2020 yılında verilecek olan 2019 yılına ilişkin kira beyannamesi iki milyondan fazla kişiyi ilgilendiren; kira beyanname hesaplama örnekleri, nasıl doldurulur, ödeme tarihleri, muafiyeti tutarı, kimler beyanname vermez, cezalar ve tüm sorularınızın yanıtlarını yazımızda bulabilirsiniz.
Gelir vergisi kanunun 70’inci maddesinde ifade edilen mal ve hakların kiraya verilmesi elde edilmesi sonucunda sahip olunan gelirler “Gayrimenkul Sermaye İradı” olarak adlandırılır.
Bir takvim yılı içerisinde kira geliri elde edenlerin izleyen yılda gelir vergisi beyan ve ödeme döneminde beyan ettikleri gelir kazançlarına ait beyan türü bilinen adıyla kira beyannamesi olarak adlandırılır.
Kira kazançlarına ilişkin bir takvim yılında elde edinilen nakdi veya ayni tahsil edilen kira kazançlarının bir sonraki yılın Mart döneminin sonuna kadar beyan edilmesi gerekmektedir.
2019 Yılına Ait Kira Kazançları 31 Mart 2020 Günü Sonuna Kadar
Hazır Beyan Sistemi Üzerinden de Gönderilebilir.
Türkiye’yi Terk Edenler İçin ve Ölüm Halinde Beyanname Verme Süresi Değişir
Kira beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergi beyannamenin verildiği yıldaki mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecektir.
Yani, 2019 yılına ilişkin elde edinilen kira kazançlarına ilişkin 2020 yılı Mart ayı 31’inci gününe kadar beyan edilecek kazançlar neticesinde ödenecek vergi iki eşit taksitte Mart (31 Mart 2020) ve Temmuz (4 Ağustos 2020 ) (31 Temmuz 2020 Cuma Kurban Bayramı) aylarının son günlerine kadar ödenmek zorundadır.
BEYANNAME VERİLECEK HALLER |
|
Gayrimenkulün Türü |
Yıllık Kira Geliri (TL) |
Mesken |
5.400 TL ve üzeri |
İşyeri (Brüt Tutar ) |
40.000 TL ve üzeri |
Mesken (İstisna Harici Rakam)+İşyeri (Brüt Tutar) |
40.000 TL ve üzeri |
İşyeri kira ödemelerinde stopaj oranı % 20’dir.
Bir takvim yılında sahip olduğu işyerinden kira geliri elde eden mükellefin beyannamesini brüt rakam üzerinden beyan etmesi gerekmektedir. İşyerleri için belirlenen stopaj oranı ise yüzde 20’dir.
Örnek; 5.000 TL aylık net kira geliri elde eden Osman Beyin işyerine ilişkin brüt kira bedeli;
Brüt Kira = Net Kira / (1 - 0,20)
Brüt Kira = 5.000 / (0,80) = 6.250 TL’dir.
BEYANNAME VERİLMEYECEK HALLER |
|
Gayrimenkulün Türü |
Yıllık Kira Geliri (TL) |
Mesken |
5.400 TL ve altında |
İşyeri (Brüt Tutar ) |
40.000 TL ve altında |
Kira beyannamesi elden kâğıt üzerinde doldurulabileceği gibi “Hazır Beyan Sistemi” sistemi üzerinde de doldurulabilir.
Hazır beyan sistemine girildiğinde kira geliri elde edenler “Kimlik ve Nüfus Bilgileri ile” , “İnternet Vergi Dairesi Şifresi ile” ve “E-Devlet Üzerinden” sisteme giriş yapabilirler.
Hazır Beyan Sistemine Girdikten Sonra Nasıl Beyanname Verilecek
Sistemi giriş yapılmasından sonra ekran üzerinde açılan ve sol üst köşede bulunan “Hazır Beyan” yazısı tıklanır. Açılan Bölümde;
Gelir idaresi Başkanlığı’nın oluşturmuş olduğu kira beyannamesinin doldurulmasına ilişkin videoyu izlemek aşağıdaki linke tıklayınız.
2019 YILINDA ELDE EDİNİLEN MESKEN KİRA GELİRİNDE İSTİSNA TUTARI |
5.400 TL |
Hisseli Gayrimenkullerde Her Ortak İstisnadan Yararlanır.
İstisnadan Faydalanmak İçin 12 Ay Süresince Kiralamak Zorunlu Değil.
İstisna sadece konut olarak kiraya verilen taşınmazlar için geçerli olup, aşağıda sayılan durumlar için istisnadan faydalanılamaz.
