GÜNCEL MEVZUAT
Finansal Holding Şirketleri Hakkında Yönetmelik - MuhasebeTR

Finansal Holding Şirketleri Hakkında Yönetmelik

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

FİNANSAL HOLDİNG ŞİRKETLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

             Amaç ve kapsam

             MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, finansal holding şirketlerinin kapsamına, kurumsal yapılarına, tabi olacakları sınırlamalara ve denetimlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

             (2) Bu Yönetmelik 4 üncü madde ile niteliği ve kapsamı belirlenen finansal holding şirketlerini kapsar.

             Dayanak

             MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 78 ve 93 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

             Tanımlar

             MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;

             a) Ana ortaklık: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan banka dışındaki ana ortaklığı,

             b) Bağlı ortaklık: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bağlı ortaklığı,

             c) Banka: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankaları,

             ç) Finansal holding şirketi: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesi ile niteliği ve kapsamı belirlenen finansal holding şirketini,

             d) Finansal kuruluş: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan finansal kuruluşu,

             e) Fon: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu,

             f) Hesap dönemi: Bir takvim yılını,

             g) Kanun: 5411 sayılı Bankacılık Kanununu,

             ğ) Kredi kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi kuruluşunu,

             h) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu,

             ı) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu,

             i) Nitelikli pay: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan nitelikli payı

             ifade eder.

             Finansal holding şirketlerinin kapsamı

             MADDE 4 – (1) Türkiye’de anonim şirket şeklinde kurulan ve bağlı ortaklıklarından en az bir tanesi kredi kuruluşu olan bir ana ortaklığın,

             a) Bağlı ortaklıklarının yarısından fazlasının kredi kuruluşu ve/veya finansal kuruluş olması,

             b) Ödenmiş sermayesinin yüzde ellisinden fazlasının bu tür ortaklıklara tahsis edilmesi,

             c) Son üç hesap dönemi sonu itibarıyla kredi kuruluşları ile finansal kuruluşlardan oluşan bağlı ortaklıklarına ait aktif toplamı ortalamasının, ana ortaklık ve bağlı ortaklıklarının ayrı ayrı aktiflerinin toplamının ortalamasına oranının yüzde kırk veya üzerinde olması,

             ç) Son üç hesap dönemi sonu itibarıyla bankalardan ve finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinden oluşan bağlı ortaklıklarına ait aktif toplamı ortalamasının, kredi kuruluşları ile finansal kuruluşlardan oluşan bağlı ortaklıklarına ait aktif toplamı ortalamasına oranının yüzde on veya üzerinde olması

             şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde söz konusu ana ortaklık finansal holding şirketi kapsamındadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Finansal Holding Şirketlerinin Kurumsal Yapısı

             Ortakların nitelikleri ve dolaylı pay sahipliği

             MADDE 5 – (1) Finansal holding şirketlerinin sermayesinde nitelikli paya sahip gerçek ve tüzel kişilerin Kanunun 8 inci maddesinde yer alan banka kurucu ortaklarına ait nitelikleri taşımaları gereklidir.

             (2)  Birinci fıkradaki nitelikli pay sahipliğinin tespitinde dolaylı pay sahipliği Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde düzenlenen usul ve esaslar çerçevesinde belirlenir.

             Ana sözleşme değişikliği, pay edinim ve devirleri

             MADDE 6 – (1) Finansal holding şirketlerinin ana sözleşme değişikliklerinde Kanunun 16 ncı maddesi hükümleri uygulanır ve bu değişikliklerin Ticaret Siciline tescilini müteakip, on iş günü içinde Kuruma bilgi verilir.

             (2) Finansal holding şirketlerinin pay edinim ve devirlerinde Kanunun 18 inci maddesi hükümleri uygulanır. Bu işlemlerde, Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirlenen hükümler esas alınır.

