SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
TC.
Sayı : E-41481264-207.02-14620164 26.11.2020
Konu : 4447 sayılı Kanunun Geçici 28 inci
Maddesinde Yer Alan Prim Desteği
GENELGE
2020/49
17/11/2020 tarihli ve 31307 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 13 üncü maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici 28 inci madde eklenmiş olup, anılan maddede;
“1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olanlar, sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile yabancılar hariç; özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak veya 17/4/2020 tarihinden sonra ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan ya da daha önce tescil edildiği hâlde 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumuna aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen özel sektör işyerlerinde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işe alınanların fiilen çalıştırılmaları hâlinde, prim ödeme gün sayısının 44,15 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene Fondan destek sağlanır. Bu maddeyle sağlanan destekten yararlananlar geçici 27 nci maddede düzenlenen destekten yararlanamaz.
Bu madde kapsamında işe başlatılıp 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan sigortalılara 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları süre kadar, Fondan günlük 39,24 Türk lirası nakdi ücret desteği verilir. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamaz. Bu fıkra kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlar 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri Fondan karşılanır. Bu fıkra kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti hâlinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası uygulanır ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi bu madde uyarınca verilen desteklerden yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden Fon tarafından karşılanan tutar 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.
İşveren, birinci fıkra uyarınca destekten yararlanan sigortalıların yarısından her birini, bu maddenin uygulama süresinin sona ermesinden itibaren, birinci fıkra kapsamına girenlerin destekten yararlandığı ortalama süre kadar fiilen çalıştırmakla yükümlüdür. Ödenen destek tutarı, bu yükümlüğünü yerine getirmeyen işverenden, desteğin ödeme tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Bu madde hükümlerine aykırı işlem yapılması hâlinde yapılan fazla ve yersiz ödemeler ilgili fıkra hükümleri saklı kalmak kaydıyla kanuni faiziyle birlikte işverenden tahsil edilir. Ayrıca her bir sigortalı için brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
Bu maddede yer alan destek tutarlarını bu maddenin yürürlük tarihinden sonraki tespit edilecek asgari ücret artış oranında artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Fondan bu madde kapsamında karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.
Bu madde hükümleri; 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile 2886 sayılı Kanuna, 4734 sayılı Kanuna ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
Birinci fıkra uyarınca destekten yararlananları işe alan işverenler; aynı sigortalı için destekten yararlanılan süre boyunca, bu Kanun ile diğer kanunlarda diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamaz.
Bakanlık, bu madde uyarınca verilecek desteklere ilişkin ödeme usul ve esaslarını belirlemeye ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye yetkilidir.”
Hükümleri yer almaktadır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteği 1/12/2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek olup, anılan maddenin birinci fıkrasına ilişkin uygulamanın usul ve esasları aşağıda açıklanmıştır.
Bununla birlikte, 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen nakdi ücret desteği uygulaması Türkiye İş Kurumu tarafından yürütüleceğinden bu Genelgede ikinci fıkraya ilişkin açıklamalara yer verilmemiştir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için,
Sigortalı yönünden;
a) 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü arasında (son gün dahil) işe alınmış olması,
b) 1/10/2020 tarihi itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması,
c) İşe giriş tarihi itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmaması,
ç) İşe giriş tarihi itibarıyla yabancı olmaması,
d) Sigortalının fiilen çalıştırılması,
İşyeri yönünden;
e) Özel sektör işverenine ait olması,
f) Sigortalının 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,
g) 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin ayrı ayrı olmak üzere, destek süresinin sona ermesinden itibaren, destekten yararlandıkları ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması,
Şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
a) Sigortalının 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü arasında işe alınmış olması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinde yer alan prim desteğinden 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son günü arasında (son gün dahil) işe alınan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan sigortalıların, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında gerek işe alındığı işyerinden, gerekse farklı bir işyerinden Kurumumuza verilen 2020/Ağustos ayına/dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması gerekmektedir.
2020/Ağustos ayında/döneminde sigortalının 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, Ek 5 ve Ek 6 ncı maddesi kapsamında Kuruma bildirilmiş olması halinde bu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılabilecektir.
