GÜNCEL MEVZUAT
TÜRMOB:Özel Sirküler: Sözleşme Bedellerinin Döviz Cinsinden Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar - MuhasebeTR

TÜRMOB:Özel Sirküler: Sözleşme Bedellerinin Döviz Cinsinden Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar

ÖZEL MEVZUAT SİRKÜLERİ

SÖZLEŞME BEDELLERİNİN DÖVİZ CİNSİNDEN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

13.09.2018 tarihli ve 30534 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Karı ile 32 sayılı Kararda değişiklik yapılmış, yapılan değişiklikle;

  1. 7/8/1989 tarihli ve 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kararın 4’üncü maddesine, "g) Türkiye'de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz." bendi
  2. Aynı Karara "Geçici Madde 8-Bu Kararın 4’üncü maddesinin (g) bendinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde, söz konusu bentte belirtilen ve daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında; Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenir." Maddesi,

eklenmiş; konuyla ilgili ayrıntılı açıklamalarımıza 13.09.2018/159 sayılı Sirkülerimizde yer verilmişti.

11.8.1989 tarih ve 20249 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TÜRK PARASI KIYMETİNİ

KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARAR’da;

  • Türkiye'de yerleşik kişiler; yurtdışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek ve tüzel kişiler

 

  • Döviz efektif dahil yabancı parayla ödemeyi sağlayan her nev'i hesap, belge ve vasıtaları olarak tanımlanmaktadır.

 

6.10.2018 tarihli ve 30557 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA   HAKKINDA   32   SAYILI   KARARA   İLİŞKİN   TEBLİĞ   (TEBLİĞ   NO:   2008-32/34)’DE DEĞİŞİKLİK  YAPILMASINA  DAİR  TEBLİĞ  (TEBLİĞ  NO:  2018-32/51)  ile  Türk  Parası  Kıymetini

Koruma Hakkında 32 sayılı Karar gereğince tespiti Bakanlığa bırakılan konularda düzenleme yapılmıştır. 28/2/2008 tarihli ve 26801 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türk Parası Kıymetini  Koruma  Hakkında  32  Sayılı  Karara  İlişkin  Tebliğ  (Tebliğ  No:  2008-32/34)’de değişiklik yapılarak Tebliğin mülga 8 inci maddesi başlığı ile birlikte yeniden düzenlenerek döviz cinsinden ve dövize endeksli sözleşmeler ile ilgili düzenlemelerde bulunulmuştur.

Tebliğ ile ilgili ayrıntılı açıklamalarımıza 08.10.2018/170 sayılı Sirkülerimizde yer verilmişti.

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda ve ilgili Tebliğde yapılan düzenlemelere ilişkin Sözleşme Bedellerinin Döviz Cinsinden Belirlenmesine İlişkin Özet Tablo aşağıda gösterilmiştir:

 

SÖZLEŞME BEDELLERİNİN DÖVİZ CİNSİNDEN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN ÖZET TABLO

 

Fıkra

No

 

 

Sözleşmenin Çeşidi

 

 

Konusu

 

Dövize endeksli yapılıp yapılamayacağı

13.9.2018 tarihinden önce akdedilen sözleşmelerin TL’ye

çevrilip çevrilmeyeceği

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

Gayrimenkul satış sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri, konusu serbest bölgeler dahil yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul satış

sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

 

 

 

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

 

 

 

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

Gayrimenkul kiralama

sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin

kendi aralarında akdedecekleri, konusu serbest bölgeler dahil yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

 

 

 

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz

 

 

 

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

İş akdi sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri ve yurt içerisinde ifa edecekleri, iş sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri

 

 

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

 

 

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri ve yurt

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

Türk parası olarak

taraflarca yeniden

 

 

dışında ifa edilecekleri, iş sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

olarak kararlaştırılabilir.

belirlenmek zorunda

değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Danışmanlık, aracılık ve taşımacılık dâhil hizmet sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri, danışmanlık, aracılık ve taşımacılık dâhil hizmet sözleşmelerinde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer

ödeme yükümlülükleri

 

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

 

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişilerin taraf oldukları hizmet

sözleşmeleri,

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda

değildir.

İhracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında yapılan hizmet

sözleşmeleri,

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışında gerçekleştirecekleri faaliyetler kapsamında yapılan

hizmet sözleşmeleri,

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda

değildir.

Türkiye’de yerleşik kişilerin, kendi aralarında akdedecekleri, Türkiye’de başlayıp yurt dışında sonlanan ve yurt dışında başlayıp Türkiye’de sonlanan elektronik haberleşme ile ilgili hizmet

sözleşmeleri.

