2015 Yılı Erzak Yardımı

Ramazan aylarında hemen hemen tüm şirketlerin uyguladığı önemli bir yardımlaşma aracı erzak dağıtımıdır. Vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi nedeniyle mevcut yardım sistemi KDV ve Stopaj vergileri düşünülerek kayıtlara alınmaktadır. İşveren tarafından sunulan bu hizmet karşılığı yapılan ödemelerin giderleştirilip giderleştirilemeyeceği ise merak edilen diğer hususlar arasında yer almaktadır.

Aşağıda ayrıca örnek monografiler eşliğinde hesaplamaların ve yevmiye kayıtlarının yer aldığı Erzak Yardımı ile ilgili durumu değerlendirdiğimizde vergi ve gider kalemlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Söz konusu yardımın SGK mevzuatı açısından da değerlendirilmesi ise farklı bir önem taşımaktadır.

ERZAK YARDIMI İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKEN DURUMLAR

Farklı işleyişlerin uygulandığı Erzak Yardımı ile ilgili en çok kullanılan yöntemlerden birisi yapılan yardıma ait KDV’nin indirim konusu yapılıp gider matrahının direkt olarak giderleştirilmesidir. Diğer bir yöntem ise KDV’yi indirim konusu yapmadan faturanın genel toplamını giderleştirerek muhasebe kayıtlarına alınmasıdır. Son olarak bazı firmalar, ilgili yardıma ilişkin faturaya ait KDV’yi indirim konusu yapmaksızın aynı zamanda ilgili yardım matrahını da giderleştirmemektedir.

Erzak yardımı vergisel olarak Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi ve Damga Vergisi açısından ayrı ayrı değerlendirilmelidir.

Gelir Vergisi Kanunu 61. maddesinde yapılan tarife göre ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Kanunun devamında ise 63. madde de hizmet erbabına verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına göre; konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre değerlenir ifadeleri yer almaktadır. Bu açıklamalara dayanılarak işçiye ayın şeklinde verilen erzak yardımı ücret olarak değerlendirilerek vergilendirilmelidir. Gelir Vergisi Kanununa göre yapılan ücret ödemeleri ile ilgili 104.maddeye göre yapılacak Gelir Vergisi Tevkifatı, 103.maddedeki vergi tarifesi dikkate alınarak yapılacaktır.

Katma Değer Vergisi Kanunu açısından değerlendirildiğinde ise, 3 maddenin a bendi uyarınca vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi teslim sayılan koşullar arasında sayılmıştır. Yani Erzak Yardımı konusu KDV açısından irdelendiğinde ayni yardımların 9 Seri no.lu KDV Genel Tebliğinin 8 no.lu başlığında  sayılan haller dışında olması halinde KDV’nin konusuna girmektedir.

Damga Vergisi Kanunu’nda ücretlerle ilgili herhangi bir istisna söz konusu değildir. Erzak yardımı ile ilgili durum Gelir Vergisi Kanununda istisna kapsamına girmediğinden damga vergisine tabi tutulacaktır.

Son olarak Erzak Yardımı SGK mevzuatı açısından değerlendirildiğinde her hangi bir kesintiye tabi tutulmamıştır. İlgili kanunda ayni yardımların (erzak yardımı) sigorta ve işsizlik sigortası primlerinin hesaplanmasında brüt ücrete dahil edilmeyeceği ifadeleri net bir biçimde belirtilmiştir. 

ERZAK YARDIMI İLE İLGİLİ ÖRNEK VE MUHASEBE KAYITLARI

Örneğimizde personelimize ramazan yardımı olarak 100,00 TL’lik erzak yardımı yapıldığını dikkate alalım ve ilk alım işleminden personelin bordrosuna yansımasına kadarki süreci muhasebe kayıtları eşliğinde inceleyelim.

Bu durumda ilk olarak erzak yardımı ile ilgili faturanın alım muhasebe kaydını oluşturalım;

 Erzak Yardımı Alım Faturasının Muhasebe Kaydı

---------------------------------- / -------------------------------------

 157 Diğer Stoklar         100,00  

 191 İndirilecek KDV       18,00  

                                   320 Satıcılar                   118,00

---------------------------------- / -------------------------------------

Ayın Olarak Verilen Yardımın Muhasebe Kaydı

İlgili personelin Gelir Vergisi Kanununa göre %15’lik dilimde olduğunu varsayarak ücret bordrosuna yansımasını incelediğimizde ise aşağıdaki kayıt oluşmaktadır;

---------------------------------- / -------------------------------------

 770 Genel Yönetim Giderleri            140,07

                           335 Personele Borçlar               118,00

                           360 Ödenecek Vergi ve Fonlar   22,07

                                 360 01 Gelir Vergisi: 21,06  

                                360 02 Damga Vergisi: 1,06

---------------------------------- / -------------------------------------

335 Personele Borçlar                118,00

                             157 Diğer Stoklar              100,00

                               391 İlave Edilecek KDV      18,00

---------------------------------- / -------------------------------------

MuhasebeTR MEVZUAT KOMİSYONU

(08.07.2015)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.