Örnek: (A) Limited Şirketinde 2/12/2020 tarihinde işe alınan;
- (B) sigortalısının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında en son 2020/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 30 gün üzerinden Kurumumuza bildirildiği,
- (C) sigortalısının 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında 2020/Temmuz ayında 30 gün, 2020/Ağustos ayında 1 gün aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kurumumuza bildirildiği,
- (D) sigortalısının en son 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-b kapsamında 15 günlük sigortalılığının olduğu ve 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında 16 günlük aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kurumumuza bildirildiği,
- (E) sigortalısının en son 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-b kapsamında 30 günlük sigortalılığının olduğu varsayıldığında;
Maddede aranılan diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, (B) ve (E) sigortalılarından dolayı prim desteğinden yararlanılması mümkün olacak, buna karşın 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında sigortalı (C) bir gün, sigortalı (D) ise 16 gün Kurumumuza bildirildiğinden, sigortalı (C) ve (D) den dolayı bahse konu destekten yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Diğer taraftan, sigortalıların;
- Aday çırak, çırak veya işletmelerde meslekî eğitim görmesi nedeniyle 7 veya 42 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Meslekî ve teknik ortaöğretim ile yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmaması nedeniyle 22, 43, 49 ve 50 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Türkiye İş Kurumunca düzenlenen kurslara katılmış olması nedeniyle 46 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular için 19 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
- Sıfır gün ve sıfır kazançlı,
Düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile Kurumumuza bildirilmiş olması halinde, bu süreler 2020/Ağustos ayında/döneminde Kurumumuza bildirilmiş süre olarak dikkate alınmayacaktır.
2020/Ağustos ayında/döneminde 5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerden dolayı bu destekten yararlanılamayacaktır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan sigortalılara, işe giriş tarihi itibarıyla Kurumumuzdan emekli veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması gerekmektedir. Bu durumda, sigortalıya Kurumumuzdan emeklilik veya yaşlılık aylığı dışında bağlanan aylık veya gelirler, destekten yararlanmaya engel teşkil etmemektedir.
506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, odalar tarafından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanan sigortalılardan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan işveren desteğinden yararlanılabilmesi için 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan sigortalıların işe giriş tarihi itibarıyla yabancı kimlik numarasının olmaması gerekmektedir. Başka bir ifade ile bu destekten işe giriş tarihi itibarıyla sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanabilmek için, kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecek olup, bahse konu prim desteği 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışan sigortalılar hakkında uygulanmayacaktır.
Buna göre;
1) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklara ait işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı,
2) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alım ve yapım işleri, 4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerinde/işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı,
Bu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, ihale konusu iş üstlenen işyeri işverenleri, mahiyet kodu (1) veya (3) olarak tescil edilmiş işyerleri ya da resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu (2) veya (4) olarak tescil edilmiş işyeri işverenleri ile 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri bahse konu destekten yararlanamayacaktır.
5510 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu destekten yararlanamayacaktır.
f) Sigortalının 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylaı ında/döneıııleı inde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten, maddede aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının işe alındığı işyerinden Kuruma 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla yararlanılabilecektir.
2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak bildirim yapılan 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 52, 53, 54, 55 nolu belge türlerinde kayıtlı sigortalılar ( (0) günlü bildirimler hariç) dikkate alınacak olup, 2, 7, 19, 22, 42, 43, 46, 47, 49 ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
Örnek 1: (B) Ltd. Şti. işyerince, 3/12/2020 tarihinde işe alınan sigortalının, 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteği kapsamında olduğu, işyerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma yapılan bildirimlerin sırasıyla;
2019/Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarında ........ (1) nolu belge türü ile (10) sigortalı,
(2) nolu belge türü ile (2) sigortalı, (29) nolu belge türü ile (1) sigortalı
2019/Mayıs, Haziran, Temmuz aylarında..............(1) nolu belge türü ile (12) sigortalı,
(2) nolu belge türü ile (2) sigortalı, (29) nolu belge türü ile (1) sigortalı,
2019/Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım aylarında .......(1) nolu belge türü ile (13) sigortalı,
(2) nolu belge türü ile (1) sigortalı, (29) nolu belge türü ile (3) sigortalı,
2020/Ocak, Şubat ve Mart aylarında........................(1) nolu belge türü ile (13) sigortalı,
(2) nolu belge türü ile (1) sigortalı, (29) nolu belge türü ile (3) sigortalı,
2020/Nisan ayında..................................................(1) nolu belge türü ile (5) sigortalı,
(2) nolu belge türü ile (1) sigortalı,
olduğu varsayıldığında; 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak (1) ve (29) nolu belge türleri dikkate alınarak en az bildirim yapılan ay 2020/Nisan ayı olup, bildirim yapılan sigortalı sayısı toplamının (5) olması nedeniyle, bu sigortalıdan dolayı, bahse konu prim desteğinden yararlanılabilmesi için toplamda (6) ve üzerinde sigortalı çalıştırılması gerekmektedir.
