında Dış Ticaret Müsteşarlığına gönderir.

             Diğer hususlar

             MADDE 20 – (1) Bu Tebliğde yer almayan hususlarda Karar, gümrük mevzuatı, İthalat ve İhracat Rejimi Kararları hükümleri ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

             MADDE 21 – (1) Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri ile Sınır Ticaret Merkezlerinde yapılacak ticari işlemlerle ilgili olarak mülki idare amirlikleri, belediyeler, vakıf ve dernekler tarafından hiçbir nam ve hesap adına kesinti yapılamaz.

             (2) Valilik ve belediyelerce vakıf, dernek, il özel idaresi adına kurulan firmalar Karar kapsamında ithalat ve ihracat yapamazlar. Bu kapsamda hiçbir kuruluşla sözleşme imzalayamazlar.

             Yetki

             MADDE 22 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlara ilişkin talimatlar vermeye, sınır ticareti yoluyla yapılacak ithalat ve ihracatın her aşamasında gerekli görülecek düzenlemeleri yapmaya ve önlemler almaya, ürün politikaları dikkate alınarak gerektiğinde ürün ve ülke bazında ithalatı ve ihracatı sınırlandırmaya veya durdurmaya Dış Ticaret Müsteşarlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) yetkilidir.

             GEÇİCİ MADDE – (1) Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin 1/12/2008 tarihli ve 2008/14451 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’ndan önce düzenlenmiş Sınır Ticareti Belgeleri ve Uygunluk Belgeleri ile Sınır Ticaret Merkezinde mağaza kira sözleşmeleri süreleri sonuna kadar geçerlidir.

             (2) Kararın geçici maddesi uyarınca, 2009 yılı ithalat kotalarının yeniden belirlenmesi kapsamında Temmuz-Aralık döneminde bir komşu ülkeden ya da ülkelerden yapılacak ithalat için ithalat değer limitleri uygulamasının uygun görülmesi halinde, ithalat değer limitleri, CIF kıymet üzerinden, ülke bazında azami 50 milyon ABD Dolarına kadar olması kaydıyla ilgili sınır illerine paylaştırılır.

             Yürürlük

             MADDE 23 – (1) Bu Tebliğ 16/6/2009 tarihinde yürürlüğe girer.

             Yürütme

             MADDE 24 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

 

(16.06.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.