Turizm Payı Beyannamesi Nedir? Ne Zaman Verilir? [Rehber]

Dr. Koray Ateş GES Yatırımı Yapanlara Önemli Tavsiyem ve Maliye İdaresine Önemli Çağrı (03.12.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

Turizm Beyannamesi Nedir? Turizm Payı Oranı Kaçtır? Kimler Turizm Payı Beyannamesi Vermek Zorundadır? Turizm Payı Nasıl Beyan Edilir? Turizm Payı Nasıl Hesaplanır?... vb. gibi tüm sorunlarınızın cevaplarını bu yazıda bulabilirsiniz.

7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun ile hayatımıza giren "Turizm Payı Beyannamesi" bu yazınının konusunu oluşturmaktadır.

TURİZM PAYI BEYANNAMESİ HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN HERŞEY!

1.TURİZM BEYANNAMESİ NEDİR?

7183 sayılı kanun ile "Türkiye’de Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı" kurulmuştur. Ajansın yönetimi, denetimi, gelirleri ve faaliyetlerini ve faaliyetlerinin finansmanı için alınacak pay TURİZM PAYI BEYANNAMESİ nin temelini oluşturmaktadır.

2. TURİZM BEYANNAMESİNİ KİMLER VERECEKTİR?

Turizm payını beyan etmekle yükümlü olanlar;

Bileşik tesisler ile konaklama tesisleri
Kültür ve Turizm Bakanlığından belge almış olan yeme ve içme tesisleri
Deniz turizmi tesisleri
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizmi araçları
Seyahat acentaları
Havayolu işletmeleri
Havalimanı ve terminal işletmeleri (Devlet Hava Meydanları tarafından işletilenler hariç)

3. TURİZM PAYI ORANI KAÇTIR?

İŞLETME TÜRÜ	TURİZM PAYI ORANI
Bileşik tesisler ile konaklama tesisleri	Binde 7,5
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yeme ve içme tesisleri	Binde 7,5
Deniz turizmi tesisleri	Binde 7,5
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizmi araçları	Binde 7,5
Seyahat acentaları	On Binde 7,5
Havayolu işletmeler	On Binde 7,5
Havalimanı ve terminal işletmeleri (Devlet Hava Meydan. tarafın. İşlet. hariç)	Binde 2

% 50 indirimli uygulamaya tabi tesisler mevcuttur

Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından teşviki uygun bulunan turizm tesislerinde yukarıdaki tabloda gösterilen oranlar %50 İNDİRİMLİ uygulanır.

4. TURİZM BEYANNAMESİ NE ZAMAN VERİLİR?

Turizm payı beyannamesi aylık olarak beyan edilir.

İlk beyan 02.12.2019’da

Kurumlar vergisi mükellefleri Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak turizm beyannamesi takip eden ayın son günü 30.11.2019 (resmi tatil olması nedeniyle resmi tatili ilk takip eden ilk iş günü olan 02.12.2019) günü saat 23:59’a kadar elektronik ortamda beyan edeceklerdir.

Diğer mükellefler 3 aylık olarak beyan ederler

Kurumlar vergisi mükellefleri haricindekiler için ise turizm beyannamesi üçer aylık olarak verecektir.

Birinci Dönem	İkinci Dönem	Üçüncü Dönem	Dördüncü Dönem
Ocak	Nisan	Temmuz	Ekim
Şubat	Mayıs	Ağustos	Kasım
Mart	Haziran	Eylül	Aralık

Üçer aylık beyan edenler ilk beyannameyi 31.01.2020’de beyan edecekler

Üçer aylık beyan etme zorunluluğu bulunan firmalar Ekim-Kasım-Aralık/2019 dönemine ilişkin verecekleri ilk beyannamelerini 31.01.2020 günü saat 23:59’a kadar elektronik ortamda beyan edeceklerdir.

5. TURİZM BEYANNAMESİ AYIN KAÇINDA BEYAN EDİLİR?

Turizm payı beyannamesi beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23:59’a kadar beyan edilir.

Elektronik ortamda beyan edilecektir

Turizm payı beyannamesi yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.

6. TURİZM BEYANNAMESİ NE ZAMAN ÖDENİR?

Elektronik ortamda beyan dönemini izleyen ayın son günü saat 23:59’a kadar beyan edilen Turizm payı aynı süre içerisinde ödenmelidir.

Net satış ve kira geliri bulunmasa dahi beyanname verilecektir

Turizm payı verecek mükelleflerin ilgili dönemde net satışı ve kira geliri bulunmasa dahi “Beyan Edilecek Turizm Payı Bulunmamaktadır" seçeneğini işaretleyerek Turizm Beyannamesi vermeleri gerekmektedir.

