Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

Nihai Kullanım İle Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi Arasındaki Fark

Nihai Kullanım İle Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi Arasındaki Fark Nedir?

Nihai kullanım: Bazı eşyaların ithalinde/ Serbest dolaşıma girişinde, Gümrük mevzuatında (Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği, vb.) belirlenmiş şartlara bağlı olarak indirimli ya da sıfır gümrük vergisi uygulanmasıdır.

4458 sayılı Gümrük Kanununun 16.maddesi hükmü çerçevesinde Bakanlar Kurulunca belirlenen, nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulamasına tabi eşyanın, öngörülen amaçlarla kullanılması halinde gümrük vergisi alınmaz veya normalde uygulanan gümrük vergisi oranından daha düşük vergi oranı uygulanır.

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi: Gümrük Kanunu’nun 79 ilâ 83. Maddelerinde sayılan Şartlı muafiyet düzenlemesi ve Ekonomik etkili gümrük rejimlerinden bir tanesidir. 

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi: Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde, ithalat vergilerine veya ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, niteliğini veya durumunu değiştiren işlemlere tabi tutulmaları ve bu işlemlerden elde edilen ürünlerin gümrük vergileri üzerinden (Gümrük Vergileri Ödenerek) serbest dolaşıma girmelerine ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir. Elde edilen bu tür ürünler, işlenmiş ürün olarak adlandırılır. Gümrük kontrolü altında işleme rejiminin uygulanabileceği durumların listesi ile bu rejim konusu eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimi dışında gümrükçe onaylanmış bir işlem ve kullanıma tabi tutulabileceği istisnai durumlar ve özel şartlar yönetmelikle belirlenir. 

Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemi kapsamında yurda geçici ithali yapılan eşyanın İthalat Rejimi Kararı eki listelerde Gümrük mevzuatının nihai kullanım hükümlerine tabi tutulan eşyadan olması halinde, dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemi kapsamında getirilen eşyanın nihai kullanıma tabi tutulması için dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izninin ithalat listesinde, ithalat rejimi kararı eki listelerde gümrük mevzuatının nihai kullanım hükümlerine tabi kılınan gümrük tarife istatistik pozisyonunda (GTİP) sınıflandırılan eşyanın yer alması gerekir. Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan ithal eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünlerin ihracı esnasında, Gümrük Kanunu'nun 194.maddesi uyarınca doğacak telafi edici verginin, bahse konu ithal eşyası için İthalat Rejimi Kararında nihai kullanımı nedeniyle öngörülen indirimli veya sıfır oran üzerinden hesaplanmasının talep edilmesi halinde, yükümlüsünce dahilde işleme rejimine giriş beyannamesinin tesciline kadar nihai kullanım izni başvurusunda bulunulması gerekir. Başvurunun yapıldığı gümrük idaresince ilgili belge/iznin incelenmesinin ardından uygun bulunması halinde nihai kullanım izin belgesinin 16 no.lu kutusuna "... .sayılı ... .günlü Dahilde İşleme İzin Belgesi/Dahilde İşleme İzni kapsamında verilmiştir" şerhinin bulunduğu nihai kullanım izin belgesi düzenlenmesi gerekir.

- İthalat Rejimi Kararına ekli listelerde belirtilen nihai kullanıma konu eşya ile gümrük vergisi askıya alınan eşyadan, kullanım amacı tayin edilen eşyanın indirimli veya sıfır oranında gümrük vergisi tatbik edilerek serbest dolaşıma girecek eşyanın nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanmasını isteyenlerin, eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresinden, beyannamenin tescil tarihinden önce bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresine yazılı olarak talepte bulunmaları gerekir. Nihai kullanım izin talepleri, Gümrük Yönetmeliğinin 28 nolu ekinde yer alan başvuru formunun aynı Yönetmeliğin 29 nolu ekinde yer alan açıklama notları çerçevesinde Tek Pencere Sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılır.

Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejiminin Tanımı: Gümrük Yönetmeliğinin 370 ilâ 375.maddelerde açıklanan gümrük kontrolü altında işleme rejimi, işlenmiş ürünün ithalat vergisinin, bünyesinde bulundurduğu ithal ürünün vergisinden daha düşük olduğu işlemler için uygulanır. Rejim, serbest dolaşıma girişinde aranılan bazı teknik düzenlemelere uygunluğunun sağlanması için işleme faaliyetine tabi tutulması gereken eşyada da uygulanır.

 - Değişmemiş eşyaya veya izinde öngörülen işlemin ara aşamalarından birinde bulunan ürünlere ilişkin bir gümrük yükümlülüğü doğduğunda, gümrük vergileri tutarı, ithal eşyasının bu rejime ilişkin beyannamenin tescili sırasında yürürlükte bulunan vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına dayanılarak belirlenir.

Not: Bu konu başta olmak üzere, YYS Yıllık Faaliyet Raporu Hazırlanması, YYS Yıllık Zorunlu Eğitimlerinin Verilmesi, YYS Revizyonları, Ön İzleme, Yeni YYS Belgesi Hazırlıkları ve YYS Belgesi Alım Süreci, YYS Başvuru Formlarının Doldurulması, YYS Danışmanlığı, vb. Tüm YYS Süreçleri hakkında daha fazla ayrıntılı bilgiyi, Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatı konularında gerekli Hukuki ve Mevzuat Desteğini, İdari ve Adli İtiraz Süreçleri, Dava Açılması, Dava Aşamalarının Takibi, İlgili Mevzuat Ve Hukuki Açılardan Gerekli İtiraz Ve Savunmaların Yapılarak Dava Sonucunun Olumlu Sonuçlandırılması, Sonradan Kontrol/ Firma İncelemesi Yaptırılması, Antrepo Açma, Antrepo Genişletme, AN6, AN7, AN8 Raporlarının düzenlenmesi, … vb, işlemleri, Sürekli/ Düzenli, Aylık, Yıllık Gümrük ve Dış Ticaret Danışmanlığı, Olay (Konu) Başı Gümrük ve Dış Ticaret Danışmanlığı, Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatı Eğitimleri, … vb. konularında yardım, destek, denetim, danışmanlık ve benzeri hizmetleri -İsterseniz- Firmalarımız “Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim, Danışmanlık ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.”den veya “Çözüm Denetim Gümrük Dış Ticaret Ve Danışmanlık A. Ş.”den alabilirsiniz.

Gümrük Kontrolü Altında İşleme İzni; İşleme işini yapan veya yaptıran kişinin talebi üzerine gümrük idarelerince verilir. İzin, sadece Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişilere; 

a) İşlenmiş ürünler içinde ithal eşyasının teşhisinin mümkün olduğu,

b) Eşyanın işlenmesinden sonra, rejime tabi tutulduğu sıradaki niteliğine veya durumuna dönüştürülmesinin ekonomik olarak mümkün olmadığı,

c) Rejimin uygulanmasının, ithal eşyasının tabi olduğu menşe ve miktar kısıtlaması kurallarının etkilerini saptırmayacağı,

d) Türkiye'deki benzer eşyanın üreticilerinin temel ekonomik çıkarlarını olumsuz etkilemeyen, bir işleme faaliyeti yaratma veya devam ettirme yönündeki ekonomik amaçlara uyulduğu, hallerde verilir. (d) bendinde belirtilen ekonomik şartların yerine getirildiği ya da yerine getirilmiş addedildiği haller yönetmelikle belirlenir.

...

KAYNAKÇA:

• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu. 
• Gümrük Yönetmeliği.

03.07.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.