1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında şartlara haiz birden fazla sigortalının işe alınması halinde, bu sigortalıların tamamından dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, bu sigortalıların tamamının 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması gerekmektedir.
Örnek 2: (1) nolu örnekteki işyerinin, 7/12/2020 tarihinde başka bir sigortalıyı işe alması halinde, her iki sigortalıdan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, bu işyerinde toplamda (7) ve üzerinde sigortalı çalıştırılması gerekmekte olup, (6) sigortalının çalıştırıldığı aylarda kapsama giren (2) sigortalıdan yalnızca birinden dolayı prim desteğinden yararlanılabilecektir. Destekten yararlanılacak ayda toplam (5) sigortalı ve altında bildirim yapılması halinde ilave olma şartı sağlanmayacağından her iki sigortalıdan dolayı destekten yararlanılmayacaktır.
Bununla birlikte, destekten yararlanılacak ayda/dönemde bildirim yapılan toplam sigortalı sayısı hesabında 7, 19, 22, 42, 43, 46, 47, 49 ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
Birinci fıkrada aranılan diğer şartlara sahip olan sigortalı, Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmasa dahi, sonraki aylarda işyerinde çalışan sigortalı sayısı Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının üzerine çıktığı takdirde, bahse konu sigortalıdan dolayı ilgili aylarda 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılabilecektir.
Bununla birlikte, 18/4/2020 tarihi ve sonrasında ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen işyerleri, daha önce tescil edildiği halde 2019 yılının tamamı ile 2020 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan aylarında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen ya da 2019 yılının tamamı ile 2020 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan aylarında Kuruma uzun vadeli sigorta kolları kapsamında bildirimde bulunmayan işyerleri, ilave olma şartı aranmaksızın destek kapsamına giren ve kanunda aranılan şartları sağlayan tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanabilecektir.
2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı, ilgili ayda/dönemde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki belgelerde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan ayda/dönemde, bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay/dönem içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde ya da işverenlerce aynı sigortalı hakkında aynı aya ilişkin birden fazla belge türü ile bildirim yapılması durumunda, bu sigortalılar için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılması sırasında, 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan aya/döneme ilişkin geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelere istinaden veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen asıl/ek/iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısı, sigortalı için e-SGK/İşveren Sistemi üzerinden tanımlama tarihi itibarıyla belirlenen sigortalı sayısını değiştirmeyecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
Hesabı
Destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı, destek süresince destek kapsamında 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilerek destekten yararlanılan sigortalı sayısının ikiye bölünmesi suretiyle bulunacak olup, bu sayının küsurat kısmının 0,50 ila 0,99 arasında olması halinde bu sayı tama iblağ edilecektir.
Örnek: (A) Ltd. Şti.'de;
2020/Aralık ayında A, B ve C sigortalılarından,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalılarından,
Dolayı destekten yararlanıldığı varsayıldığında; destek süresinin sona ermesinden itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısı 3 (5/2=2,5=3) olacaktır. İşverenin bu beş sigortalıdan tercih edeceği üç sigortalıyı, destek süresinin bitiminden sonra ortalama destek süresi kadar fiilen çalıştırması gerekmektedir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki destekten yararlanılabilmesi için, bu fıkra kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısının, destek süresinin sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılması gerekmektedir.
Destekten Yararlanılan Ortalama Süre = Destekten Yararlanılan Tüm Sigortalıların Gün Sayısı / Destekten Yararlanılan Sigortalı Sayısı formülü vasıtasıyla bulunacaktır. Buna göre, destekten yararlanılan ortalama sürenin küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
Örnek: (H) Ltd. Şti.'de;
2020/Aralık ayında A, B ve C sigortalıların her biri için 30 gün,
2021/Ocak ayında A, B, C, D ve E sigortalıların her biri için 17 gün bildirim yapıldığı ve destekten yararlanıldığı varsayıldığında,
Sigortalılar |
2020/ Aralık |
2021/Ocak |
Toplam |
A |
30 |
17 |
47 |
B |
30 |
17 |
47 |
C |
30 |
17 |
47 |
D |
- |
17 |
17 |
E |
- |
17 |
17 |
Toplam |
90 |
85 |
175 |
Destekten yararlanılan ortalama süre 35 gün (175/5=35) olacaktır. Bu durumda işverenin destekten yararlandığı 5 sigortalısından tercih edeceği üç sigortalısını, destek süresinin sona ermesinden itibaren, maddenin yürürlük tarihinden 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününü içine alan ay sayısını geçmeyecek süre içinde 35 gün çalıştırması gerekmektedir.