İşyeri Kira Bedelleri İstisna Kapsamında Değildir.
İstisna sadece konut olarak kiraya verilen taşınmazlar için geçerli olup, işyeri kira kazançları istisna kapsamında değildir.
Ticari, Zirai, Serbest Meslek Kazançları Olanlar İstisnadan Yararlanamaz.
İstisnadan yararlanan kişinin ticari, zirai veya serbest meslek kazancı olmamalıdır.
148.000 TL Üzerinde Gelir Elde Edenler İstisnadan Faydalanamaz.
İstisna haddi üzerinde konut kira geliri elde edenlerden, beyana tabi olup olmadığına bakılmaksızın, ayrı ayrı veya birlikte elde ettikleri gelirler (ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlar) gayri safi tutarları toplamı 148.000 TL’yi aşanlar istisnadan faydalanamazlar.
Beyanname Vermeyen veya Eksik Beyanda Bulunanlar İstisnadan Faydalanamaz.
İstisna haddinin üzerinde konut kira geliri elde eden mükelleflerden beyan bulunmayan veya eksik beyanda bulunanlar istisnadan faydalanamazlar.
Kira geliri elde eden kişilerin bir takvim yılında elde ettikleri kira gelirleri 2019 yılı için belirlenen 5.400 TL’nin altında ise beyanname verilmeyecektir.
Örnek; Ahmet Bey 2019 yılında satın almış olduğu konutunu Kasım ayında 1.000 TL’den kiraya vermiştir. 2019 yılında tahsil etmiş olduğu kira geliri 2.000 TL’dir.
Ahmet Bey istisna haddi olan 5.400 TL altında kira geliri elde ettiği için beyanname vermeyecektir.
Kira geliri elde eden mükelleflerin beyan edecekleri gelir sadece tahsil ettikleri tutarlar üzerinden değerlendirilecektir.
Bir takvim yılı içerisinde tahsil edilemeyen kira geliri ise beyannameye dâhil edilmeyecektir.
Örnek; 2019 yılı Ocak ayında evini aylık 750 TL’den kiraya veren Mehmet Bey, ilgili yılda kiracısından 10 aylık kira bedelini tahsil etmiştir.
Mehmet Bey 2020 yılında 2019 yılı kira geliri için aylık kira tutarı olan (750x12) = 9.000 TL değil, 2019 yılında tahsil etmiş olduğu (750x10) = 7.500 TL kira geliri beyan edecektir.
Geçmiş yılın kira bedeli tahsil edildiği yıl gelir yazılır.
Kira geliri elde eden mükellefler tarafından ilgili yıla ve/veya geçmiş yıllara ilişkin tahsil edilen kira bedelleri, tahsilatın yapıldığı yılın geliri olarak beyan edilecektir.
Örnek; 2018 yılında konutunu kiraya veren Yeşim Hanım, 2018 yılına ilişkin tahsil edemediği 3 aylık kira bedeli olan 3.000 TL’yi 2019 yılında tahsil etmiş olup, 2019 yılında tahsil ettiği 12 aylık kira bedeli ile birlikte 2019 yılında ilişkin kira beyannamesi ile beyan edecektir.
Kiranın kiracı tarafından ilgili yıl ve sonraki yıllar için peşin ödenmesi halinde, ilgili yıla ait tahsil edilen kısım ilgili yılın geliri olarak, gelecek yıllara ait tahsil edilen kira geliri ise ait oldukları yılda beyan edilecektir.
Örnek; 2019 yılında evini aylık 2.000 TL’den kiraya veren Mehtap Hanım, 2019 yılında kiracısından hem 2019 yılı için hem de 2020 yılı için toplamda 48.000 TL kira bedeli tahsil etmiştir.
Mehtap hanım 2019 yılı için tahsil etmiş olduğu (2.000 x 12) 24.000 TL’yi 2019 yılına ait beyannamede, diğer 24.000 TL’yi ise ilgili yıla ait olduğu 2020 yılına ait beyan edecektir.
Kira beyannamesi veren kişiler bir takvim yılı içinde elde ettikleri konut veya işyeri kira geliri üzerinden indirilebilecek gider usulleri;
Olmak üzere iki şekildedir.
İki Usul Aynı Anda Seçilemez
Kira geliri elde edenler iki gider usulünden sadece birini seçebilirler. Yani, iki adet gayrimenkulünden kira geliri elde eden mükellefin bir gayrimenkulü için farklı diğeri için farklı gider usulünü seçmesi mümkün değildir.