             (3) Finansal holding şirketlerinde pay edinim ve devir izinlerinin verilmesinde, Kanunun 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen devir payı, dolaylı olarak bankanın pay sahipliğinde meydana gelen değişiklik üzerinden Fona yatırılır.

             Kurumsal yönetime ilişkin hükümler

             MADDE 7 – (1) Finansal holding şirketleri, kurumsal yönetime ilişkin yapı ve süreçlerini Kanunun 22 nci maddesine istinaden, Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik ile düzenlenen usul ve esaslar çerçevesinde belirleyebilirler.

             (2) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşımayan kişiler finansal holding şirketlerinde genel müdür, genel müdür yardımcısı veya imza yetkisini haiz görevli olarak çalıştırılamazlar. Kurum denetimleri sonucunda Kanun veya ilgili diğer mevzuat hükümlerini ihlal ettikleri tespit edilen ve haklarında kanuni kovuşturma talep edilen finansal holding şirketi mensupları hakkında Kanunun 26 ncı maddesi hükümleri uygulanır.

             (3) Finansal holding şirketlerinin yönetim kurulu ve denetim komitesi hakkında Kanunun 23 ve 24 üncü maddeleri hükümleri uygulanır. Yönetim kurulu ve denetim komitesi üyeliklerine yapılacak atamalara ilişkin Kuruma yapılacak bildirimlerde Bankaların Üst Yönetimine Atanacakların Bildirimi, Yemin ve Mal Beyanında Bulunulması ve Karar Defterlerinin Tutulmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 ve 5 inci maddeleri uygulanır.

             (4) Finansal holding şirketinin bağlı ortaklığı konumundaki bankanın yönetim kurulu üyeleri, finansal holding şirketinin yönetim kurulunda da görev alabilirler.

             (5) Finansal holding şirketinin bağlı ortaklığı konumundaki banka bünyesinde Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde oluşturulan denetim komitesinin üyeleri, finansal holding şirketinin denetim komitesinde de görev alabilirler.

             (6) Finansal holding şirketlerinin genel müdür ve yardımcıları hakkında Kanunun 25 inci maddesi uygulanır. Genel müdür ve yardımcılıklarına yapılacak atamalara ilişkin Kuruma yapılacak bildirimlerde Bankaların Üst Yönetimine Atanacakların Bildirimi, Yemin ve Mal Beyanında Bulunulması ve Karar Defterlerinin Tutulmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesi uygulanır.

             (7) Finansal holding şirketleri Kanunun 29, 30, 31 ve 32 nci maddeleri uyarınca, maruz kaldıkları risklerin izlenmesi, kontrolünün sağlanması, faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, tüm konsolidasyona tabi ortaklıklarını kapsayan ve bağlı ortaklığı konumundaki banka bünyesinde oluşturulanlardan ayrı olmak üzere yeterli ve etkin bir iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi sistemi kurmak ve işletmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerin uygulanmasında esas olarak Bankaların İç Sistemleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

             (8) Finansal holding şirketlerinin yönetim kurulu ve denetim komitesi kararları Kanunun 28 inci maddesi uyarınca tutulacak karar defterine kaydedilir. Karar defterinin tutulmasına ilişkin olarak Bankaların Üst Yönetimine Atanacakların Bildirimi, Yemin ve Mal Beyanında Bulunulması ve Karar Defterlerinin Tutulmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 11 inci maddesi uygulanır.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Finansal Holding Şirketlerine İlişkin Sınırlamalar

             Özkaynaklar

             MADDE 8 – (1) Finansal holding şirketlerinin özkaynakları hakkında Kanunun 44 üncü maddesi hükümleri uygulanır. Finansal holding şirketleri Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükümleri çerçevesinde konsolide özkaynak hesaplamakla yükümlüdür. Finansal holding şirketinin doğrudan ya da dolaylı olarak pay sahibi olduğu ortaklıkların finansal holding şirketindeki yatırım tutarları bu fıkra hükmü uyarınca hesaplanan konsolide özkaynak tutarından indirilir.

