Abuzer Akbıyık
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
abuzerakbiyik@hotmail.com

Özel Okul Yatırımlarına Teşvik Belgesi Kapsamında Sağlanan Destekler

Özet

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde, Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, Kreş ve Gündüz Bakım Evleri, Okul Öncesi Eğitim, İlkokul, Ortaokul ve Lise Eğitim Yatırımları ile Hava Araçlarının Kullanım, Tamir ve Bakımına Yönelik Eğitim Yatırımları; “Öncelikli yatırım konuları” olarak sayılmıştır. Buna göre 1, 2, 3 ve 4. Bölgedeki illerde yapılacak özel okul yatırımları, kendi bölgelerinde uygulanan destekler değil, 5. Bölgede uygulanan bölgesel desteklerden istifade edecektir. 5. ve 6. Bölgede yapılacak olanlar ise kendi bölgelerindeki bölgesel desteklerden istifade etmektedir. Teşvik Kararı çerçevesinde Özel Üniversite Yükseköğretim yatırımlarına da Teşvik kapsamında destekler söz konusudur.  Teşvik Belgesi kapsamında sağlanan, Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, SGK Primi desteği, Faiz veya Kar Payı desteği, Yatırım Yeri Tahsisi ve Vergi indirimi desteği, özel okul yatırımcılarına önemli mali avantajlar sağlamaktadır. Bu bakımda özel okul yatırımcılarına, yatırma başlamadan önce, mutlaka Yatırım Teşvik Belgesi almalarını tavsiye ederiz.  

Teşvik Belgesi nedir, nasıl ve nerden alınır?

Teşvik konusunda en önemli mevzuat 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”dır.

Bu karar çerçevesinde, Teşvik sistemi; genel, bölgesel ve stratejik yatırımların teşviki uygulamalarından oluşur.

Yatırım yeri, yatırım tutarı ve yatırımın konusunda göre destekler farklılık arz etmektedir.

Teşviklerden istifade etmek için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne usulüne uygun şeklide internet üzerinden müracaat edip, Yatırım Teşvik Belgesi alınması gerekmektedir.

Yatırım Teşvik Belgesi; yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan bir belgedir. Teşvik Kararının amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenir.

Yatırım Teşvik Belgesi: Komple Yeni Yatırım, mevcut makine ve cihazların yenilenmesi amacıyla Modernizasyon, mevcut yatırım kapasitesinin arttırılması amacıyla Tevsi (genişletme), ürün çeşidinin arttırılması amacıyla Ürün Çeşitlendirme ve mevcut tesise entegre amacıyla Entegrasyon şeklinde düzenlenir. 

Teşvik başvurusu değişiklikler ve tamamlama vizesi gibi teşvik belgesi ile ilgili işlemler Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ETUYS (Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi)  üzerinden yürütülmektedir. 

Yatırımcı veya Yatırımcının yetkilendirdiği Teşvik Müşaviri tarafından yapılan müracaat, kurum tarafından incelenir. Kurum, teşvik mevzuatı çerçevesinde belge verilmesine uygun gördüğü yatırımlar için elektronik ortamda, Yatırım Teşvik belgesi düzenler.

Kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımlarına sağlanan destekler nelerdir?

2012/3305 Sayılı Teşvik kararı kapsamında yer alan desteklerin uygulanması açısından, iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak, altı bölgeye ayrılmıştır. Teşvik belgesi kapsamında destekler 1’nci bölgeden başlayıp 6’ncı bölgeye doğru  atmaktadır.

Teşvik kararı çerçevesinde, bazı konularda yapılacak yatırımlar “Öncelikli yatırım konuları” olarak sayılmış ve  bu konularda yapılacak yatırımlara, kendi ilinde uygulanan desteklerden, daha fazla destek sağlanacağı ifade edilmiştir. 

2012/3305 Sayılı Teşvik Kararın Öncelikli yatırım konuları ile ilgili 17/1-ğ Maddesine göre; Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları; 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak bu yatırımlar, 6’ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir.

