Eren Canpolat
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
erencanpolat00@gmail.com

Yabancılara Verilen Sağlık Hizmetlerinde Vergisel Avantajlar

1-Giriş

Sağlık turizmi; hastalıkların teşhisi, tedavisi ve rehabilitasyonu amacıyla ikamet edilen ülke sınırları dışındaki ülkenin olanaklarından faydalanılması olarak ifade edilebilir. Küreselleşen dünyada yaşam kalitesinin artması, sağlık maliyetlerinin kimi ülkelerde yüksek olması sebebiyle sağlık sektörünün çok hızlı biçimde dönüşüme uğradığını gözlemliyoruz.

 Ülkemizde döviz girişinin sağlanması amacıyla yurt dışı müşterilere mal ve hizmet teslimi uygulamalarında bir takım istisnalar sağlanmıştır. Bugün kanun koyucu tarafından yabancı hastalara verilecek sağlık hizmetlerine yönelik vergi istisnalarından ve bu istisnalarının uygulanmasından bahsedeceğiz.

2-KDV Kanunu’nda Yer Alan İstisnalar

7104 sayılı kanunla 3065 sayılı KDV kanunun 13. Maddesinin birinci fıkrasına eklenen l bendine göre; Sağlık Bakanlığınca izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri KDV’den istisnadır hükmüne bağlanmıştır.     

A-İstisnadan Yararlanabilecek Kurum ve Kuruluşlar

Yukarıda bahsedilen istisnadan yararlanabilmek için bakanlıkça izni bulunan sağlık kurum ve kuruluşu olmak zorunludur. Bu kapsamda; hastaneler (kamu, özel, üniversite), tıp merkezleri, polikliniklerin yanında Sağlık Bakanlığından izin almak suretiyle faaliyette bulunan; aile ve toplum sağlığı merkezleri, muayenehaneler, laboratuvarlar, müesseseler, ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan özel sağlık kuruluşları, ambulans hizmetleri sunan kuruluşlar, diyaliz merkezleri, fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri, genetik hastalıklar tanı merkezleri, hiperbarik oksijen tedavisi uygulanan özel sağlık kuruluşları, hemoglobinopati tanı merkezleri, madde bağımlılığı tedavi merkezleri, üremeye yardımcı tedavi merkezleri, terapötik aferez merkezleri, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulama merkezleri, kordon kanı bankaları ile kaplıcalar yer almaktadır

B- İstisna Kapsamında Sağlık Hizmetinden Yararlanacak Kişiler ve Kapsama Giren Hizmetler

Türkiye’de yerleşimi bulunmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmet teslimleri KDV den istisnadır. Bu hizmetlerin kapsamı Sağlık Bakanlığının ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenir.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan ve 193 sayılı Kanuna göre Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişiler bu istisnadan faydalanabilir.

Öte yandan, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi uyarınca kendilerine mavi kart verilen ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler de bu istisnadan faydalanabilir.

İstisna kapsamında hizmet sunan sağlık kurum ve kuruluşları, alıcının istisna kapsamında olduğunun tevsikine ilişkin olarak uyruğunda bulunduğu ülke tarafından verilmiş pasaport üzerinden Türkiye’ye son giriş tarihinin altı aydan fazla olmadığını kontrol etmek ve pasaportun fotokopisini (çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerde mavi kartın fotokopisini) hizmet sunulmadan önce alıcıdan almak zorundadırlar.

C- İstisna Kapsamında Olmayan Hizmetler

Yukarıda bahsedilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile birlikte verilen konaklama, ulaşım, yemek gibi teslim ve hizmetler istisna kapsamına girmez.

Saç ekimi, cilt bakımı, kırışıklık tedavisi, dolgu maddeleri uygulamaları gibi estetik amacıyla yapılan hizmetler bu istisna kapsamında değerlendirilmez.

D- Belge Düzeni ve İstisnanın Beyanı

Yukarıda bahsedilen istisna kapsamında olan kişilere, istisna kapsamında yapılan hizmet teslimine ilişkin faturada;

-Hizmet verilen yabancının adı - soyadı,

-Hangi ülkenin uyruğunda olduğu,

-Pasaport veya mavi kart numarası,

-Verilen hizmetin niteliği,

-Hizmetin sunulduğu yer ve hizmet bedeli bilgilerine yer vererek KDV hesaplamazlar.

Hizmet sunulan yabancı hasta yerine, sigorta kuruluşları, yabancı sosyal güvenlik kurumları, yetkili acenteler veya Sosyal Güvenlik Kurumuna (ikili sosyal güvenlik anlaşması bulunan ülkelerde yerleşik olanlara verilen hizmet bedelinin Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili ülke kurumlarından tahsil edilmesi durumunda) düzenlenmesi mümkün olabilmektedir. Bu durumda istisnanın uygulanabilmesi için düzenlenen faturada hizmet verilen yabancının adı, soyadı, hangi ülkenin uyruğunda olduğu, pasaport veya mavi kart numarası, Türkiye’ye en son giriş tarihi, verilen hizmetin niteliği ve hizmet bedeli bilgilerine yer verilmesi zorunludur.