             (2) Finansal holding şirketlerinin bu maddenin birinci fıkrası çerçevesinde hesapladığı konsolide özkaynak tutarlarının, ortağı oldukları kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların bulundurmaları gereken asgari sermaye tutarı ile kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar dışındaki kuruluşlardaki ortaklık payları toplamından az olmaması gerekmektedir.

             (3) İkinci fıkra kapsamındaki asgari sermaye tutarlarının hesaplanmasında,

             a) Bankalar tarafından, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hesaplanan asgari sermaye tutarı,

             b) Tabi oldukları mevzuat gereği asgari sermaye tutarı hesaplamayan finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri tarafından, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde hesaplanan asgari sermaye tutarı,

             c) (a) ve (b) bentleri kapsamında yer almayan ve tabi oldukları mevzuat gereği asgari sermaye tutarı hesaplayan finansal kuruluşlar tarafından gözetim ve denetime yetkili mercilere raporlanan veya söz konusu mercilerce 12 nci maddenin birinci ve ikinci fıkraları hükümleri uyarınca Kuruma gönderilen bilgi ve belgelerde belirtilen tutarlar

             esas alınır.

             (4) Bu madde uygulamasında asgari sermaye tutarı, sermaye yeterliliğini karşılayacak asgari özkaynak tutarını ifade eder.

             Yabancı para net genel pozisyon/özkaynak standart oranı

             MADDE 9 – (1) Finansal holding şirketleri Kanunun 43 üncü maddesinde yer alan koruyucu düzenlemelere ilişkin hükümlere istinaden yabancı para net genel pozisyon/özkaynak standart oranını kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğindeki ortaklıklarını kapsayacak şekilde konsolide bazda hesaplamakla yükümlüdür.

             (2) Finansal holding şirketleri, Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Özkaynak Standart Oranının Bankalarca Konsolide ve Konsolide Olmayan Bazda Hesaplanması ve Uygulanması Hakkında Yönetmeliğin 5 ve 6 ncı maddeleri hükümleri çerçevesinde yabancı para net genel pozisyon/özkaynak standart oranını konsolide özkaynak hesaplama dönemleri itibarıyla hesaplar.

             Kredi sınırları

             MADDE 10 – (1) Ana ortaklık niteliğindeki finansal holding şirketi, konsolidasyon kapsamına aldığı kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki her ortaklığın bilanço ve bilanço dışı hesaplarında yer alan ve Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen kredi sayılan işlemler ile 8 inci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan konsolide özkaynak tutarını dikkate alarak, Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde kredi sınırlarını hesaplamak ve uygulamakla yükümlüdür.

             Aşımların giderilmesi

             MADDE 11 – (1) Finansal holding şirketleri, konsolide özkaynaklarının 8 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tutardan az olması ve konsolidasyon kapsamındaki kredi kuruluşları ile finansal kuruluşların sermaye yeterliliğinin ilgili mevzuatları uyarınca belirlenen sınırlara uyması durumunda, özkaynak yetersizliğinin oluştuğu özkaynak hesaplama dönemini izleyen altı ay içinde özkaynaklarını artırmakla yükümlüdür.

             (2) Finansal holding şirketlerinin 8 inci maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde hesaplanan konsolide özkaynak tutarının banka, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışındaki diğer konsolidasyon kapsamındaki finansal kuruluşların asgari sermaye tutarını karşılayamaması halinde Kurum, ilgili finansal kuruluşun gözetim ve denetiminden sorumlu merciyle işbirliği yaparak ilgili asgari sermaye tutarının sağlanması için gereken önlemleri alır.