Destek süresinin sona ermesinden itibaren gerek çalıştırılması gereken sigortalı sayısı hesabında gerekse destekten yararlanılan ortalama süre hesabında;
-27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde (0) gün ve (0) kazançlı ya da (0) gün ve kazançlı olarak kayıtlı sigortalılar hesaplamaya dahil edilmeyecektir.
-Her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde 27256 kanun türünden Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
-27256 kanun türünden Kuruma bildirilen bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar prim ve hizmet beyannamesinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
Ay içinde 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar prim ve hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Çalıştırılması gereken sigortalı sayısı ile destekten yararlanılan ortalama süre, destek süresinin bitmesinden (4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılmayacak sürenin son gününden) sonra sistem tarafından hesaplanarak İşveren Sisteminde bulunan "4447/Geçici 28. Madde Listeleme-Silme" menüsünde yer alan tanımlama ekranında gösterilecektir.
Çalıştırılması gereken sigortalı sayısı hesabı ile destekten yararlanılan ortalama süre hesabı yapıldıktan sonra hesaplamaya esas aylara ilişkin geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelere istinaden veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen asıl/ek/iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalılar dikkate alınmayacaktır.
Diğer taraftan, bu fıkra kapsamında destekten yararlanılan sigortalı sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona ermesinden itibaren, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen çalıştırılmaması halinde, işveren 4447 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yersiz yararlanmış olacağından, yersiz yararlanılan destek tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılabilmesi için 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kuruma verilmiş olması gerekmektedir.
Bu destek hükümleri, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde kısmi zamanlı çalıştırılan öğrenciler, Türkiye İş Kurumunca düzenlenen eğitimlere katılan kursiyerler, harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlar, yalnızca işsizlik sigortasına tabi olanlar, yurt dışında çalışanlar, doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği alanlar, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular ve iş kaybı tazminatı alanlar hakkında uygulanmayacağından, 2-7-12-14-19-20-21-22-23-28-39-41-42-43-45-46-47-48-49 -50-90-91-92 nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri için 27256 kanun numarası seçilemeyecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınan ve maddede belirtilen şartları sağlayan sigortalılardan dolayı, sigortalının işe alındığı tarihten itibaren 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere her ay prim desteğinden yararlanılabilecektir.
Sigortalının destek kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi sona ermeden işten ayrılıp aynı işyerinde veya aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında aranılan şartların sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca destek kapsamında işe alınan sigortalıların 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı prim ödeme gün sayısının, günlük 44,15 TL ile çarpımı sonucu bulunan tutar kadar destekten yararlanılacak olup, bu tutar her ay işverenlerin Kurumumuza ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Örnek: (K) Anonim Şirketinde 8/12/2020 tarihinde işe alınan ve 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren bir sigortalı için 2020/Aralık ayına ilişkin 27256 kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin 22/1/2021 tarihinde Kuruma gönderildiği ve 2020/Aralık ayındaki prim ödeme gün sayısının 24 olduğu varsayıldığında 24 x 44,15= 1.059,60 TL destekten yararlanılacaktır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yararlanılan prim desteği tutarları işverenin Kurumumuza olan borçlarına mahsup edilecek, kalan tutarın bulunması halinde, bu tutarlar işverene iade edilmeyerek, yararlanılan prim desteği tutarları tamamlanana kadar, işverenin bahse konu borçlarına mahsubuna devam edilecektir.
İşverenlerin prim desteğinden yararlanmasını müteakip, işyeri dosyasının 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılarak iz işlemlerinin yapılmış olması ve Kurumumuzca tescil edilmiş başkaca işyeri dosyası ile mahsup yapılacak başkaca herhangi bir borcunun bulunmaması halinde de, yararlanılan destek tutarları işverenlere iade edilmeyerek iptal edilecektir.