Bu istisna kapsamında yapılan hizmetler, hizmetin yapıldığı vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının, “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda, 334 kod numaralı “Yabancılara Verilen Sağlık Hizmetlerinde İstisna” satırı aracılığıyla beyan edilir. Bu satırın “Teslim ve Hizmet Tutarı” sütununa istisnaya konu hizmetlerin KDV hariç tutarı, “Yüklenilen KDV” sütununa bu hizmetlere ilişkin alış ve giderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazmalıdır.

3-Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Avantajlar

Sektörün ve hizmet ihracatının teşvik edilmesine yönelik vergisel düzenlemeler sadece KDV Kanunu ile sınırlı değil, Kurumlar Vergisi Kanunda da indirim yoluyla düzenlemeler yapılmıştır. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10'uncu maddesine eklenen (ğ) bendi ile; Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan bakanlığın izin ve denetimine tabi olarak sağlık alanında faaliyet gösteren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla, %80’inin kurum kazancından indirim konusu yapılabileceği konusunda hükme bağlanılmıştır.

Daha önce %50 olan bu oran 7491 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucunda 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen gelirler ve kazançlara uygulanmak üzere %80 e çıkarılmıştır.

A-İndirim Kapsamında Olan Hizmetler

Kanun koyucu KDV Kanunu’nun 13/l bendinde istisnanın kapsamını dar tutarak; koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri olarak sınırlı hizmetlerin istisnadan faydalanılacağını belirtmiştir. Nitekim konu ile alakalı 19 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde; Saç ekimi, cilt bakımı, kırışıklık tedavisi, dolgu maddeleri uygulamaları gibi estetik amacıyla yapılan hizmetler bu istisna kapsamında değerlendirilmez denilmiştir.

Fakat Saç ekimi, cilt bakımı, kırışıklık tedavisi, dolgu maddeleri uygulamaları gibi estetik amacıyla yapılan hizmetler Kurumlar Vergisi Kanununda ve Tebliğinde belirtilmemiş ve konu ile alakalı sınırlama getirilmemiştir. Bu sebeple bu hizmetlerin de Kurumlar Vergisi indirim kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.

B-İndirimden Faydalanma Şartları

-İstisna kapsamındaki hizmetlerin ilgili şirketin ana sözleşmesinde esas faaliyet konuları arasında yer almalı, Sağlık Bakanlığı’ndan izin ve ruhsat alınmış olmalı,

-Hizmet ile ilgili faturanın Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara düzenlenmiş olması,

-Hizmetin Türkiye’de verilmekle beraber münhasıran yurt dışında yararlanılmış olması,

-Elde edilen kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tahsil edilmiş olması şartıyla %80 indirim avantajından faydalanılabilir.

C-İndirimin Tespit Edilmesi Ve Hesaplama Metodu

İndirim kapsamındaki hizmetlerden elde edilen kazançlardan yine bu faaliyetler dolayısıyla katlanılan maliyet ve gider unsurlarının düşülmesi sonucu ulaşılacak olan kazancın %80 i Kurumlar Vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise bu indirim olmayacaktır.

İndirim kapsamındaki faaliyetler ile bu kapsamda olmayan faaliyetlerin birlikte yapılması durumunda indirime konu kazanca ilişkin hasılat, gider ve maliyet unsurlarının ayrı hesaplarda takip edilmesi gereklidir.

Ayrı hesaplarda takip etmenin mümkün olmadığı durumlarda ise müşterek genel giderler, indirim kapsamında olan giderler ile olmayan giderleri oranlamak suretiyle dağıtılabilir.

D-Bakanlığın İzin ve Denetimine Tabi Olarak Verilen İndirim Kapsamındaki Hizmetlere İlişkin Bildirim ve Belgele

Bakanlığın izin ve denetimine tabi olarak yukarıda bahsedilen indirim şartlarını sağlayarak kazancını indirim konusu yapan mükellefler hizmet verilen yurt dışı mukimi kişilerin her bir geçici vergi döneminde;

- Ad soyad ya da unvan,

-Hangi ülkenin uyruğunda olduğu,

-Pasaport numarası,

-Düzenlenen faturanın tarih ve sayısı,

-Verilen hizmetin niteliği ve hizmet bedeli gibi bilgilerin beyanname ekinde verilmesi gereklidir.

Bununla beraber Sağlık Bakanlığı tarafından verilen ruhsatın bir nüshasını istisnadan yararlanılacak ilk mali dönemde bağlı olunan vergi dairesine verilmesi gereklidir.                                                                                          

Kaynakça

-Katma Değer Vergisi Kanunu

-KDV Uygulama Tebliği

-Kurumlar Vergisi Kanunu

-Kurumlar Vergisi Genel Tebliği

03.05.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.