             (3) Özkaynaklarda olabilecek düşüşler nedeniyle 9 ve 10 uncu maddelerde belirtilen sınırlarında aşım oluşan finansal holding şirketleri sözkonusu aşımları, Kanunun 47 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü kapsamında, aşımı giderecek tutarda özkaynaklarını artırmak veya aşıma neden olan işlemleri azaltmak suretiyle aşımın oluştuğu özkaynak hesaplama dönemini izleyen altı aylık süre içinde gidermek ve bu durumun süreklilik arz eder hale gelmesini önlemek zorundadırlar.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Finansal Holding Şirketlerinin Denetimi

             Denetim, denetim bilgilerinin paylaşılması ve alınacak önlemler

             MADDE 12 – (1) Kanunun 65, 66, 93 ve 95 inci maddeleri uyarınca finansal holding şirketleri ve bunların konsolidasyon kapsamındaki tüm ortaklıkları konsolide denetime tabi tutulur. Konsolide denetim, Kurum tarafından denetlenen bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin denetim sonuçları ile diğer finansal kuruluşları denetime ve gözetime yetkili merciler tarafından gerçekleştirilen denetim sonuçları konsolide edilmek suretiyle gerçekleştirilir. Kurumca gerek duyulması halinde Kurulun sözkonusu yetkili mercilere yapacağı talep üzerine, konsolide denetimler Kurumun ve ilgili yetkili mercilerin denetime yetkili görevlilerince birlikte gerçekleştirilir.

             (2) Bankalar ile finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışındaki finansal kuruluşları denetime ve gözetime yetkili mercilerin birinci fıkra kapsamında ilgili finansal kuruluşlarda gerçekleştirdikleri denetim sonucunda elde edilen ve finansal holding şirketlerinin mali yapısını etkileyebilecek nitelikte konulara ilişkin raporların, mütalâaların ve/veya yazılı görüşlerin bir örneği, Kanunun 95 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca ilgili yetkili merci tarafından düzenlendiği tarihten itibaren en geç onbeş gün içinde Kuruma gönderilir. Kurum finansal holding şirketinin finansal tabloları açısından önem arz eden ancak kendisine gönderilen denetim sonuçlarına ilişkin rapor veya mütalâalardan elde edilemeyen bilgiler ve bunlarla ilgili belgelerin birer örneğini, ilgili finansal kuruluşların denetim ve gözetimine yetkili mercilerden gerekçesini belirtmek suretiyle talep edebilir.

             (3) Yapılan denetimler sonucunda bir finansal holding şirketinde Kanunun 67 nci maddesinde belirtilen hallerden herhangi birinin tespiti halinde Kurul, ilgisine göre Kanunun 68, 69, 70 ve 72 nci maddelerinde yer alan tedbirlerin uygulanmasını isteyebilir.

             (4) Kurum finansal holding şirketlerinin konsolide denetimleri sonucunda, bankalar ile finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışındaki finansal kuruluşlarda alınmasını gerekli gördüğü tedbirler hakkında bu kuruluşlarda denetim ve gözetime yetkili mercileri yazılı olarak bilgilendirir. Bahse konu merciler tarafından bu kapsamda yazılı olarak talep edilen bilgiler ile bunlara ilişkin belgelerin birer örneği de Kurumca bu mercilere gönderilir.

             (5) Finansal holding şirketi ile konsolidasyon kapsamında bulunan bir bankada Kanunun 71 inci maddesi hükümleri uyarınca tedbir alınması durumunda Fon, söz konusu finansal holding şirketinin yönetimi hakkında uygun göreceği tedbirleri almakla yetkilidir.

             Muhasebe ve raporlama sistemi

             MADDE 13 – (1) Finansal holding şirketleri hakkında Kanunun muhasebe, raporlama sistemi ve konsolide finansal raporlara ilişkin 37 ve 38 inci maddeleri uygulanır. Finansal holding şirketleri, Türkiye Muhasebe Standartları ile Türkiye Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde Mart, Haziran, Eylül ayları ve hesap dönemi sonu itibarıyla konsolide finansal raporlar hazırlayarak yayımlar.