Bu maddeye göre 1,2,3 ve 4’ncü Bölgedeki illerde yapılacak özel okul yatırımları, kendi bölgelerinde uygulanan destekler değil, 5’nci Bölgede uygulanan bölgesel desteklerden istifade edecektir.  Teşvik kararnamesi çerçevesinde

1’nci Bölgede sayılan; Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir Kocaeli, Muğla, Tekirdağ illeri, 2’nci Bölgede sayılan; Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri hariç), Denizli, Edirne, Isparta, Karabük, Kayseri, Kırklareli, Konya, Manisa, Sakarya, Yalova, 3’ncü Bölgede sayılan; Adana, Burdur, Düzce, Gaziantep, Karaman, Kırıkkale, Kütahya, Mersin, Samsun, Trabzon, Rize, Uşak, Zonguldak, 4’ncü Bölge sayılan; Afyonkarahisar, Aksaray, Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırşehir, Malatya, Nevşehir, Sivas illeri için kendi bölgelerinde uygulanan destekler değil, 5’nci Bölgede uygulanan bölgesel destekler uygulanacaktır.

5’nci Bölge illeri olan; Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat illerinde, bulunduğu bölge olan 5’nci Bölge bölgesel destekleri uygulanacaktır.

6’ncı Bölge illeri olan; Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Bozcaada ve Gökçeada ilçelerinde, kendi bölgelerinde uygulanan 6’ncı Bölge bölgesel destekleri uygulanacaktır.

5’nci Bölgede uygulanan destekler nelerdir?

a) Gümrük vergisi muafiyeti.(İthal makine ve cihazlar için Gümrük Vergisi ödenmez)

b) KDV istisnası. (Makine cihaz ve demirbaşlar KDV ödenmeden alınır)

c) Vergi indirimi. (Vergi İndirimi %80, Yatırma Katkı Oranı %40)

ç) Sigorta primi işveren hissesi desteği. (7 yıl, Gerçekleşen Yatırımın %35’ine kadar)

1. Yatırım yeri tahsisi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir)
2. Faiz veya kâr payı desteği (Gerçekleşen yatırımın %70’ine kadar kredi kullanılabilir. TL kredide 5 puan, Döviz veya dövize Endeksli kredide 2 Puan destek verilir, Faiz desteği 1,4 milyonu geçemez)

6’ncı Bölgede uygulanan destekler nelerdir?

a) Gümrük vergisi muafiyeti. (İthal makine ve cihazlar için Gümrük vergisi ödenmez)

b) KDV istisnası. (Makine cihaz ve demirbaşlar KDV ödenmeden alınır)

c) Vergi indirimi. (Vergi İndirimi %90, Yatırma Katkı Oranı %50)

ç) Sigorta primi işveren hissesi desteği. (10 yıl)

1. Yatırım yeri tahsisi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir)
2. Faiz veya kâr payı desteği. (Gerçekleşen yatırımın %70’ine kadar kredi kullanılabilir. TL kredide 7 puan, Döviz veya dövize Endeksli kredide 2 Puan destek verilir, Faiz desteği 1,8 milyonu geçemez)
3. Gelir vergisi stopajı desteği. 

1. Sigorta primi (işçi hissesi) desteği.  (10 yıl)

Örnek, İstanbul ve Şanlıurfa’da yapılacak özel okul için sağlanacak destek tutarları ne kadar?

Örnek-1

İstanbul’da yapılan ilkokul ve ortaokul için 15 milyon bina, 10 milyon makine, cihaz ve demirbaş olmak üzere toplam 25 milyon harcama yapılmış, hiç kredi kullanılmamış, okula 1000 öğrenci alınmış ve 100 personel çalıştırılmış.