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

5

 

Gemilerin inşası, tamiri ve bakımı dışında kalan eser sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri, eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve          bu          sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

 

 

 

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında              akdedecekleri, 16/12/1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde              Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda tanımlanan gemilerin inşası, tamiri ve bakımına ilişkin sözleşmelerde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan

diğer ödeme yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6

 

 

 

 

 

 

 

İş makineleri dâhil taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri İş makineleri dâhil taşıt satış sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

 

 

 

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

 

 

 

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmelidir.

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri, iş makineleri dâhil taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

7

 

 

 

 

 

İş makineleri dâhil taşıt kiralama sözleşmeleri dışında kalan menkul kiralama sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri İş makineleri dâhil taşıt kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri, iş makineleri   dâhil   taşıt  kiralama

sözleşmeleri      dışında     kalan,

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda

değildir.

 

 

 

menkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer

ödeme yükümlülükleri

 

 

 

 

 

 

 

 

8

 

Bilişim teknolojileri kapsamında yurt dışında üretilen yazılımlara ilişkin satış sözleşmeleri ile donanım ve yazılımlara ilişkin lisans ve hizmet sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik kişilerin; kendi aralarında akdedecekleri, bilişim teknolojileri kapsamında yurt dışında üretilen yazılımlara ilişkin satış sözleşmeleri ile donanım ve yazılımlara ilişkin lisans ve hizmet sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

9

 

 

 

 

 

Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmeleri ile

Gemilere İlişkin Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmeleri

Finansal Kiralama (Leasing)

Sözleşmeleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

Türk parası olarak

taraflarca yeniden belirlenmelidir.

4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda tanımlanan gemilere ilişkin finansal kiralama (leasing) sözleşmelerinde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

10

 

32 sayılı Kararın yurt dışından temin edilen kredilere ilişkin 17 ve yurt içinden temin edilen kredilere ilişkin 17/A maddeleri kapsamında yapılacak finansal kiralama (leasing) sözleşmeleri

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın yurt dışından temin edilen kredilere ilişkin 17 ve yurt içinden temin edilen kredilere ilişkin  17/A maddeleri kapsamında yapılacak finansal kiralama (leasing) sözleşmelerine ilişkin bedeller

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

11

 

 

İş Sözleşmeleri ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin taraf olduğu iş sözleşmeleri

İş Sözleşmeleri

Döviz   cinsinden   veya dövize             endeksli

olarak kararlaştırılamaz.

Türk parası olarak

taraflarca yeniden belirlenmelidir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin taraf olduğu iş sözleşmelerinde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer

ödeme yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

12

Kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama dışında kalan

sözleşmeler

Kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme

yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

Kamu kurum ve

Kamu kurum ve kuruluşlarının

Döviz cinsinden veya

Türk parası olarak

 

kuruluşlarının taraf

taraf olduğu döviz cinsinden veya

dövize endeksli

taraflarca yeniden

 

olduğu döviz cinsinden

dövize        endeksli        ihaleler,

olarak kararlaştırılabilir.

belirlenmek zorunda

 

veya dövize endeksli

sözleşmeler     ve     milletlerarası

 

değildir.

 

ihaleler, sözleşmeler ve

antlaşmaların ifası kapsamında

 

 

 

milletlerarası

olmak     kaydıyla;    yüklenicilerin

 

 

 

antlaşmaların ifası

üçüncü     taraflarla     akdedeceği

 

 

 

kapsamında olmak

gayrimenkul   satış,   gayrimenkul

 

 

 

kaydıyla; yüklenicilerin

kiralama ve iş sözleşmeleri dışında

 

 

13

üçüncü taraflarla

kalan    sözleşmelerde,   sözleşme

 

 

 

akdedeceği

bedeli    ve    bu    sözleşmelerden

 

 

 

gayrimenkul satış,

kaynaklanan       diğer       ödeme

 

 

 

gayrimenkul kiralama

yükümlülükleri

 

 

 

ve iş sözleşmeleri

 

 

 

 

dışında kalan

 

 

 

 

sözleşmeler

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14

 

 

 

 

 

Bankaların taraf olduğu sözleşmeler

Hazine ve Maliye Bakanlığının 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin            Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirdiği işlemlerle ilgili olarak bankaların taraf olduğu sözleşmelerde, sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan

diğer ödeme yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

15

 

 

 

 

 

 

 

 

Sermaye piyasası araçları işlemleri

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak yapılan düzenlemeler çerçevesinde sermaye piyasası araçlarının (yabancı sermaye piyasası araçları ve depo sertifikaları ile yabancı yatırım fonu payları da dahil olmak üzere) döviz cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan işlemlere

ilişkin yükümlülükler

Döviz cinsinden kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

16

 

 

 

 

 

 

Dışarıda yerleşik kişiler ile serbest bölgelerdeki şirketlerin taraf olduğu iş ve hizmet sözleşmeleri

Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler ile serbest bölgedeki faaliyetleri kapsamında serbest bölgelerdeki şirketlerin taraf olduğu iş ve hizmet sözleşmelerinde, sözleşme bedeli ve bu          sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli

olarak kararlaştırılabilir.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

17

 

