Bağımsız denetim nedir, bağımsız denetim 2012, bağımsız denetimleri kimler yaptıracaktır, bağımsız denetimler bir üst kurul tarafından kontrol edilecek midir, kimler nasıl bağımsız denetçi olabilecektir, bağımsız denetime tabi şirketler kayıtlarını UFRS’ye göre mi tutacaktır, bağımsız denetimi sadece bağımsız denetim şirketlerimi yapacaklar şeklindeki sorularına yönelik açıklamalar aşağıdadır.
Bağımsız denetim kavramı ticaret hukukumuzda ilk defa 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Kanun’da yer almıştır. Bağımsız denetim; Finansal tablo ve diğer finansal bilgilerin, finansal raporlama standartlarına uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, denetim standartlarında öngörülen gerekli bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanmasını ifade etmektedir.
Bağımsız denetimin amacı şirketlerin mali tablolarının Uluslararası muhasebe standartlarına uygunluğunun denetimidir. Böylece şirketlerin mali tablolarında tam bir standart sağlanmış olacak ve mali tabloların anlaşılabilirliği artmış olacaktır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre bağımsız denetim yapacak şirketleri belirleme yetkisi Bakanlar Kurulundadır. Bakanlar kurulu ise bağımsız denetime tabi olacak şirketleri belirlerken hem aktif büyüklüğü hem de cirosal büyüklükleri aynı anda göz önünde bulundurup ona göre bir kriter geliştirecektir.
660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu tüzel kişiliğini haiz ve idari özerkliğe sahip, Başbakanlıkla ilişkili Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu kurulmuştur. Bağımsız denetimlerin tüm kontrolü bu kurula aittir. Bu kurulun görev ve yetkileri şunlardır;
a) Tabi oldukları kanunlar gereği defter tutmakla yükümlü olanlara ait finansal tabloların; ihtiyaca uygunluğunu, şeffaflığını, güvenilirliğini, anlaşılabilirliğini, karşılaştırılabilirliğini ve tutarlılığını sağlamak amacıyla, uluslararası standartlarla uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarını oluşturmak ve yayımlamak.
b) Türkiye Muhasebe Standartlarının uygulamasına yönelik ikincil düzenlemeleri yapmak ve gerekli kararları almak, bu konuda kendi alanları itibarıyla düzenleme yetkisi bulunan kurum ve kuruluşların yapacakları düzenlemeler hakkında onay vermek.
c) Finansal tabloların; işletmelerin finansal durumunu, performansını ve nakit akışlarını Türkiye Muhasebe Standartları doğrultusunda gerçeğe uygun olarak sunumunu, kullanıcıların ihtiyaçlarına uygunluğunu, güvenilirliğini, şeffaflığını, karşılaştırılabilirliğini ve anlaşılabilirliğini sağlamak amacıyla, kamu yararını da gözetmek suretiyle, bilgi sistemleri denetimi dahil, uluslararası standartlarla uyumlu ulusal denetim standartlarını oluşturmak ve yayımlamak.
ç) Bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim kuruluşlarının kuruluş şartlarını ve çalışma esaslarını belirlemek, bu şartları taşıyan kuruluşları ve bağımsız denetim yapacak meslek mensuplarını yetkilendirerek listeler halinde ilan etmek ve bunları oluşturacağı resmi sicile kaydederek Kurumun internet sitesinde kamuoyunun erişimine sürekli olarak açık tutmak.
d) Bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim kuruluşlarının faaliyetleri ile denetim çalışmalarının, Kurumca yayımlanan standart ve düzenlemelere uyumunu gözetlemek ve denetlemek.
e) İnceleme ve denetimler sonucunda aykırılıkları saptanan bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim kuruluşlarının faaliyet izinlerini askıya almak veya iptal etmek.
f) Bağımsız denetim yapacak meslek mensuplarına yönelik sınav, yetkilendirme ve tescil yapmak, disiplin ve soruşturma işlemlerini yürütmek, sürekli eğitim standartları ile mesleki etik kurallarını belirlemek, bunlara yönelik olarak kalite güvence sistemini oluşturmak ve bu alanlardaki eksikliklerin düzeltilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak.
g) Yabancı ülkelerin Kurulun görev alanıyla ilgili konularda yetkili birimleriyle işbirliği yapmak, mütekabiliyet esasına göre Türkiye’de bağımsız denetim yapmasına yetki verilen yabancı ülke denetim kuruluşları ve denetçilerini listeler halinde ilan etmek ve bunları oluşturacağı resmi sicile kaydederek Kurumun internet sitesinde kamuoyunun erişimine sürekli olarak açık tutmak.
ğ) Denetimin bağımsızlığının ve tarafsızlığının sağlanmasına, denetime olan güven ile denetimin kalitesinin artırılmasına yönelik düzenlemeler yapmak ve gerekli tedbirleri almak.
h) Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu alanla ilgili ikincil düzenlemeleri yapmak ve bu konularda gerekli kararları almak.
ı) Görev alanıyla ilgili uluslararası uygulama ve gelişmeleri izlemek, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ve Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu ile muhasebe ve denetim alanında çalışmalar yapan diğer uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak, lisans ve telif anlaşmaları akdetmek ve gerektiğinde bu kuruluşlara üye olmak.
i) Muhasebe standartları ve denetim standartlarının benimsenmesi ve uygulanması ile görev alanıyla ilgili konularda kamu bilincinin yerleştirilmesine yönelik olarak toplantı, konferans ve benzeri etkinlikler ile gerekli yayınlarda bulunmak.
j) Kurumun ana stratejisini, performans ölçütlerini, amaç ve hedeflerini, hizmet kalite standartlarını belirlemek, insan kaynakları ve çalışma politikalarını oluşturmak, Kurumun hizmet birimleri ve bunların görevleri hakkında öneride bulunmak.
k) Kurumun ana stratejisi ile amaç ve hedeflerine uygun olarak hazırlanan bütçesini görüşmek ve karara bağlamak.
l) Kurumun performansını ve mali durumunu gösteren raporları onaylamak.
m) Taşınmaz alımı, satımı ve kiralanması konularındaki önerileri görüşüp karara bağlamak.
n) Başkanın önerisi üzerine, Başkan Yardımcıları ve Daire Başkanlarını atamak.
o) Çalışma ve danışma komisyonlarının üyelerini belirlemek.
ö) Mevzuatla verilen diğer benzeri görevleri yapmak.
6102 Sayılı Kanuna göre bağımsız denetçiler Kamu Gözetimi Kurumu tarafından belirlenecek 3568 Sayılı Kanuna göre meslek mensupları arasından seçilecektir. Kanunun son halinden önce Yeminli Mali Müşavirlere ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığında 10 yıldır denetçilik yapanlara sınav şartı getirilmemişti ancak gelen yoğun tepkiler nedeniyle geri adım atılmış ve denetçi seçme yetkisi sadece Kurul’a bırakılmıştır.
Hayır. Kayıtlar UFRS’ye göre tutulmayacaktır. Zira, 6335 sayılı kanundan önce tüm şirketlerin kayıtlarını UFRS’ye göre tutacakları zorunlu kılınmıştı. Ancak, 6335 sayılı kanunla birlikte sadece mali tabloların yıl sonunda UFRS’ye dönüştürülmesi mümkün kılınmıştır. Ancak, sadece bağımsız denetime tabi şirketlerin mi mali tabloları UFRS’ye dönüştürülecek yoksa tüm şirketlerin mi dönüştürülecek bu kesin değildir.
Hayır. Bağımsız denetimi sadece bağımsız denetim şirketleri değil hem mali müşavirler hem de yeminli mali müşavirler bireysel olarak da yapabilirler. Zira, 6102 Sayılı kanunun 400. Maddesine göre Denetçi, ancak ortakları, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir unvanını taşıyan bir bağımsız denetleme kuruluşu olabilir. Orta ve küçük ölçekli anonim şirketler, bir veya birden fazla yeminli mali müşaviri veya serbest muhasebeci mali müşaviri denetçi olarak seçebilirler.
Görüldüğü üzere şirketler bağımsız denetim noktasında hem bağımsız denetim şirketleri veya sadece Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir ile de çalışabilirler.
E. ÖĞR. GÖR. KORAY ATEŞ
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.