Teşvik mevzuatında, İstanbul 1. Bölgededir fakat Teşvik mevzuatı gereği 5. Bölge destekleri uygulanır. Buna göre;

KDV istisnası 10.000x%20 =                    2.000.000 TL

Vergi İndirimi  25.000.000x%40 YKO=  10.000.000 TL

SGK işveren hissesi 25.000.000 x%35=   8.750.000 TL

Toplam destek………………………… …20.750.000 TL 

Örnek -2

Şanlıurfa’da ilkokul ve ortaokul için 15 milyon bina, 10 milyon makine, cihaz ve demirbaş olmak üzere toplam 25. Milyon harcama yapılmış, hiç kredi kullanılmamış, okula 1.000 öğrenci alınmış ve 100 personel çalıştırılmış.

Teşvik mevzuatına göre Şanlıurfa 6. Bölgededir. 6. Bölge Bölgesel destekleri uygulanır. SGK desteğinde, sabit yatırım tutarına göre bir sınırlama yoktur. Buna göre 

KDV istisnası 10.000x%20 =                    2.000.000 TL

Vergi İndirimi  25.000.000x%50 YKO=   12.500.000 TL

SGK prim desteği (10 yıl)…………..  =    70.800.000 TL

SGK işveren hissesi 3.100 TL

SGK işçi payı desteği 2.800 TL

(3100+2800)x100 kişi=590.000 aylık

590.000x12 Ay x10yıl=70.800.000

Toplam destek………………………… … 83.300.000 TL 

Teşvik Belgesi alınabilmesi için Asgari yatırım tutarı ne kadar olmalıdır?

Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) bölgesel desteklerden istifade edebilmek için,  1’nci Bölgede 4 milyon, 2’nici Bölgede 3 milyon, 3’ncü Bölgede 2 milyon, 4, 5 ve 6’ncı Bölgede 1,5 milyon asgari yatırım yapılması gerekmektedir.  Sabit yatırım tutarı: Arazi-arsa, bina-inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcaması kalemlerinin toplamını ifade eder.

Hani kalem harcamalar Asgari yatırım kapsamına girer?

Arsa Harcaması (Arsa alımı bedeli), Bina İnşaat Harcaması (Komple yeni okul bina yapımı inşaat gideri, mevcut binayı okula dönüştürme inşaat gideri veya komple okul binası alımı), Makine, Cihaz ve Demirbaş Harcamaları (Okul için makine, teçhizat, cihaz ve demirbaşlar alınması), Diğer Harcamalar (Etüd-Proje, Yardımcı Makine ve Teçhizat, İthalat ve Gümrükleme, Taşıma ve Sigorta, Montaj ve Kur Farkı) Teşvik Belgesi Sabit Yatırım tutarı olarak dikkate alınır.   

Okul binasının kiralanması halinde teşvik belgesi alınabilir mi?

Okul binası inşası veya komple satın alınması yanında, okul binasının kiralanması halinde de okul yatırımı için Teşvik belgesi alınabilir.  

Hangi Eğitim Yatırımı Teşvik Kapsamına girmez

2012/3305 Saylı Teşvik kararı EK-4 Teşvik edilmeyecek veya teşviki belirli şartlar bağı yatırımlar sayılırmıştır. EK-4-C-1 maddesine göre “Okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve yükseköğretim ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları dışında kalan eğitim yatırımları.” Teşvik kapsamına girmez.

Bir başka ifade ile; Okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve yükseköğretim ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları teşvik kapsamına girer, bunun dışında kalan eğitim yatırımları teşvik kapsamına girmez. (örnek, özel dershaneler teşvik kapsamına girmez)

Özel Üniversite Yükseköğretim yatırımları Teşvik belgesi alabilir mi?

Ülkemizde Özel Üniversiteler; Anayasa’nın 130. maddesine göre kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından, devletin denetim ve gözetimine tabi yükseköğretim kurumları kurulabilmektedir.