İstisnası Durum Mevcut
İki gider usulünden sadece birinin seçilmesi zorunluğuna dair iki istisnai durum vardır. Bunlar;
Götürü Usulü Seçenler İki Yıl Vazgeçemez!
Kira kazancı elde eden mükellef gider usullerinden istediği seçebilir. Fakat götürü usulü seçen kişiler iki yıl geçmedikçe bu gider usulünden vazgeçemezler.
Gerçek gider usulü seçen mükellefler,
Yukarıda yazılı giderleri belgelendirmek şartıyla yıllık kira geliri toplamından indirebilirler.
Gerçek Gider Usulünü Seçenler İçin İndirilebilecek Gider Hesaplaması
Gerçek gider yönteminin seçilmesi halinde, yapılan harcamaların konut kira gelirinden istisna isabet eden kısmı, gayri safi hasılattan indirilemez. İstisnaya isabet eden kısmın hesaplaması aşağıdaki şekildedir;
İndirilebilecek Gider = |
Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat (*) |
Toplam Hasılat |
(*) Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat – Mesken Kira Geliri İstisnası
Örnek; Ahmet Bey 2019 yılında konutunu kiraya vermiş, toplamda 24.000 TL kira geliri elde etmiştir. Başka bir geliri bulunmayan Ahmet Bey ilgili gayrimenkulü için 8.000 TL harcama yapmış olup gider usulü olarak gerçek gider usulünü seçmiştir.
Vergiye Tabi Hasılat = 24.000 – 4.400 = 19.600
İndirilebilecek Gider = (8.000 x 19.600) / 24.000 = 6.533,33
Gider olarak 6.533,33-TL dikkate alınabilecektir.
Kira geliri elde eden kişiler bir takvim yılı içerisinde elde ettikleri kira hasılatlarından % 15’ini götürü gider olarak indirilebilirler.
Örnek; Sahra Hanım kiraya vermiş olduğu konuttan 2019 yılında 30.000 TL kira geliri elde etmiştir. Sahra Hanım götürü gider usulünü seçerek beyannamesini vermiştir.
Gayri Safi Tutar Toplamı |
30.000 |
Vergiden İstisna Edilen Tutar |
5.400 |
Kalan Tutar |
24.600 |
Gider Usulü (Götürü Gider ) |
3.690 |
Safi İrat |
20.910 |
Hesaplanan Gelir Vergisi (18.000 TL için 2.700 kalan 2.910 TL için 582 TL) |
3.282 |
Kesinti Yoluyla Ödenen Gelir Vergisi |
0 |
Ödenecek Gelir Vergisi |
3.282 |
Konut veya işyeri kira geliri elden kişiler elde ettikleri kazançlar üzerinden istisna tutarının ve giderlerin düşülmesi sonrası uygulanacak indirimler mevcuttur. Bunlar;
Kira geliri elde eden mükellefler beyanname verecekleri dönem gerçek gider yöntemini seçmeleri halinde;
Amortisman Oranı % 2
Amortismana tabi değerin maliyet bedeli belirli ise maliyet bedeli belirli değil ise emlak vergisi değerleri esas alınarak kiraya verilen gayrimenkulün iktisap tarihinden itibaren 50 yıl süresince her yıl yüzde 2 oranında amortisman gideri hesaplanır.
Götürü Usulden, Gerçek Usule Geçenler Kalan Süre Kadar Amortisman Hesaplarlar
Kira beyannamesinin verilmemesi halinde;
Bir takvim yılı içerisinde;
Mükelleflerin kiraya ilişkin tahsilatları Bankacılık ve PTT sistemini kullanarak tahsil etmeleri zorunludur.
