Nesimi Yaşar
Yeminli Mali Müşavir
E. Maliye Başmüfettişi
nesimiyasara@gmail.com

Elektronik Fatura (E-Fatura) Düzenlememe Cezası - II

Muhasebetr'de 20.10.2014 günü yayımlanan Yazımız'da; elektronik fatura (e-fatura) düzenlenmesi gerektiği halde, e-fatura yerine sehven kağıt fatura düzenlemenin hukuki sonuçları irdelenmiş ve bu şekilde düzenlenen kağıt faturaların hiç düzenlenmemiş sayılması ile ceza kesilmesi konusu işlenmiştir.

Yazımız'da; bu konuda "kanun" düzeyinde bir düzenlemenin mevcut olmadığı, sadece Tebliğ'ler ile, "faturanın hiç düzenlenmemiş sayılacağı" ve "özel usulsüzlük cezası kesilmesinin" mümkün olmadığı açıklanmıştır.

Yazımız'dan bu yana konu ile ilgili olarak yeni bir gelişme olmuş ve 04.04.2015 tarih ve 29316 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 448 sıra no.lu VUK Genel Tebliği ile; 421 sıra no.lu VUK Genel Tebliği'nin; "Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemezler; düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." ifadelerinin yer aldığı "5.4." no.lu bölümü yürürlükten kaldırılmıştır.

Böylelikle; e-fatura düzenlemesi gerektiği halde, sehven e-fatura yerine kağıt fatura düzenlenmesi halinde, bu kağıt faturanın "hiç düzenlenmemiş sayılması" uygulamasından dönülmüştür.Bu şekilde düzenlenen kağıt faturalar, bundan böyle "düzenlenmiş" sayılacaktır.

Ancak; yine de bu şekilde hareket eden Şirketlere (ve kağıt faturayı sehven kabul eden şirketlere) "ceza" kesileceğine dair 421 sıra no.lu Tebliğ'in "5.3. Elektronik fatura ve elektronik deftere ilişkin olarak bu Tebliğ ile getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında, Vergi Usul Kanununun ceza hükümleri tatbik olunur." ifadelerinin yer aldığı "5.3." no.lu bölümü mevcudiyetini korumaktadır.

Öte taraftan; konu ile ilgili bir diğer Tebliğ olan 397 sıra no.lu VUK Genel Tebliği'nin ilgili bölümünde 447 sıra no.lu VUK Genel Tebliği (R.G.: 04.04.2015-29316) ile yapılan değişiklik ile bu şekilde hareket edenlere "ceza" kesileceğine dair görüş yinelenmiştir.

447 sıra no.lu Tebliğ'deki ifade şu şekildedir: "Elektronik fatura uygulamasına dâhil olan mükelleflerin elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere düzenleyecekleri faturaların elektronik fatura olması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulanacaktır."

Özetlemek gerekir ise; e-fatura düzenlemesi gerektiği halde, e-fatura yerine sehven kağıt fatura düzenleyenlerin son durumu şudur:

a) kağıt fatura "hiç düzenlenmemiş" sayılmayacak, diğer bir ifade ile kağıt fatura "düzenlenmiş" sayılacak, ancak;

b) bu şekildeki hareket edenlere (kağıt faturayı düzenleyenlere ve alanlara) "ceza" kesilmesine devam edilecektir.

GÖRÜŞÜMÜZ

Konu ile ilgili olarak görüşlerimizi şu şekilde gibi sıralayabiliriz.

1) e-fatura düzenlemesi gerektiği halde, e-fatura yerine sehven kağıt fatura düzenlenmesi durumunda, kağıt faturanın "düzenlenmiş" sayılması, mükellefleri ağır bir yükten ve telafisi imkansız zararlardan kurtarmış olup, uygulamaya bu şekilde yön verilmesi olumlu olmuştur.

Hemen hatırlatalım ki; önceki uygulamanın kanun düzeyinde bir altyapısı bulunmamakta idi.Diğer bir deyişle bu şekildeki kağıt faturaların "hiç düzenlenmemiş" sayılacağına dair "kanuni" bir düzenleme mevcut değildi. Husus sadece "Tebliğ" düzeyinde yapılmış bir düzenlemeden ibaretti. Dolayısıyla bu yüzden yargıya gidecek olayların mükellefler lehine sonuçlanması yüksek ihtimal idi. Sonuç olarak bu uygulamadan vazgeçilmiş olması, birçok vergi davasının da önünü kesmiştir.

2) e-fatura düzenlemesi gerektiği halde, e-fatura yerine sehven kağıt fatura düzenleyenlere (ve bu kağıt faturaları alanlara) "ceza" uygulanacağına dair "Tebliğ" düzenlemeleri yerinde durmakta ve cezalar da kesilmektedir.

Ancak 20.10.2014 tarihli Yazımız'da da belirttiğimiz gibi, bu konuda ceza kesilmesinin "kanuni" bir altyapısı bulunmamaktadır. Sadece "Tebliğ" düzeyinde getirilen düzenlemeler ile "ceza" kesilmesi mümkün değildir.

Öte taraftan ceza kesilmesi konusunda, "ceza" hukukunun temel unsurlarından olan "kasıt"ın varlığı da aranmamıştır. Diğer bir deyişle; kasıtlı olmaksızın, bilerek ve isteyerek yapılmayan, "sehven" yapılan hatalı işlemlere de "ceza" kesilmesi, olayın ikinci bir eksikliğidir.

Aynı şekilde bu tür "kağıt" faturaları alanlara "ceza" kesilmesi de kanuni değildir, düzenlenmiş bir "kanun" maddesine dayanmamaktadır.

Özetle; e-fatura düzenlemesi gerektiği halde, e-fatura yerine sehven kağıt fatura düzenleyenlere (ve bu kağıt faturayı alanlara) kesilen cezaların "kanuni" bir temeli bulunmamaktadır, ceza kesilmesi için "Tebliğ" düzenlemeleri yeterli değildir.

ÖNERİMİZ

Konu ile ilgili olarak önerimiz; e-fatura düzenlemesi gerektiği halde e-fatura yerine "kağıt" fatura düzenleyenlere (ve bu kağıt faturaları alanlara) "ceza" kesilebilmesi için bir "kanun" hükmü ihdas edilmesi gerekir. Yapılacak kanun düzenlemesinde yine de "kasıt" unsurunun aranılması "ceza" hukukunun genel prensibidir. Kanun düzenlemesi; kasten (bilerek ve isteyerek) "kağıt" fatura düzenleyenlere "ceza" kesilebilmesi, "sehven" kağıt fatura düzenleyenlere ise ceza kesilmemesi yönünde olması gerekir.

15.04.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.