547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumlarının, bu Kanun’un 56. maddesinde devlet üniversiteleri için öngörülen mali kolaylıklardan, muafiyetlerden ve istisnalardan aynen istifade edeceği hüküm altına alınmıştır. Yürürlükteki vergi kanunlarımızda da üniversitelere yönelik muafiyet ve istisnalara yer verilmiştir. 2012/3305 sayılı Teşvik Kararı Ek-4 C/1 maddesinde Yükseköğretim Yatırımlarının Teşvik Kapsamında olduğu belirtilmiştir. Buna göre yüksek öğretim eğitim yatırımları ile yükseköğretim eğitim hizmetleri kapsamında kurulan üniversite araştırma ve uygulama hastane yatırımları, laboratuvar, Güneş Enerjisi, Çöp toplama ve atıkların ortadan kaldırılması hizmetleri gibi özel üniversite bünyesinde gerçekleştirilecek yatırımlar için teşvik belgesi düzenlenmektedir. Yatırımın konusuna göre, Genel Teşvik Belgesi veya yatırımın bulunduğu ile göre Bölgesel destekli Teşvik Belgesi düzenlenir. Yükseköğrenim yatırımını yapan Vakıflar, Kurumlar vergisine tabi olmadıklarından dolayı Teşvik belgesinde Vergi İndirimi desteğine yer verilmez.   

Teşvik Belgesi kapsamında inşaa edilen binalarda, Bina İnşaat Vergisi harcı istisnası ve Emlak Vergisi muafiyeti nedir?

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu İstisnalar başlıklı Ek Madde 2 /d gereği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen binalar, inşaatları bina inşaat harcından müstesnadır.

1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu Geçici muaflıklar başlıklı 15/ g maddesi gereği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen binalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren beş yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.

Teşvik Belgesi tamamlama vizesi nasıl yapılır

Okul yatırımı tamamlandığında, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermeye Genel Müdürlüğü’ne müracaat edilerek tamamlama vizesi yapılması talep edilir. Tamamlama vizesi başvurusunda; SGK borcu yok yazısı, SGK tahakkuk belgesi, Ekspertiz bedeli dekontu, Kredi taahhütnamesi, İmza sirküsü, Vergi levhası ve T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nden alınan  “Kurum Açma İzni” ve “İşyeri Açma ve Çalışma” ruhsatı” ETUYS teşvik sistemine yüklenir. Teşvik Kurumu tarafından görevlendirilen 2 uzman okulun bulunduğu yer gelerek ekspertiz yapar. (Teşvik Kurum uygun görürse, ekspertiz için okulun bulunduğu ildeki Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünü de görevlendirebilir. Bu durumda İl Müdürlüğünden 2 uzman ve yatırımcının belirleyeceği Yeminli Mali Müşavir, ekspertiz işlemini yapar ve rapor hazırlayarak Teşvik Kuruma gönderir) Okula gelen Uzmanlar, Teşvik kapsamında alınan makine, teçhizat ve demirbaşları yerinde görür. Dosyayı inceler.  Eksiklik bulmaz ise Milli Eğitim tarafından belirlenen okul öğrenci kapasitesini dikkate alarak, SGK’dan istifade edecek personel sayısını belirler ve tamamlama vizesini onaylar.  (Destek verilecek personel sayısı, öğrenci kapasitenin yaklaşık %10’u kadardır)  Belirlenen personel sayısı, Teşvik Kurumu tarafından, SGK Genel Müdürlüğüne bildirilir. SGK Genel Müdürlüğüne bildirimi takip eden aybaşından itibaren, Personel SGK desteği başlar. 1,2,3,4 ve 5’nci Bölgedeki okul yatırımlarında, SGK İşveren Hissesi Prim desteği (Asgari ücrete tekabül eden kısmı) 7 yıl içinde, gerçekleşen sabit yatırımın %35’ine kadardır. 6’nicı Bölgedeki okul yatırımlarında ise, (OSB dışında) 10 yıl süre ile (Asgari ücrete tekabül eden kısmı) SGK işçi ve İşveren Hissesi Prim desteği uygulanır.     

25.07.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.