             (2) Finansal holding şirketleri Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca, finansal tablolar ile bağımsız denetim raporlarını içeren ve ortaklıklarının faaliyet alanları hakkında bilgiler veren yıllık faaliyet raporu hazırlamakla yükümlüdür. Yıllık faaliyet raporunun hazırlanmasında, Bankalarca Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına ve Yayımlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınır. Finansal holding şirketleri tarafından hazırlanacak yıllık faaliyet raporunda, söz konusu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (c) bendinin (1), (3) ve (4) numaralı alt bentlerinde yer alan hususlara yer verilir.

             (3) Finansal holding şirketleri hakkında finansal raporların imzalanması, sunulması, ilanı ve denetimi ile yönetim kurulunun sorumluluğuna ve belgelerin saklanmasına ilişkin Kanunun 39, 41 ve 42 nci maddeleri uygulanır. Bu hükümlerin uygulanmasında Bankaların Muhasebe Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12, 13, 14 ve 17 nci maddeleri uygulanır.

             Bağımsız denetim

             MADDE 14 – (1) Finansal holding şirketlerinin hesap dönemi sonu itibarıyla hazırlanan konsolide finansal raporları, Kanunun 15 ve 33 üncü maddelerine istinaden, Bankalarda Bağımsız Denetim Gerçekleştirecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından söz konusu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağımsız denetime tabi tutulur.

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

             Derecelendirme ve değerleme faaliyetleri ile destek hizmeti alınması

             MADDE 15 – (1) Finansal holding şirketlerinin yaptıracakları derecelendirmelerde Kanunun 34 üncü maddesi uygulanır. Bu faaliyetler, Derecelendirme Kuruluşlarının Yetkilendirilmesine, Faaliyetlerine ve Yetkilerinin İptaline İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından bahse konu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir.

             (2) Finansal holding şirketlerinin yaptıracakları değerlemelerde Kanunun 34 üncü maddesi uygulanır. Bu faaliyetler, Bankalara Değerleme Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından söz konusu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirilir.

             (3) Finansal holding şirketlerinin destek hizmeti alımında Kanunun 35 inci maddesi uygulanır. Destek hizmeti kuruluşlarına ve hizmet alınabilecek konulara ilişkin olarak Bankaların Alacakları Destek Hizmetleri Hakkında Yönetmelik ile belirlenen usul ve esaslar dikkate alınır. Ana ortaklık niteliğindeki finansal holding şirketinin aldığı destek hizmetinin, konsolidasyon kapsamındaki bankaların aldığı destek hizmeti ile aynı olması ve bu hizmetin söz konusu bankaların destek hizmetini satın aldığı hizmet kuruluşundan satın alınması durumunda söz konusu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Bu durum sözleşme tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde Kuruma yazılı olarak bildirilir.

             Çeşitli hükümler

             MADDE 16 – (1) Finansal holding şirketleri Kurumun bilgi ve belge isteme yetkisine ilişkin Kanunun 96 ncı maddesi hükümlerine tabidir.

             (2) Finansal holding şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu üyeleri ve diğer mensupları, bunlar adına hareket eden kişiler ile finansal holding şirketlerinin bağımsız denetim, derecelendirme, değerleme ve destek hizmeti aldığı kuruluşlar ve çalışanları Kanunun 73 üncü maddesinde düzenlenen sırların saklanmasına ilişkin hükümlere tabidir.

             (3) Finansal holding şirketlerinin kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil olmak üzere yurt dışında şube veya temsilcilik açmaları Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca Kurulun iznine tabidir.

             (4) Finansal holding şirketlerinin özkaynaklarının yüzde onbeşini aşan tutarda kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil olmak üzere yurt dışında ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları durumunda, Bankaların İzne Tabi İşlemleri ile Dolaylı Pay Sahipliğine İlişkin Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin yurt dışında ortaklık kurma ve kurulmuş ortaklıklara katılmaya ilişkin birinci, ikinci, dördüncü, altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları hükümleri uygulanır.

 

(01.11.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM