Turgay Yılmaz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
turgayyilmaz@outlook.com

Kurumlar Vergisi Kanunu ve 7440 Sayılı Kanuna Göre Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 9.Maddesine Kurumlar Vergisi Beyannamesinde, geçmiş yıllara ait zarar tutarlarını ayrı ayrı gösterilmesi ve 5 yıldan fazla devir etmemesi şartıyla geçmiş yılların zararlarının kurumlar vergisi beyannamesinde yer alan zararlar, kurum kazancından indirilebilir.

Bu hükümlere göre, 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde yer alan şartlar aşağıdaki gibidir.

1. Kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmesi
2. Geçmiş yıl zararlarının kurumlar vergisi beyannamesinde beş yıldan fazla nakledilmemiş olması
3. Mahsup edilecek geçmiş yıl zararının ilgili olduğu dönemin beyannamesinde yer alması

Mükellefler bir takvim yılında kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilen zararı, takip eden beş hesap döneminde doğacak karlardan mahsup edilebilmesi imkânı vardır.

Ancak geçmiş yıl zararlarının mahsup imkanının varken, mahsup edilmemesi halinde, kar oluşan dönemde geçmiş yıl zararlarının kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmemesi nedeni ile indirim konusu yapılabilecek geçmiş yıl zararlarının mahsup haklarından vazgeçtiklerinin kabul edilerek, kar beyan edilen dönemin düzeltilmesi de söz konusu olamamaktadır.

Geçmiş yıl zararlarının kar beyan edilen dönemlerde indirim hakkı varken, indirim hakkı olarak kullanılmaması halinde yok olacak bir hak olarak görülmektedir. Kurumlar vergisi beyannamelerinde kazanç beyan ve geçmiş yıl zararlarının mahsup etmeyen mükellefler bu haklarından tamamen vazgeçtikleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kabul edilmektedir.

Vergi Usul Kanunun 120-121-121-122-123-124-125-126 maddelerinde ki hükümlere göre, vergi hatalarında düzeltme yapılabilmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığının görüşüne göre geçmiş yıl zararlarının kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmemesi halinde takip eden dönemlerde zararların mahsup imkanı bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannamesinde düzeltme yapılması halinde dahi zararların mahsup imkanı ortadan kalkmaktadır.

Konu hakkındaki Danıştay 4.Dairesinin 2021/240 sayılı kararında, mükellefin 2014 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde matrahtan düşmeyi unuttuğu, 2013 yılı geçmiş yıl zararlarının 16/09/2015 tarihli düzeltme beyannamesinde mahsubu ve ödenen kurumlar vergisi beyannamesinin iadesi talep eden mükellefin yargılamayı kazandığı görülmektedir. Mükellefin geçmiş yıl zararlarının, dönemi izleyen yılda indirim konusu yapma hakkı bulunduğu halde beyan edilmemesi kar beyan edilmesi ve düzeltme beyanı ile ödenen kurumlar vergisinin talep edilmesi hukuka uygun görülmüştür.

Mükellefler tarafından dikkat edilmesi gereken bir diğer noktada zarar mahsubunun kullanılması durumunda defter ve belgelerin saklama ve ibraz süreleri uzatabilir. Vergi Usul Kanunu 253.maddesine göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, ilgili bulundukları yılı takiben takvim yılından başlamak üzere beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecburdurlar, denilmektedir.

VUK 253.maddesinde defter belgeleri saklama ve ibraz süresi 5 yıl süre ile sınırlandırılmışsa da , mükellefler tarafından kurumlar vergisi beyannamesinde geçmiş yıl zararlarının mahsup edilmesi halinde defter belge ibraz süreleri uzamaktadır. Örneği: 2018 yılı zararını 2022 dönemi kazancından indiren bir mükellefin, 2008 yılı defter ve belgelerini saklama ve ibraz süresi, 2018 hesapları zararının vergi ile ilişkisinin kurulduğu son dönem olan 2022 yılından itibaren sonraki 5 yıl yani 31.12.2027 tarihinde dolmaktadır. 2018 yılı defterlerinin 31.12.2023 tarihinden sonra istenmesi ve ibraz edilememesi halinde mükellef 2018 yıl zararının ticari faaliyetiyle ilgili olduğunu kanıtlama noktasında, deli sunamayacağından 2018 yılı zararları ile ilgili yapılacak inceleme sonucunda red edilmesi söz konusu olabilecektir.

7440 SAYILI KANUN KAPSAMINDA MATRAH ARTIRIMI YAPAN MÜKEFLERİN DURUMU

7440 sayılı kanun kapsamında 2018-2019-2020-2021 yılları için kurumlar vergisi matrah artırımı yapan mükelleflerin, ilgili yıllar için kurumlar vergisi kanununun 9.maddesindeki şartları da yerine getirmiş olması halinde ilgili zararların yarısı gelecek yıllarda mahsup edilebilmek haklarında sahip olmaktadırlar.

2022 yılı için matrah artırımı yapan ve 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamelerinde zarar beyan mükelleflerin, 2018-2019-2020-2021 yıllarının aksinde 2022 yılı zararının tamamı, 2023 ve takip eden yıllarda mahsup edilebilme imkanı ortadan kaldırılmıştır.

7440 sayılı kanun ile matrah artırımı yapan mükelleflerin 2023 yılı kurumlar vergisi beyannameleri ve 2024 1.dönem geçici vergi beyannamelerinde beyan ettikleri zararları gözden geçirmeleri faydalı olacaktır. Zira telafi edilmez zararlar karşılaşmamak adına, zarar mahsup imkanı olmadığı halde zararları mahsup eden mükelleflere vergi daireleri tarafından yazı gelmeden pişmanlık hükümlerinden faydalanmaları adına kendi tespitleri ile düzeltme vermeleri isabetli olacaktır.

Danayak :

• GİB, Özelge 09.06.2011/B.07.1.GİB.4.34.16.01KVK 9-679
• 7440 Sy.Kn. Geçici Madde.1/c
• Danıştay 4.Dairesi 2021/240 Sayılı Kararı

26.06.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.