Asıl işverenin hak ettiği prim desteği asıl işverenin borcu olmaması durumunda alt işverenin Kurumumuza olan borcuna mahsup edilebilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
Ancak, kapsama giren sigortalılardan dolayı asıl ve alt işverenlerce söz konusu prim desteğinden yararlanılabilmesi için asıl işverenin prim desteği kapsamında işe aldığı sigortalının, yalnızca asıl işverenin bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak; her bir alt işverenin prim desteği kapsamında işe aldığı sigortalının ise yalnızca kendi bildirdiği sigortalılar dikkate alınarak, her biri ayrı ayrı 2019/Ocak ila 2020/Nisan döneminde Kuruma uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak en az sayıda bildirim yapılan Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır. aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave çalıştırılmaları ve 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan diğer şartları sağlamaları gerekmektedir.
Destek süresinin sona ermesinden itibaren gerek çalıştırılması gereken sigortalı sayısı hesabında gerekse destekten yararlanılan ortalama süre hesabında, hem asıl işverenin hem de alt işverenlerin destek kapsamında yalnızca kendi bildirdikleri sigortalılar dikkate alınarak işlem yapılacaktır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanan işverenler, bu destekten yararlanılan ayda 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten yararlanamayacaktır. Destekten yararlanma süresi içinde 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan destekten yararlanılmayan aylarda, 4447 sayılı Kanunun geçici 27 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan destekten maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla yararlanılabilecektir.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan bu teşvikten yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır.
4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren sigortalılardan dolayı prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekmektedir.
İşverenlerce kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan "27256-4447 Sayılı Kanun Geçici 28.Madde - İlave İstihdam Desteği" menüsü vasıtasıyla yapılacaktır.
Söz konusu ekranlar vasıtasıyla yapılacak olan tanımlama işlemleri sırasında,
Sigortalının;
-1/12/2020 ila 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak sürenin son günü (son gün dahil) arasında işe alınmış olup olmadığı,
-2020/Ağustos ayına ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olup olmadığı,
-İşe giriş tarihi itibarıyla sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmış olup olmadığı,
-İşe giriş tarihi itibarıyla yabancı kimlik numarası olup olmadığı,
e-SGK sistemince kontrol edilmek suretiyle kapsama giren sigortalıların sisteme tanımlanması sağlanacaktır.
İşverenlerce e-SGK kanalıyla yapılacak olan tanımlamalar sırasında, kapsama giren sigortalılara ilişkin yukarıda belirtilen kontroller sistem tarafından elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin onaylanması halinde, bu nitelikteki sigortalılar için sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Destek kapsamına giren sigortalının Kurumumuz sistemine tanımlanmasından sonra, sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmış olup olmadığı, yabancı kimlik numarasının bulunup bulunmadığı ve 2020/Ağustos ayına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olup olmadığı hususlarında meydana gelecek geriye yönelik değişiklikler dikkate alınmayacaktır.
10-1- Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi bu madde uyarınca verilen desteklerden yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden Fon tarafından karşılanan tutar 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.
10-2- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteği kapsamında olmasına rağmen, bu destekten yararlanmayan işverenlerce sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunulması halinde, 5510 sayılı Kanunun Ek 17 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında 2018-17 sayılı Genelgede açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda, geriye yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.
10-3- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanmakta olan işyerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde, prim desteğinden yararlanılan sigortalılardan dolayı, destek süresi aşılmamak kaydıyla kalan süreler için yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
10-4- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yer alan destekten yararlanılıp yararlanılamayacağı hususu, işyeri bazında ayrı ayrı tespit edilmektedir. Bu nedenle, aynı işverene ait başka bir işyerinde naklen ve hizmet akdi sona ermeden çalışmaya başlayan bir sigortalının, yeni işyerindeki çalışmaları dolayısıyla söz konusu destekten yararlanıp yararlanmayacağı hususu, yeni işyerinde sigortalı ve işyeri bakımından gerekli şartların sağlanmış olup olmadığına bakılarak yeniden değerlendirilecektir.
10-5- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yersiz yararlandığı anlaşılan işverenlerden, yersiz yararlanılan prim desteği tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
10-6- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanmak için destekten yararlanılacak aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde Kuruma verilip verilmediği, 27256 kanun numarasında düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden tahakkuk edecek primlerin süresinde ödenip ödenmediği ile Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunup bulunmadığı şartları aranmayacaktır.
10- 7- 4447 sayılı Kanunun geçici 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan prim desteğinden yararlanılan ve İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.
Bu Genelge hükümleri 1/12/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girer.
(27.11.2020)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.