Kısa çalışma; hizmet akdi fesih edilmeden kriz veya zorlayıcı sebeplerle, kısmen de olsa; çalışana gelir güvencesi sağlayan bir uygulamadır.
Kısa çalışma kararı, işveren tarafından tek taraflı olarak verilebilir.
İşçinin ve varsa, taraf olan sendikanın onayı olmasa da işveren bu konuda yasal girişimlerde bulunabilir.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilir. Cumhurbaşkanı, bu süreyi 3 ay daha uzatabilir.
Kısa çalışma; İşyerinin tamamında uygulayabileceği gibi işin durumuna göre işyerinin sadece belirli bir birimi için de uygulanabilir.
30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, ek 2’nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç
işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam eder.
Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25’inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir.
Bu madde kapsamında yapılan başvurular, uygunluk tespitleri hariç olmak üzere başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılır.
Bu madde kapsamında yapılan başvuru tarihini 31.12.2020 tarihine kadar uzatmaya ve birinci fıkrada belirlenen günleri farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Genel ekonomik kriz, Sektörel Kriz, Bölgesel kriz ve Zorlayıcı Sebeplerin
gerekmektedir.
İşyerinde uygulanan çalışma süresinin önemli ölçüde azalmış sayılabilmesi için,
Bu durumun varlığında işveren, kısa çalışma talebini;
Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere
Süre: En fazla 3 ay (covid-19 nedeniyle 30 Haziran’a kadar)
Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler Kısa Çalışmanın Başlangıcında Belirlenen İşsizlik Ödeneği Süresinden düşülür.
Örneğin: KÇ’nın başladığı tarihte 10 ay işsizlik ödeneği alma şartlarını taşıyan işçi, 2 AY KÇÖ aldıktan sonra işsiz kalması halinde en fazla 8 ay işsizlik ödeneceği alabilecektir.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanılan sürenin işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Yeni koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilir.
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte,
elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilir.
Başvuruların sorunsuz bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. Gerektiğinde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler talep edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.
Kısa çalışma uygulamasından yararlanılabilmesi için işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı İş Kanunun 25’inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler dışında bir gerekçeyle işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekmektedir.
*** İşletmeye bağlı şubeler varsa her şube için: şubenin bağlı bulunduğu İŞKUR Hizmet
Merkezine mail yoluyla müracaat gerekmektedir.)
*** Geçici 23. madde kapsamında yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren uygunluk tespitleri hariç olmak üzere 60 gün içinde sonuçlandırılır.
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu, İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işverene, İŞKUR tarafından bildirilir.
İşveren de durumu,
Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla taleplerini gönderdikleri adrese yapılır.
Talebi uygun bulunan işverenler, Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından faaliyeti durdurulan iş yerleri ile ilgili olarak yapılan uygunluk tespiti incelemelerinde, iş yerlerinin sadece bu kapsamda olup olmadığına ilişkin belgeler yeterli olacaktır. Örneğin işletme ruhsatı, faaliyet belgesi, vergi levhası gibi.
İşverenlerin yönetimsel kararları çerçevesinde faaliyeti durdurulması halinde yapılan incelemelerinde ise, durumu ortaya koyacak ilgili belgeler yeterli olacaktır. Örneğin Yönetim Kararı…
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu; uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.
Ancak, çalışılmayan sürenin azaltılması veya işyerinin tekrar faaliyete başlama durumlarının İŞKUR’a hızlı bir şekilde bildirimi yeterlidir.