Kira beyannamesine ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın tarafından vergi tahsil yetkisi verilen banka ve kurumlar şu şekildedir;
01.01.2020 TARİHİNDEN İTİBAREN VERGİNİZİ ÖDEYEBİLECEĞİNİZ ANLAŞMALI BANKALAR
|
Banka Şubesi |
www.Gib.Gov.Tr Üzerinden |
|||
Banka Kartı (Debit) (*) |
Kredi Kartı (*) |
Hesaptan (*) |
|||
1 |
Akbank T.A.Ş. |
X |
|||
2 |
Aktif Yatırım Bankası A.Ş. |
X |
|||
3 |
Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. |
X |
|||
4 |
Alternatifbank A.Ş. |
X |
|||
5 |
Denizbank A.Ş. |
X |
|||
6 |
Qnb Finansbank A.Ş. |
X |
|||
7 |
Hsbc Bank A.Ş. |
X |
|||
8 |
Ing Bank A.Ş. |
X |
|||
9 |
Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş. |
X |
|||
10 |
Odea Bank A.Ş. |
X |
|||
11 |
Şekerbank T.A.Ş. |
X |
|||
12 |
T.C. Ziraat Bankası A.Ş. |
X |
X |
X |
|
13 |
Türk Ekonomi Bankası A.Ş. |
X |
|||
14 |
Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş. |
X |
|||
15 |
Türkiye Garanti Bankası A.Ş. |
X |
|||
16 |
Türkiye Halk Bankası A.Ş. |
X |
X |
X |
|
17 |
Türkiye İş Bankası A.Ş. |
X |
|||
18 |
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. |
X |
X |
X |
X |
19 |
Vakıf Katılım Bankası A.Ş. |
X |
|||
20 |
Yapı Ve Kredi Bankası A.Ş. |
X |
|||
21 |
Ziraat Katılım Bankası A.Ş. |
X |
|||
22 |
Posta Ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. (Ptt) |
X |
|||
23 |
Türkiye Emlak Katılım Bankası A.Ş. |
X |
(*) Kredi kartlarıyla; gelir vergisi (gayrimenkul/menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlardan kaynaklı gelir vergisi) Ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
2019 yılına ait kira gelirlerine ait kira beyannamesi 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilecek olup 2019 yılı gelir vergisi dilimlerine göre hesaplanacaktır.
2019 YILI GELİR VERİSİ TARİFESİ |
|
Gelir Dilimi |
Vergi Oranı |
18.000 TL'ye kadar |
|
40.000 TL'nin 18.000 TL'si için 2.700 TL, fazlası |
%20 |
98.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL, fazlası |
%27 |
500.000 TL'den fazlasının 98.000 TL'si için 22.760 TL, fazlası |
%35 |
500.000 TL'den fazlasının 500.000 TL'si için 163.460 TL, fazlası | %40 |
Kira geliri elde eden mükelleflerin şehir dışında bulunan çocuklarına ait ev kiralarına ödedikleri kira tutarı elde ettikleri kira gelirlerinden indirilemez.
Mükelleflerin kiraladıkları gayrimenkulleri için alınan depozito ödemeleri, mükellefler için kira gelir sayılmaz ve beyannamedeki kazanç miktarına dâhil edilmez.
Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında kira yardımı belediyeler tarafından ödenen kira yardımları gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmez. Dolayısıyla bu yardım tutarı için beyanname verilmeyecektir.
Kira beyannamelerinin hesaplanması neticesinde giderlerin fazla olması sonucu oluşan gider fazlalığının yani zararlar beş yılı geçmemek üzere gelecek yıllarda elde edilen kira gelirlerinden düşülebilir.
Bu Durumun 2 İstisnası Var
Kirada oturan kira geliri sahipleri kiraladıkları konutta ait kira bedellerini sahibi oldukları konuttan elde ettikleri kira gelirlerinden indirebilirler. Fakat kira bedeli kira, kira gelirinden fazla ise aradaki fark seneye devretmez.
Konut amaçlı kiraya verilen gayrimenkule ait hasılattan indirim konusu yapılan iktisap bedelinin %5’i oranındaki tutarın indirilemeyen kısmı seneye devretmez.
İşletme aktifine kayıtlı bir gayrimenkulün kiralanması ticari kazanç hükümde olup kira beyannamesi verilmeyecektir.
Konut sahipleri, konutlarını anne baba, büyükanne, büyükbaba, çocuklarına, torunlarına veya kardeşlerine konutlarına tahsis etmeleri durumunda beyanname verilmeyecektir.
Kira geliri elde eden mükellefler ücretli bir üniversite öğrenim gören 25 yaşını aşmamış çocuklarının okul ücretlerini beyan ettikleri matrahın yüzde 10 ’unu aşmayacak kadarlık kısmını kira beyannamesinde indirim olarak düşebilirler.
Tevsik Şart
Eğitim kazancının beyannameden düşülebilmesi için eğitimin Türkiye’de yapılması ve gelir kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir.
Ayrıntılı bilgi için tıklayınız: Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi Öncesi Eğitim Giderlerinin İndirilmesine İlişkin Bir Hatırlatma
Yazımızın içerisinde değinildiği üzere Kira Beyannamesi verilme süresinin bitmesine sayılı günler kaldı. 2019 yılı kira gelirlerine ilişkin beyanname verme süresi 31 Mart 2020’da bitecek olup, ödemeleri Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecektir.
YAZAR: E.ÖĞR.GÖR. NURTEN ÖRNEK
Yararlanılan Kaynaklar
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.