7. TURİZM PAYI NASIL HESAPLANIR?

Turizm payı vermekle yükümlü olan mükellefler ilgili dönemde elde ettikleri NET SATIŞ HASILATI ve KİRA GELİRLERİN toplanıp ilgili vergi oranının bu rakam ile çarpılması suretiyle turizm payı hesaplanır.

ÖRNEK-1; Antalya ilinde 5 yıldızlı Otel turizm belgesi ile faaliyet göstermekte olan XYZ oteli ile Afyonkarahisar’da turizm işletmesi belgesi olmadan termal konaklama tesisi olarak faaliyet göstermekte olan ABC otel işletmesi D (A.Ş.)’ ne aittir.

Ekim / 2019 döneminde Antalya ilindeki XYZ isimli otelin faaliyetinden 1.500.000,00 TL net satış hasılatı ve 200.000,00 TL kira geliri elde edilmiştir. Aynı dönemde Afyonkarahisar’da ise ABC isimli otel işletmecilik faaliyetinden 750.000,00 TL net satış hasılatı ve 150.000,00 TL kira geliri elde edilmiştir.

XYZ Oteli (Antalya)
Otel İşletmeciliği Net Satış Hasılatı (a)	1.500.000,00
Kira Geliri (b)	200.000,00
Toplam Gelir (c) = (a) + (b)	1.700.000,00
Vergi Oranı (d)	Binde 7,5 (0,0075)
Turizm Payı Tutarı (e) = (c) X (d)	12.750,00

ABC Oteli (Afyonkarahisar)
Otel İşletmeciliği Net Satış Hasılatı (a)	750.000,00
Kira Geliri (b)	150.000,00
Toplam Gelir (c) = (a) + (b)	900.000,00
Vergi Oranı (d)	Binde 7,5 (0,0075)
Turizm Payı Tutarı (e) = (c) X (d)	6.750,00
% 50 İndirimli Turizm Payı Tutarı (f) = (e) * %50 (*)	3.375,00

(*) Afyonkarahisar’da bulunan otelin termal turizmi ile ilgili olmasından ötürü ilgili Turizm Payı tutarı %50 indirimli uygulanacaktır.

Turizm payı toplamda 12.750,00 + 3.375,00 =16.125,00 TL olarak beyan edilecektir.

8. İADE OLUNAN TUTARLAR TURİZM PAYINDA NASIL HESAPLANACAKTIR?

Mükelleflerin turizm payını hesaplarken net satış hasılatını yani brüt satışlarından satış indirimlerini, satıştan iadeleri ve diğer indirimlerin düşülmesi sonucu NET SATIŞ HASILATINI tespit etmeleri gerekmektedir.

ÖRNEK-2; D (A.Ş.)’nin Nisan/2020 döneminde turizm payına esas bulunan faaliyetinden dolayı 750.000,00 TL tutarında satış işlemi gerçekleşmiştir. Fakat Haziran/2020 döneminde ise bu satıştan 100.000,00 TL’lik kısmı iade edilmiştir.

Haziran/2020 dönemindeki turizm payına esas bulunan faaliyetinden dolayı 1.000.000,00 TL satış gerçekleştirmiştir. Yine Haziran ayında satışlarından 50.000,00 TL’lik iade tutarı gerçekleşmiştir.

D (A.Ş.)
Haziran Ayı Otel İşletmeciliği Brüt Satış Hasılatı (a)	1.000.000,00
Nisan Ayı İade Tutarı (b)	100.000,00
Haziran Ayı İade Tutarı (c)	50.000,00
Net Satış Hasılatı (d) = (a) – ((b)+(c))	850.000,00
Vergi Oranı (e)	Binde 7,5 (0,0075)
Turizm Payı Tutarı (f) = (d) X (e)	6.375,00

9. TURİZM PAYI BAŞVURUSU NASIL YAPILACAKTIR?

Mükellefler turizm payı beyannamesi için öncelikli olarak, TEBLİĞİN YAYIM TARİHİNDEN İTİBAREN 15 GÜN İÇERİSİNDE;

Gelir veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine ya da İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden (“https://ivd.gib.gov.tr") "Turizm Payı Mükellefiyeti Açılış Dilekçesi" ile müracaatta bulunacaklardır.

Müracaat işlemi sonrasında güncel Beyanname Düzenleme Programı (BDP) indirilerek beyanname düzenlenecektir. "https://ebeyanname.gib.gov.tr/download.html "

10. TURİZM PAYI MUHASEBE KAYITLARI NASILDIR?

ÖRNEK-3; A (A.Ş.)’nin Ekim/2019 döneminde turizm payına esas bulunan faaliyetinden dolayı 250.000,00 TL net satış hasılatı elde etmiştir. Binde 7,5’a denk gelen (250.000,00 x 0,0075) 1.875,00 TL eden katkı payını ise aynı gün içerisinde ödemiştir.