 

 

 

Yolcu, yük veya posta taşıma faaliyetinde bulunan ticari havayolu işletmeleri ile ilgili diğer bazı işletmelerin Türkiye’de yerleşik kişilerle döviz cinsinden veya dövize endeksli bedeller içeren gayrimenkul satış, gayrimenkul kiralama ve iş sözleşmeleri haricindeki sözleşmeleri

Türkiye’de yerleşik yolcu, yük veya posta taşıma faaliyetinde bulunan ticari havayolu işletmeleri; hava taşıma araçlarına, motorlarına ve bunların aksam ve parçalarına yönelik teknik bakım hizmeti veren şirketler; sivil havacılık mevzuatı kapsamında havalimanlarında yer hizmetleri yapmak üzere çalışma ruhsatı alan veya yetkilendirilen kamu ya da özel hukuk tüzel kişiliği statüsündeki kuruluşlar ile söz konusu kuruluşların kurdukları işletme ve şirketler ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayelerinde en az %50 hisse oranına sahip olduğu ortaklıkların Türkiye’de yerleşik kişilerle gayrimenkul satış, gayrimenkul kiralama ve iş sözleşmeleri               haricindeki

sözleşmeleri

Döviz cinsinden veya dövize endeksli bedeller içeren şekilde akdetmeleri mümkündür.

Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmek zorunda değildir.

 

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN  HUSUSLAR

  1. Sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamayan sözleşmeler kapsamında düzenlenecek kıymetli evraklarda yer alan bedellerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenmesi mümkün değildir.
  2. Uluslararası piyasalarda fiyatı döviz cinsinden belirlenen kıymetli madenlere ve/veya emtiaya endekslenen ve/veya dolaylı olarak dövize endekslenen sözleşmeler, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 4’üncü maddesinin (g) bendi uygulaması kapsamında dövize endeksli sözleşme olarak değerlendirilir.
  3. Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışındaki; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, işlettiği veya yönettiği fonlar, yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler ile doğrudan ya da dolaylı olarak sahipliklerinde bulunan şirketler Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 4’üncü maddesinin (g) bendi1 uygulaması kapsamında Türkiye’de yerleşik olarak değerlendirilir.
  4. İstisna tanınan tarafların mutabakatıyla yeni yapılacak sözleşmelerin Türk parası cinsinden yapılmasını veya mevcut döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşmelerde yer alan bedellerin Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesi uyarınca Türk parası olarak yeniden kararlaştırılmasını talep etmesi durumunda sözleşmelerde yer alan bedeller Türk parası cinsinden kararlaştırılır.

1 Söz konusu bent aşağıdaki gibidir.

g) (Ek: 2018/85 – 13.09.2018/ m.1) Türkiye’de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarında menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dâhil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz.

13.09.2018 Tarihinden Önce Akdedilmiş Olan

Yürürlükteki Sözleşmelerdeki Döviz Cinsinden Kararlaştırılmış Bulunan Bedellerin 32 Sayılı Kararın Geçici 8’inci Maddesi Uyarınca TL’ye Ne Şekilde Çevrileceği

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ’in (Tebliğ No: 2008-32/34) 8’inci maddesi uyarınca akdedilecek sözleşmelerden istisna kapsamına alınan, ancak Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş bulunan sözleşmeler de anılan geçici madde hükmünden istisnadır.

Sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde yer alan bedellerin Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesi kapsamında 13.10.2018 tarihine kadar Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmesi gerekmektedir.

Yeniden belirlenirken mutabakata varılamazsa; akdedilen sözleşmelerde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller, söz konusu bedellerin 2/1/2018 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru (1$=3,776 TL) kullanılarak hesaplanan Türk parası cinsinden karşılığının 2/1/2018 tarihinden bedellerin yeniden belirlendiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması suretiyle belirlenecektir.

Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih olan 13.09.2018 tarihinden önce akdedilen konut ve çatılı iş yeri kira sözleşmelerinde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller yukarıdaki açıklamalara göre iki yıllık süre için Türk parası olarak belirlenir. Ancak, Türk parası olarak belirlemenin yapıldığı kira yılının sonundan itibaren bir yıl geçerli olmak üzere; Türk parası olarak belirlenen kira bedeli, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, belirleme tarihinden belirlemenin yapıldığı kira yılının sonuna kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir. Bir sonraki kira yılı Türk parası cinsinden kira bedeli ise, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, önceki kira yılında geçerli olan kira bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunun belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir ve belirlenen Türk parası cinsinden kira bedeli bu fıkrada belirtilen iki yıllık sürenin sonuna kadar geçerli olur.

Söz konusu düzenlemeler sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması mümkün olmayan sözleşmelerde tahsili yapılmış veya gecikmiş alacaklar için uygulanmayacaktır.

Saygılarımızla…

(09.10.2018)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM