ÖZET
2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlara, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2025 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 7524 sayılı Kanunu’nun yayımı tarihinden (02.08.2024) geçerli olmak üzere 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na YURTİÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ başlığı ile 32/C maddesi eklenmiştir.
Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi ilk defa 2025 yılı 1. Geçici Vergi dönemi beyannameleri ile beyan edilecek kurumlar vergisi bakımından uygulanmaya başlanacaktır.
Bu çerçevede Gelir İdaresi Başkanlığı, e-Beyanname Sisteminde 14.04.2025 tarihli duyurusu ile 2025/1 inci vergilendirme dönemine ilişkin kurum geçici vergi beyannamesinin kullanıma açıldığını ve beyannamelerini e-Beyanname sistemi üzerinden verecek mükelleflerin Beyanname Düzenleme Programını (BDP) güncellemeleri gerektiğini duyurmuştur.
Duyuru ekinde beyannamede yapılan güncellemeler detaylı bir anlatımla açıklanmıştır.
02.08.2024 tarih ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7524 sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun1’un 36’ncı maddesi ile aşağıda hükümlerine yer verilen 5520 sayılı Kanun’un 32/C maddesinde düzenlenen YURTİÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ uygulamasına yönelik kanuni düzenlemeler yapılmıştır.
“Yurt içi asgari kurumlar vergisi
MADDE 32/C- (1) 32 nci ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamaz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/08/20240802-2.htm
2. Yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken birinci fıkrada belirtilen kurum kazancından aşağıdaki istisna ve indirimler düşülür:
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (ç), (i), (j) ve (k) bentleri ile sahip oldukları taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında (d) bendinde sayılan istisna kazançlar,
b) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının; (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler,
c) 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında vergiden istisna edilen kazançlar,
ç) 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kazanç istisnası ile kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabilen Ar-Ge ve tasarım indirimleri.
3. Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden, 32 nci maddenin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle alınmayan vergi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi belirlenir.
4. Bu madde hükmü geçici vergi dönemleri için de uygulanır.
5. İlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmaz.
6. Bu maddede yer alan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı ibaresi, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço kârına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutarı ifade eder.
7. Birinci fıkrada yer alan oranı; sektörler, faaliyet konusu, iş kolları ya da üretim alanları itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
YURTİÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin ise 28.09.2024 tarih ve 32676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 23 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ2’in 13 üncü Maddesinde yer verilmiştir.
Öte yandan Danıştay 3. Dairesinin 10.02.2025 tarih ve 2024/5700 Esas No’lu Kararı ile Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1)'nin "32.5. Yurtiçi asgari kurumlar vergisi" bölümünün, "32.5.4." ve "32.5.6." alt bölümlerinin yedinci paragrafları ile "32.5.6." alt bölümünde yer alan üçüncü ve beşinci
2 https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/kurumlarteblig23.pdf
örneklerin geçmiş yıl zararlarını ilgilendiren kısımlarının YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA da karar verilmiştir.
Tebliğin söz konusu yürütmenin durdurulmasına konu bölümleri aşağıdaki gibidir.
32.5.4/ 7 nci paragraf |
Beyannamelerde indirim konusu yapılan geçmiş yıl zararları asgari kurumlar vergisi matrahından düşülmeyecek ve asgari kurumlar vergisinin hesaplanmasında dikkate alınacaktır. |
||||
32.5.6/ 7 nci paragraf |
Asgari vergi hesabında, geçmiş yıl zararları da kurum kazancından düşülmeyecek ve asgari vergi hesaplamasında dikkate alınacaktır. |
||||
32.5.6." alt bölümünde yer alan üçüncü örnek |
|||||
Örnek 3: (C) A.Ş.’nin 2025 hesap dönemine ilişkin ticari bilanço karı 4.000.000 TL, kanunen kabul edilmeyen gideri 800.000 TL’dir. Mükellef kurum aynı hesap döneminde 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükmüne istinaden; 2.000.000 TL iştirak kazancı istisnasından, 800.000 TL iştirak hissesi satış kazancı istisnasından ve 4691 sayılı Kanun kapsamında 500.000 TL teknoloji geliştirme bölgeleri kazanç istisnasından yararlanmıştır. Adı geçen Kurum ayrıca, 100.000 TL Ar-Ge indirimi ile nakdi sermaye artışı nedeniyle hesapladığı 200.000 TL nakdi sermaye faiz indirimi tutarını beyanname üzerinden indirim konusu yapmıştır. Şirketin beyanname üzerinden indirim konusu yapabileceği geçmiş yıl zararı ise 400.000 TL’dir. Buna göre, anılan kurumun asgari kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. |
|||||
|
|
Kurumlar vergisi |
Asgari kurumlar vergisi |
|
|
|
Ticari bilanço karı (a) |
4.000.000 |
4.000.000 |
||
|
KKEG (b) |
800.000 |
800.000 |
||
|
İstisnalar
500.000 TL (d) |
3.300.000 (c + ç + d) |
2.500.000 (c + d) |
||
|
Geçmiş yıl zararı (e) |
400.000 |
0 |
||
|
İndirimler
|
300.000 (f + g) |
100.000 (f) |
|
|||
|
Kurumlar vergisi matrahı |
[(a + b) – (c + ç + d + e + f + g)] 800.000 |
[(a + b) – (c + d + f)] 2.200.000 |
||||
|
Hesaplanan kurumlar vergisi |
(800.000 x %25) 200.000 |
(2.200.000 x %10) 220.000 |
||||
|
Ödenecek kurumlar vergisi |
220.000 |
|||||
(C) A.Ş.’nin, hesaplanan kurumlar vergisi, asgari kurumlar vergisinden düşük olduğundan, hesaplanan kurumlar vergisi 220.000 TL olarak dikkate alınacaktır. |
|||||||
32.5.6." alt bölümünde yer alan beşinci örnek |
|||||||
Örnek 5: (E) A.Ş.’nin 2025 hesap dönemine ilişkin ticari bilanço karı 15.000.000 TL, kur korumalı mevduat hesaplarından elde edilen kazanç istisnası 5.000.000 TL ve geçmiş yıl zararları 5.000.000 TL’dir. Şirketin 2/8/2024 tarihinden önce aldığı yatırım teşvik belgesi kapsamında 2025 hesap dönemine ilişkin verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde bu yatırımı dolayısıyla 2.000.000 TL matraha indirimli kurumlar vergisi uygulama hakkı bulunmakta olup indirimli vergi oranı ise %5’tir. Buna göre, anılan kurumun asgari kurumlar vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır. |
|||||||
|
|
Kurumlar vergisi |
Asgari kurumlar vergisi |
|
|||
|
Ticari bilanço karı (a) |
15.000.000 |
15.000.000 |
||||
|
İstisnalar - Kur korumalı mevduat hesaplarından elde edilen kazanç istisnası (b) |
5.000.000 (b) |
0 |
||||
|
Geçmiş yıl zararları (c) |
5.000.000 |
0 |
||||
|
Kurumlar vergisi matrahı (ç) |
(a – b – c) 5.000.000 |
15.000.000 (a) |
||||
|
Teşvik belgesine istinaden indirimli |
(2.000.000 x %5) |
|
|
orana tabi matrah üzerinden hesaplanan vergi (d) |
100.000 |
|||
|
Teşvik belgesine göre alınmayan vergi |
(2.000.000 x %20) |
|
|
(e) |
400.000 |
|||
|
Genel orana tabi matrah üzerinden |
(3.000.000 x %25) |
|
|
hesaplanan vergi (f) |
750.000 |
|||
|
Hesaplanan kurumlar vergisi |
(d + f) |
[(15.000.000 x %10) – e] |
|
|
850.000 |
1.100.000 |
||
|
Ödenecek kurumlar vergisi |
1.100.000 |
||
(E) A.Ş.’nin, 1.500.000 TL olarak hesaplanan asgari kurumlar vergisinden, 32/A maddesi kapsamında teşvik belgesine göre alınmayan 400.000 TL verginin düşülmesi neticesinde asgari kurumlar vergisi 1.100.000 TL olacaktır. Bu tutar (E) A.Ş.’nin, beyanına göre 850.000 TL olarak hesaplanan kurumlar vergisinden yüksek olduğundan, hesaplanan kurumlar vergisi 1.100.000 TL olarak dikkate alınacaktır. |
Gelir İdaresi Başkanlığı, Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi uygulamasına ilişkin mezkur Danıştay Yürütmeyi Durdurma Kararını da dikkate alarak 2025 yılı 1. Geçici Vergi Dönemine ilişkin olarak verilecek Kurum Geçici Vergi Beyannamesinde gerekli güncellemeleri yaparak bu hususu 14.04.2025 tarihli duyurusu ile duyurmuş ve beyannamede yapılan güncellemelerin detayı hakkında da Sirkülerimiz ekinde yer alan dokümanını yayınlamıştır.
Bu çerçevede 2025 yılı 1. Geçici Vergi Dönemine ilişkin olarak verilecek Kurum Geçici Vergi Beyannamelerini e-Beyanname sistemi üzerinden verecek mükelleflerin Beyanname Düzenleme Programını (BDP) güncellemeleri gerekmektedir.
Saygılarımızla…
TÜRMOB
(16.04.2025)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.