Turizm payına ilişkin yapılacak muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır;

--------------------------------------------xx / xx / 2019---------------------------------------

740 Hizmet Üretim Giderleri Hs. 1.875,00

740.01. Turizm Katkı Payı Giderleri

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 1.875,00

360.05. Turizm Katkı Payı

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------xx / xx / 2019 ---------------------------------------

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. 1.875,00

360.05. Turizm Katkı Payı

102 Bankalar Hs. 1.875,00

102.10 XX Bankası Hs.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Turizm payını yukarıdaki şekilde muhasebe kayıtlarına alınması gerekmektedir.

Turizm payı gider olarak dikkate alınacaktır.

Turizm payı, kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükelleflerince matraha esas kazancın tespitinde GİDER olarak dikkate alınacaktır.

11. TURİZM PAYI BEYANNAMESİNE DÜZELTME VERİLİR Mİ?

Turizm payına ait beyannamenin hatalı ve/veya eksik olarak bildirilmiş olması sonrasında süresinde veya süresi geçtikten sonra bu hata ve/veya eksiklikleri düzeltici mahiyette elektronik ortamda yeni bir beyanname verilmesi mümkün bulunmaktadır.

Düzeltme beyannamesinde eski bilgilerinde yer alması gerekmektedir.
Payı azaltıcı mahiyetteki düzeltmelerde işlemler genel esaslara göre vergi dairesi tarafından yerine getirilir.

Turizm payı iade edilecekse;

Payın ajansın hesabına aktarılıp aktarılmadığı kontrol edilir.

AKTARILMAMIŞ İSE;

AKTARILMIŞ İSE;

- İade işlemi vergi dairesi tarafından yerine getirilecektir.

- Tahsil edilen turizm payının genel bütçe geliri olarak ayrılan % 5’lik kısmının iadesi vergi dairesi tarafından

- Aktarılan %95’lik kısmının iadesi ise Ajans tarafından,

Yerine getirilir.

12. TESİSE AİT TÜM BİRİMLERİN GELİRİ TURİZM PAYINA DÂHİL EDİLECEKMİDİR?

Tesise ait yapıda tesis içerisinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı bulunan, fiziki bir bağlantısı olmayan ve otel dışına hizmet vermekte olan banka, ATM, kuaför, kuyumcu, lokanta gibi ticari üniteler için turizm payı hesabına dâhil edilmeyecektir.

Fakat tesis içerisinden müşterileri için doğrudan ulaşım imkânı bulunan ve fiziki bağlantısı bulunan veya tesisin bütünlüğü içinde olan yan üniteler turizm payı hesabına dâhil edilecektir.

* TURİZM PAYINA İLİŞKİN PÜF NOKTALAR *

Turizm beyannamesini aşağıdaki işletmeler tarafından beyan edecek olup, yan sütunlarında belirtilen oranda pay verilecektir.

İŞLETME TÜRÜ	TURİZM PAYI ORANI
Bileşik tesisler ile konaklama tesisleri	Binde 7,5
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yeme ve içme tesisleri	Binde 7,5
Deniz turizmi tesisleri	Binde 7,5
Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli deniz turizmi araçları	Binde 7,5
Seyahat acentaları	On Binde 7,5
Havayolu işletmeler	On Binde 7,5
Havalimanı ve terminal işletmeleri (Devlet Hava Meydan. tarafın. İşlet. hariç)	Binde 2

Ekim/2019 dönemine ait beyanname 30.11.2019 (resmi tatil olması nedeniyle takip eden ilk iş günü olan 02.12.2019) günü saat 23:59’a kadar elektronik ortamda beyan edeceklerdir.
Üçer aylık beyan edenler Ekim-Kasım-Aralık/2019 dönemine ilişkin ilk beyannameyi 31.01.2020’de beyan edeceklerdir.
Net satış ve kira geliri bulunmasa dahi beyanname verilecektir.
Mükellefler, Tebliğin yayım tarihinden itibaren 15 gün içerisinde, Gelir veya Kurumlar Vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine ya da İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden "Turizm Payı Mükellefiyeti Açılış Dilekçesi" ile müracaatta bulunacaklardır.
Müracaat işlemi sonrasında güncel Beyanname Düzenleme Programı (BDP) indirilerek beyanname düzenlenecektir.

YAZAR: E.ÖĞR.GÖR. NURTEN ÖRNEK

YARARLANILAN KAYNAKLAR

- Turizm Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No:1) (https://gib.gov.tr/node/140704)

- 15.07.2019 Tarih ve 30832 Sayılı Resmi Gazete (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190715.pdf)

- https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/mustafakalafat/024/

- https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/alidenizinan/015/

- https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ahmetdurmus/014/

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)